bencede
Member
HAVA ASAL
28 Ağustos’ta başlayan MAREM (Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Koşullarının İzlenmesi ve Etkileri) kapsamındaki “Kütlesel Müsilaj Oluşumunun Durumu ve Marmara Denizi Ekosisteminde Bıraktığı Etkiler” isimli alt başlıklı deniz araştırması, 4 Eylül’de sonuçlandı. Çalışmada müsilajın oluşumu, son durumu ve ekosisteme bıraktığı tesirler araştırıldı. Çalışmaya MAREM Proje Önderi Hidrobiyolog Levent Artüz, MAREM Proje Koordinatörü Bülent Artüz, Prof. Dr. Bahattin Yalçın, Prof. Dr. Dumrul Gülen, Prof. Dr, Celal Kurtuluş Buruk ve Dr. öğretim üyesi Aydın Dönmez katıldı.
MAREM Proje Başkanı Hidrobiyolog Levent Artüz, araştırmada müsilajın olduğu üzere Marmara Denizi’nde durduğunu fakat halinin farklı olduğunu söylemiş oldu. Alanlarında uzman bir fazlaca ismin katıldığı araştırmanın sonuçlarını kıymetlendiren Artüz “Bu yılki görüntüyü arayacağız, bundan daha sonraki felaket müsilajı arttıracak nitelikte olacak” dedi.
KARAR: MAREM projesi hakkında bilgi verir misiniz? Projede kimler çalıştı ve neyi araştırdınız?
Hidrobiyolog Levent Artüz: MAREM (Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Kaidelerinin İzlenmesi ve Etkiler) 1954 yılında başlamıştır. Bu proje yıllar ortasında farklı kurumların bünyelerinde yürütülmüştür. örneğin Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İTÜ Gemi İnşaat Deniz Bilimleri vb pek hayli yerde yürütülmüştür. 2005 yılından beri de Sevinç ve Erdal İnönü Vakfı bünyesinde faaliyetlerini gerçekleştiriyor. Çok farklı disiplinlerin bir ortaya gelen bilim insanları Marmara Denizinin değişen oşinografik kurallarını izliyorlar. 6 Ocak 2021 tarihinden bugüne, Marmara Denizi genelinde toplam 200 istasyon ve 450 farklı noktada deniz çalışması sürdürüldü.
KARAR: Marmara Denizi’nde neler oluyor?
Hidrobiyolog Levent Artüz: Marmara Denizi’ne 1989 yılında olan oldu. yıllar ortasında yaşadıklarımız o olgunun göstergeleri. 1989 yılında bir cin fikir icat edildi. bu biçimde ‘atıkları arıtmadan’ Akdeniz’den gelip Karadeniz’e giden alt akıntıya deşarj edilirse atıklar hem seyrelir birebir vakitte olduğu üzere Karadeniz’e sarfiyat dendi. Ve bu cin fikir uygulamaya sokuldu. Çok kısa bir süre daha sonra Marmara’da literatüre geçen en büyük balık vefatları gerçekleşti. İstanbul Ankara valilikleri ayrıyeten Karadeniz’e kıyısı olan biroldukça kentin valilikleri balık yenmesini, balık tutulmasını panikleyerek yasakladı. Kısacası 1989’un Ekim ayında biz Marmara Denizi’ni kaybettik. Kaybettikten daha sonraki süreç içerisinde biz Marmara’da kıpkırmızı sular gördük, kimi vakit de yemyeşil renge bulandı, denizanası istilaları yaşandı. Birfazlaca balığın yok olduğunu birçoğunun da azaldığına şahit olduk. Bu konularda kampanyalar yapıldı.
Bu süreç gitgide arttı. 2007 yılında bu yıl yaşadığımıza benzeri bir müsilaj olgusu yaşandı ve yıllar ortasında bunlar arttı ve bugüne gelindi. Ana sorun müsilaj, deniz anası istilası ve ya denizin renk değiştirmesi değil. Asıl sorun Marmara Denizi’nin kirletilmesidir. Tüm yaşadıklarımız da kirletmeye devam ettiğimizin göstergesidir. Seneye daha farklı daha büyük bir şey yaşanacaktır. daha sonrasında daha büyük olacaktır ve bu bu biçimde katlanarak gidecektir. Denizi kirletmeye devam ederken farklı bir sonuç beklerseniz hayli yanılırsınız.
