bencede
Member
Burdur Gölü’nün son senelerda suyunun değerli kısmı çekildi. tıpkı vakitte gölün renginin değişmesi de kaygı yarattı. Suyun rengi bölge bölge kahverengi, buz yeşili ve sarıya dönüştü. Su yüzeyindeki renk değişiminin yanında birtakım unsurlar de görülürken, kıyıda inceleme yapan MAKÜ Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İskender Gülle, yaşanan durumun siyanobakterilerden ‘Nodularia spumigena’ tipindeki mikroskobik organizmalardan kaynaklandığını söylemiş oldu.
Bu organizmaların ‘mavi yeşil alg’ olarak isimlendirildiğini belirten Prof. Dr. Gülle, “Genel olarak her yıl yaz başından yaz sonuna kadar Burdur Gölü’nde bu alglerin vakit zaman çok çoğalması kelam konusudur. 2000’li senelerdan bu yana birkaç yıl fasılalarla biz bu durumu görüyoruz. Daha 3 gün öncesinde yoktu bu olay. 3 gün ortasında süratli biçimde gelişmiş. Son günlerde hem sağanak niçiniyle kent merkezinden ve toprak yüzeyinden akarak göle tatlı su girdisinin sağlanması birebir vakitte karasal ortamdan ağır ölçüde fosfatın göle taşınması niçiniyle aslına bakarsanız göl ortasında spor (kist) halinde mevcut olan bu organizmaların fazlaca ani artış gösterdiğini görüyoruz” dedi.
“Sudan yavaşça oldukları için, yani yoğunlukları düşük olduğu için büsbütün bütün canlı kitleyi su üzerinde görüyoruz” diyen Prof. Dr. Gülle “Rüzgarın kıyıda topladığı birikimlere bakıldığında, kimi yerler kahverengi, birtakım yerler daha açık yeşil renkte görülüyor. Bilhassa bu algler güneş altında kavrulduktan yani öldükten daha sonra mavi renge dönüşür. Olağan canlı renkleri sarımsı, yeşilimsidir” sözlerini kullandı.
‘DOĞRUDAN İNSAN SIHHATİ ÜZERİNDE TESİRİ KELAM KONUSU DEĞİL’
Burdur Gölü için bir tehlike durumunun kelam konusu olmadığını kaydeden Prof. Dr. Gülle, “Gölün suyu evsel gayeyle, içme hedefiyle kullanılmadığı için direkt insan sıhhati üzerine tesirinden bahsetmek kelam konusu değil. Su ortasında yaşayan balıklar ve öteki omurgasızlar açısından da epey kıymeti bir tehlikesi yok. Çünkü daha evvel yapmış olduğumuz çalışmalarda olağanda toksin içeren bu kümenin gölde yaşayan bu çeşidinin toksin içermediğini gördük. Birebir çeşidin Türkiye’de Bafa Gölü’nde ağır olarak geliştiği bildirilmiştir. Dünyada da Hazar Denizi’nde vakit zaman ağır olarak görülebiliyor. Baltık Denizi’nde de görüldüğü istikametinde çeşitli raporlar var” diye konuştu.
‘NE VAKİT ÇOĞALACAĞINI EVVELDEN KESTİRMEK ZOR’
Halkın paniklemesini gerektirecek bir durumun kelam konusu olmadığını anlatan Prof. Dr. İskender Gülle, şunları söylemiş oldu:
“Yaşanan yoğunluk rüzgarla birlikte göldeki bütün organizmaların kıyıya sürüklenmesiyle oluşmuş bir durum. Fakat biz bu durumu her vakit bu kadar ağır olarak görmesek de yaz sonuna kadar suda ömürlerini sürdürüyor bu organizmalar. Bunun ne vakit çoğalacağını öncesinden kestirmek biraz sıkıntı. Çünkü son sağanak yağışlar niçiniyle göle bir tatlı su girişi oldu. Bu tatlı su ile birlikte etraftaki tarım alanlarından, çiftlik ya da mera hayvanlarının gübrelerinden oluşan yüzey akış sularının göle karışmasıyla, yayılı kaynaklar dediğimiz fosfor yükleri göle karıştığı için bu biçimde bir durumla karşılaştık.
‘BU DURUM GÖLÜN YAŞLANMAYA BAŞLADIĞINI GÖSTERİYOR’
1 hafta, 10 gün, tahminen 15 gün ortasında bu tesir büsbütün geçecektir. Olağan bu durum gölün bununla birlikte yaşlanmaya başladığını da gösteriyor. Bilhassa insan tesiriyle olan ve bizim ‘Kültürel ötrofikasyon’ dediğimiz süratli yaşlanma, yani süratli zenginleşme durumu kelam konusu. 1990’ların sonunda başlayan bu durum günümüzde bilhassa gölün su kaybetmesiyle ve ağır sağanak yağışların etraftan getirmiş olduğu sediman ve fosfor yüküyle biraz daha artmış görünüyor.”
Bu organizmaların ‘mavi yeşil alg’ olarak isimlendirildiğini belirten Prof. Dr. Gülle, “Genel olarak her yıl yaz başından yaz sonuna kadar Burdur Gölü’nde bu alglerin vakit zaman çok çoğalması kelam konusudur. 2000’li senelerdan bu yana birkaç yıl fasılalarla biz bu durumu görüyoruz. Daha 3 gün öncesinde yoktu bu olay. 3 gün ortasında süratli biçimde gelişmiş. Son günlerde hem sağanak niçiniyle kent merkezinden ve toprak yüzeyinden akarak göle tatlı su girdisinin sağlanması birebir vakitte karasal ortamdan ağır ölçüde fosfatın göle taşınması niçiniyle aslına bakarsanız göl ortasında spor (kist) halinde mevcut olan bu organizmaların fazlaca ani artış gösterdiğini görüyoruz” dedi.
“Sudan yavaşça oldukları için, yani yoğunlukları düşük olduğu için büsbütün bütün canlı kitleyi su üzerinde görüyoruz” diyen Prof. Dr. Gülle “Rüzgarın kıyıda topladığı birikimlere bakıldığında, kimi yerler kahverengi, birtakım yerler daha açık yeşil renkte görülüyor. Bilhassa bu algler güneş altında kavrulduktan yani öldükten daha sonra mavi renge dönüşür. Olağan canlı renkleri sarımsı, yeşilimsidir” sözlerini kullandı.
‘DOĞRUDAN İNSAN SIHHATİ ÜZERİNDE TESİRİ KELAM KONUSU DEĞİL’
Burdur Gölü için bir tehlike durumunun kelam konusu olmadığını kaydeden Prof. Dr. Gülle, “Gölün suyu evsel gayeyle, içme hedefiyle kullanılmadığı için direkt insan sıhhati üzerine tesirinden bahsetmek kelam konusu değil. Su ortasında yaşayan balıklar ve öteki omurgasızlar açısından da epey kıymeti bir tehlikesi yok. Çünkü daha evvel yapmış olduğumuz çalışmalarda olağanda toksin içeren bu kümenin gölde yaşayan bu çeşidinin toksin içermediğini gördük. Birebir çeşidin Türkiye’de Bafa Gölü’nde ağır olarak geliştiği bildirilmiştir. Dünyada da Hazar Denizi’nde vakit zaman ağır olarak görülebiliyor. Baltık Denizi’nde de görüldüğü istikametinde çeşitli raporlar var” diye konuştu.
‘NE VAKİT ÇOĞALACAĞINI EVVELDEN KESTİRMEK ZOR’
Halkın paniklemesini gerektirecek bir durumun kelam konusu olmadığını anlatan Prof. Dr. İskender Gülle, şunları söylemiş oldu:
“Yaşanan yoğunluk rüzgarla birlikte göldeki bütün organizmaların kıyıya sürüklenmesiyle oluşmuş bir durum. Fakat biz bu durumu her vakit bu kadar ağır olarak görmesek de yaz sonuna kadar suda ömürlerini sürdürüyor bu organizmalar. Bunun ne vakit çoğalacağını öncesinden kestirmek biraz sıkıntı. Çünkü son sağanak yağışlar niçiniyle göle bir tatlı su girişi oldu. Bu tatlı su ile birlikte etraftaki tarım alanlarından, çiftlik ya da mera hayvanlarının gübrelerinden oluşan yüzey akış sularının göle karışmasıyla, yayılı kaynaklar dediğimiz fosfor yükleri göle karıştığı için bu biçimde bir durumla karşılaştık.
‘BU DURUM GÖLÜN YAŞLANMAYA BAŞLADIĞINI GÖSTERİYOR’
1 hafta, 10 gün, tahminen 15 gün ortasında bu tesir büsbütün geçecektir. Olağan bu durum gölün bununla birlikte yaşlanmaya başladığını da gösteriyor. Bilhassa insan tesiriyle olan ve bizim ‘Kültürel ötrofikasyon’ dediğimiz süratli yaşlanma, yani süratli zenginleşme durumu kelam konusu. 1990’ların sonunda başlayan bu durum günümüzde bilhassa gölün su kaybetmesiyle ve ağır sağanak yağışların etraftan getirmiş olduğu sediman ve fosfor yüküyle biraz daha artmış görünüyor.”