MARMARA DENİZİ ÇÖP KUTUSU ÜZERE
1989 yılından bu güne kadar sanayi , evsel atık aklınıza ne gelirse çöp kutusu üzere buraya atılıyor. Derin Deniz Deşarjı ismi altında tüm atıklar denize bırakılıyor. esasen Marmara’da yapılan da Derin Deniz Deşarjı değildir. Marmara Denizi’nin özgün yapısı ne Derin Deniz Deşarjına ne de rastgele bir deşarja müsaade etmiyor. Şu an ismine o denli dense de halihazırdaki uygulama derin deniz deşarjı değil.
Marmara Denizi’nin Akdeniz kökenli alt akıntısının konveyör olarak kullanılmasıdır. Yani Marmara Denizi alt akıntısı taşıyıcı bant olarak kullanılıyor. Şu an yapılan budur.
MÜSİLAJI TETİKLEYEN ERGENE IRMAĞI OLDU
Müsilajı tetikleyen, boyutlarını belirleyen öge dünyanın en kirli kabul edilen akarsularından birisi olan Ergene Irmağı’nın kirletici ögelerinin toplanıp ve 50 kilometre yol kat ettirilerek Tekirdağ açıklarında Marmara Denizi’ne basılmasıdır. Bu Marmara Denizi’ne ek bir yük oldu.
MÜSÜLAJ YOK OLMADI
Marmara Denizi’nin durumunun vahametinden dolayı Tekirdağ bölgesinde bir izleme istasyonu kurmaya çalışıyoruz. Müsilajın farklı safhaları var. Temmuz ayında biz müsilajın örtü safhası ile ilgileniyorduk. Fakat müsilaj kaybolmadı. Marmara Denizi’nde müsilaj duruyor fakat hali farklı. Doğal olarak ufak bir kısmı bakteriyolojik olarak parçalanıyor. Ancak bu kadar büyük bir kütleyi parçalayacak bakteriler ileride ikinci bir sorunu yaratacaktır. Zira müsilaj yok olduğunda geriye epey önemli bir bakteri biyokütlesi kalacak.
SO 3 YILDA 229 BALIK TİPİ YOK OLDU
Müsilaj ile gayret için hayli yeterli bir hareket planı yapıldı lakin o planın altı doldurulmadı. esasen Marmara Denizi’nde renk değişimleri de başladı. Marmara Denizi artık deniz rengi değil, gri bir renk oldu. örneğin son 15 yıldır örneklediğimiz istasyonlar var. Onlardan biri de Marmara Denizi’nin biyoçeşitlilik açısından en güçlü istasyonu. 2018 yılında bu istasyonda 250’e yakın cins tespit edilirken, bu sene yapılan çalışmada 21 adet farklı tıp tespit edildi.
BUNDAN daha sonraKİ FELAKET MÜSİLAJI ARATACAK
Marmara Denizi’ni canlıların neredeyse yaşamadığı bir ortam olarak isimlendirebiliriz. Bir de olağan kirlenmenin haricinde fazlaca önemli renk değişimleri kelam konusu. Şu an Marmara Denizi yıkılmış bir bina üzere.
KARAR: Bu kirlenme devam ederse daha sonra ne olacak? Bizi ne bekliyor?
Hidrobiyolog Levent Artüz: Bu yılki görüntüyü arayacağız, bundan daha sonraki felaket müsilajı arttıracak nitelikte olacak. Balıkçılık dönemi açıldı. O kadar uzun bir av yasağından daha sonra neredeyse sıfır balığa sahibiz. Marmara Denizi’nin kirletilmesi devam ettiği sürece her sene goreceğimiz felaket bir daha sonrakini aratacak nitelikte olacak. Bu felaketler gün geçtikçe büyüyecek. Bugüne kadar Marmara Denizi’ni biz mahvettik. Lakin tabiat şiir ya da müziklerdeki üzere değil. Tabiat acımasız. Tabiat yoluna devam edecek ve önüne çıkan mahzurları ortadan kaldıracak. Şu an tabiata mahzur olan şey insanoğlu.
Marmara Denizi çöl olsa bile şu anki durumundan daha düzgündür. Çölünde bir biyoçeşitliliği var. Marmara’da bu çeşitlilik büsbütün tabana vurmuş vaziyette. Burada biyolojik çeşitlilikten bahsetmenin imkanı dahi kalmadı. Çölün bile kendisine has bir biyotopu vardır. Marmara denizi artık yalnızca isminde kaldı. Şu anda Marmara’da hasta istavritlerden diğer hiç bir şey yok. Marmara Denizi bir kova su. Oda kirli kokmuş bir kova su. Foseptik çukurunun ortasında de biyolojik bir ömür vardır.
KARAR: MAREM kapsamındaki araştırmada Marmara Denizi’ndeki balıklarda Vibrio kümesi bakterilerin görüldüğü belirtildi. Vibrio bakterisi nedir ve insan sıhhatine ziyanları nelerdir?
Hidrobiyolog Levent Artüz: Gemi üzerinde, yerinde ve devamında laboratuvarlarda gerçekleştirilen çalışmalar kararında, örnekleme yapılan tüm istasyonların tüm üst su kütlesinde müsilajı parçalayan baskın bakteri gurubu olarak vibrio gurubu tespit edildi. Kelam konusu vibrio gurubu hem de bir insan patojenidir. Yapılan araştırmalarda, balık midye ve istakoz üzere canlılarda görülen Vibrio enfeksiyonlarının insanlara geçebildiği tespit edilmiştir. çeşidini saptamış olduğumuz Vibrio alginolyticus insanlarda göz, kulak ve yara enfeksiyonuna niye olduğu bildirilmiştir.
MARMARA HASTA İSTAVRİTLERE KALDI
Proje kapsamında balık çeşitlerinden İstavrit ve bentik Derinsu Pembe Karidesi üzerinde de çalışmalar yürütüldü. İstavrit üzerinde yapılan örneklemelerin tümünde, sindirim sistemlerinde vibrio kökenli enfeksiyonlara rastlanırken, bentik bir cins olan karideslerin sindirim sistemlerinde rastlanmadı. “Vibrio kökenli hastalıklar tartıyla sindirim sistemi yolu ile tesirli olduğundan, deniz ortamında beslenme zinciri yolu ile süratle yayılabilecek niteliktedir.
ENFEKSİYONU SONBAHARDA AKDENİZ’E, İLKBAHARDA KARADENİZ’E TAŞIYACAKLAR
Balık göç mevsiminde olduğumuz bu vakitte palamut, lüfer üzere göç balıkları Marmara Denizi’ni kat ederken enfekte olmuş istavrit üzere balıklar ile beslendiğinde hastalığı kapacaklar ve enfeksiyonu göç yolu boyunca Akdeniz’e, ilkbaharda da Karadeniz’e taşıyabilecekler. Tıpkı biçimde Marmara kökenli enfekte olmuş balık popülasyonunun direkt olarak Ege Denizi yahut Karadeniz’e geçmesi de hastalığın yayılmasını sağlayacak ögelerden birisidir.
KARAR: Karadeniz ve Ege için bir tehlike var mı?
Hidrobiyolog Levent Artüz: Tabiki tehlike var. Atık suların derin deniz dekarjı ile verildiği alt akıntının yüzde 10’u Karadeniz’e geçiyor. Ergene deşarjı büyük ölçüde olumsuz tesir yapıyor. Hem Ergene deşarjı tıpkı vakitte Marmara’ya bırakılan atık sular Marmara Denizi’ni alt ve üst su kütlelerini önemli oranda etkiledi, kelam konusu deşarjlar devam ettirildiği takdirde Karadeniz yok olma sürecine girecektir. Kuzeyinden başlamak üzere Ege Denizi’de büyük bir risk altına sokulmuştur.
1989’dan bu yana toplam 32 senede biz bu duruma geldik. Her tarafı berbat ediyoruz. Marmara, Karadeniz ve Ege her tarafı berbat edeceğiz. Biz elimizdeki kaynakları epeyce hoyratça kullanıyoruz.. Düşünün dünyanın en kirli akarsuyu olan Ergene’nin taşıdığı tüm pisliği Marmara denizine veriyorsunuz. Dünyada bu biçimde bir şey yapan öteki bir ülke yok.
28 Ağustos’ta başlayan MAREM (Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Koşullarının İzlenmesi ve Etkileri) kapsamındaki “Kütlesel Müsilaj Oluşumunun Durumu ve Marmara Denizi Ekosisteminde Bıraktığı Etkiler” isimli alt başlıklı deniz araştırması, 4 Eylül’de sonuçlandı. Çalışmada müsilajın oluşumu, son durumu ve ekosisteme bıraktığı tesirler araştırıldı. Çalışmaya MAREM Proje Önderi Hidrobiyolog Levent Artüz, MAREM Proje Koordinatörü Bülent Artüz, Prof. Dr. Bahattin Yalçın, Prof. Dr. Dumrul Gülen, Prof. Dr, Celal Kurtuluş Buruk ve Dr. öğretim üyesi Aydın Dönmez katıldı.
MAREM Proje Başkanı Hidrobiyolog Levent Artüz, araştırmada müsilajın olduğu üzere Marmara Denizi’nde durduğunu fakat halinin farklı olduğunu söylemiş oldu. Alanlarında uzman bir fazlaca ismin katıldığı araştırmanın sonuçlarını kıymetlendiren Artüz “Bu yılki görüntüyü arayacağız, bundan daha sonraki felaket müsilajı arttıracak nitelikte olacak” dedi.
KARAR: MAREM projesi hakkında bilgi verir misiniz? Projede kimler çalıştı ve neyi araştırdınız?
Hidrobiyolog Levent Artüz: MAREM (Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Kaidelerinin İzlenmesi ve Etkiler) 1954 yılında başlamıştır. Bu proje yıllar ortasında farklı kurumların bünyelerinde yürütülmüştür. örneğin Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İTÜ Gemi İnşaat Deniz Bilimleri vb pek hayli yerde yürütülmüştür. 2005 yılından beri de Sevinç ve Erdal İnönü Vakfı bünyesinde faaliyetlerini gerçekleştiriyor. Çok farklı disiplinlerin bir ortaya gelen bilim insanları Marmara Denizinin değişen oşinografik kurallarını izliyorlar. 6 Ocak 2021 tarihinden bugüne, Marmara Denizi genelinde toplam 200 istasyon ve 450 farklı noktada deniz çalışması sürdürüldü.
KARAR: Marmara Denizi’nde neler oluyor?
Hidrobiyolog Levent Artüz: Marmara Denizi’ne 1989 yılında olan oldu. yıllar ortasında yaşadıklarımız o olgunun göstergeleri. 1989 yılında bir cin fikir icat edildi. bu biçimde ‘atıkları arıtmadan’ Akdeniz’den gelip Karadeniz’e giden alt akıntıya deşarj edilirse atıklar hem seyrelir birebir vakitte olduğu üzere Karadeniz’e sarfiyat dendi. Ve bu cin fikir uygulamaya sokuldu. Çok kısa bir süre daha sonra Marmara’da literatüre geçen en büyük balık vefatları gerçekleşti. İstanbul Ankara valilikleri ayrıyeten Karadeniz’e kıyısı olan biroldukça kentin valilikleri balık yenmesini, balık tutulmasını panikleyerek yasakladı. Kısacası 1989’un Ekim ayında biz Marmara Denizi’ni kaybettik. Kaybettikten daha sonraki süreç içerisinde biz Marmara’da kıpkırmızı sular gördük, kimi vakit de yemyeşil renge bulandı, denizanası istilaları yaşandı. Birfazlaca balığın yok olduğunu birçoğunun da azaldığına şahit olduk. Bu konularda kampanyalar yapıldı.
Bu süreç gitgide arttı. 2007 yılında bu yıl yaşadığımıza benzeri bir müsilaj olgusu yaşandı ve yıllar ortasında bunlar arttı ve bugüne gelindi. Ana sorun müsilaj, deniz anası istilası ve ya denizin renk değiştirmesi değil. Asıl sorun Marmara Denizi’nin kirletilmesidir. Tüm yaşadıklarımız da kirletmeye devam ettiğimizin göstergesidir. Seneye daha farklı daha büyük bir şey yaşanacaktır. daha sonrasında daha büyük olacaktır ve bu bu biçimde katlanarak gidecektir. Denizi kirletmeye devam ederken farklı bir sonuç beklerseniz hayli yanılırsınız.
MARMARA DENİZİ ÇÖP KUTUSU ÜZERE
1989 yılından bu güne kadar sanayi , evsel atık aklınıza ne gelirse çöp kutusu üzere buraya atılıyor. Derin Deniz Deşarjı ismi altında tüm atıklar denize bırakılıyor. esasen Marmara’da yapılan da Derin Deniz Deşarjı değildir. Marmara Denizi’nin özgün yapısı ne Derin Deniz Deşarjına ne de rastgele bir deşarja müsaade etmiyor. Şu an ismine o denli dense de halihazırdaki uygulama derin deniz deşarjı değil.
Marmara Denizi’nin Akdeniz kökenli alt akıntısının konveyör olarak kullanılmasıdır. Yani Marmara Denizi alt akıntısı taşıyıcı bant olarak kullanılıyor. Şu an yapılan budur.
MÜSİLAJI TETİKLEYEN ERGENE IRMAĞI OLDU
Müsilajı tetikleyen, boyutlarını belirleyen öge dünyanın en kirli kabul edilen akarsularından birisi olan Ergene Irmağı’nın kirletici ögelerinin toplanıp ve 50 kilometre yol kat ettirilerek Tekirdağ açıklarında Marmara Denizi’ne basılmasıdır. Bu Marmara Denizi’ne ek bir yük oldu.
MÜSÜLAJ YOK OLMADI
Marmara Denizi’nin durumunun vahametinden dolayı Tekirdağ bölgesinde bir izleme istasyonu kurmaya çalışıyoruz. Müsilajın farklı safhaları var. Temmuz ayında biz müsilajın örtü safhası ile ilgileniyorduk. Fakat müsilaj kaybolmadı. Marmara Denizi’nde müsilaj duruyor fakat hali farklı. Doğal olarak ufak bir kısmı bakteriyolojik olarak parçalanıyor. Ancak bu kadar büyük bir kütleyi parçalayacak bakteriler ileride ikinci bir sorunu yaratacaktır. Zira müsilaj yok olduğunda geriye epey önemli bir bakteri biyokütlesi kalacak.
SO 3 YILDA 229 BALIK TİPİ YOK OLDU
Müsilaj ile gayret için hayli yeterli bir hareket planı yapıldı lakin o planın altı doldurulmadı. esasen Marmara Denizi’nde renk değişimleri de başladı. Marmara Denizi artık deniz rengi değil, gri bir renk oldu. örneğin son 15 yıldır örneklediğimiz istasyonlar var. Onlardan biri de Marmara Denizi’nin biyoçeşitlilik açısından en güçlü istasyonu. 2018 yılında bu istasyonda 250’e yakın cins tespit edilirken, bu sene yapılan çalışmada 21 adet farklı tıp tespit edildi.
BUNDAN daha sonraKİ FELAKET MÜSİLAJI ARATACAK
Marmara Denizi’ni canlıların neredeyse yaşamadığı bir ortam olarak isimlendirebiliriz. Bir de olağan kirlenmenin haricinde fazlaca önemli renk değişimleri kelam konusu. Şu an Marmara Denizi yıkılmış bir bina üzere.
KARAR: Bu kirlenme devam ederse daha sonra ne olacak? Bizi ne bekliyor?
Hidrobiyolog Levent Artüz: Bu yılki görüntüyü arayacağız, bundan daha sonraki felaket müsilajı arttıracak nitelikte olacak. Balıkçılık dönemi açıldı. O kadar uzun bir av yasağından daha sonra neredeyse sıfır balığa sahibiz. Marmara Denizi’nin kirletilmesi devam ettiği sürece her sene goreceğimiz felaket bir daha sonrakini aratacak nitelikte olacak. Bu felaketler gün geçtikçe büyüyecek. Bugüne kadar Marmara Denizi’ni biz mahvettik. Lakin tabiat şiir ya da müziklerdeki üzere değil. Tabiat acımasız. Tabiat yoluna devam edecek ve önüne çıkan mahzurları ortadan kaldıracak. Şu an tabiata mahzur olan şey insanoğlu.
Marmara Denizi çöl olsa bile şu anki durumundan daha düzgündür. Çölünde bir biyoçeşitliliği var. Marmara’da bu çeşitlilik büsbütün tabana vurmuş vaziyette. Burada biyolojik çeşitlilikten bahsetmenin imkanı dahi kalmadı. Çölün bile kendisine has bir biyotopu vardır. Marmara denizi artık yalnızca isminde kaldı. Şu anda Marmara’da hasta istavritlerden diğer hiç bir şey yok. Marmara Denizi bir kova su. Oda kirli kokmuş bir kova su. Foseptik çukurunun ortasında de biyolojik bir ömür vardır.
KARAR: MAREM kapsamındaki araştırmada Marmara Denizi’ndeki balıklarda Vibrio kümesi bakterilerin görüldüğü belirtildi. Vibrio bakterisi nedir ve insan sıhhatine ziyanları nelerdir?
Hidrobiyolog Levent Artüz: Gemi üzerinde, yerinde ve devamında laboratuvarlarda gerçekleştirilen çalışmalar kararında, örnekleme yapılan tüm istasyonların tüm üst su kütlesinde müsilajı parçalayan baskın bakteri gurubu olarak vibrio gurubu tespit edildi. Kelam konusu vibrio gurubu hem de bir insan patojenidir. Yapılan araştırmalarda, balık midye ve istakoz üzere canlılarda görülen Vibrio enfeksiyonlarının insanlara geçebildiği tespit edilmiştir. çeşidini saptamış olduğumuz Vibrio alginolyticus insanlarda göz, kulak ve yara enfeksiyonuna niye olduğu bildirilmiştir.
MARMARA HASTA İSTAVRİTLERE KALDI
Proje kapsamında balık çeşitlerinden İstavrit ve bentik Derinsu Pembe Karidesi üzerinde de çalışmalar yürütüldü. İstavrit üzerinde yapılan örneklemelerin tümünde, sindirim sistemlerinde vibrio kökenli enfeksiyonlara rastlanırken, bentik bir cins olan karideslerin sindirim sistemlerinde rastlanmadı. “Vibrio kökenli hastalıklar tartıyla sindirim sistemi yolu ile tesirli olduğundan, deniz ortamında beslenme zinciri yolu ile süratle yayılabilecek niteliktedir.
ENFEKSİYONU SONBAHARDA AKDENİZ’E, İLKBAHARDA KARADENİZ’E TAŞIYACAKLAR
Balık göç mevsiminde olduğumuz bu vakitte palamut, lüfer üzere göç balıkları Marmara Denizi’ni kat ederken enfekte olmuş istavrit üzere balıklar ile beslendiğinde hastalığı kapacaklar ve enfeksiyonu göç yolu boyunca Akdeniz’e, ilkbaharda da Karadeniz’e taşıyabilecekler. Tıpkı biçimde Marmara kökenli enfekte olmuş balık popülasyonunun direkt olarak Ege Denizi yahut Karadeniz’e geçmesi de hastalığın yayılmasını sağlayacak ögelerden birisidir.
KARAR: Karadeniz ve Ege için bir tehlike var mı?
Hidrobiyolog Levent Artüz: Tabiki tehlike var. Atık suların derin deniz dekarjı ile verildiği alt akıntının yüzde 10’u Karadeniz’e geçiyor. Ergene deşarjı büyük ölçüde olumsuz tesir yapıyor. Hem Ergene deşarjı tıpkı vakitte Marmara’ya bırakılan atık sular Marmara Denizi’ni alt ve üst su kütlelerini önemli oranda etkiledi, kelam konusu deşarjlar devam ettirildiği takdirde Karadeniz yok olma sürecine girecektir. Kuzeyinden başlamak üzere Ege Denizi’de büyük bir risk altına sokulmuştur.
1989’dan bu yana toplam 32 senede biz bu duruma geldik. Her tarafı berbat ediyoruz. Marmara, Karadeniz ve Ege her tarafı berbat edeceğiz. Biz elimizdeki kaynakları epeyce hoyratça kullanıyoruz.. Düşünün dünyanın en kirli akarsuyu olan Ergene’nin taşıdığı tüm pisliği Marmara denizine veriyorsunuz. Dünyada bu biçimde bir şey yapan öteki bir ülke yok.