Ankaralı simitçi: Ankara simidi bitme noktasında

uçanteneke

New member
Ankara’daki simitçiler, artan maliyetlerden sıkıntılı. Şeker, un, yağ üzere temel besin mamüllerine gelen artırımların akabinde, son 6 ay ortasında simidin fiyatı iki sefer artırıldı. Kasım ayında 3 TL’den satılmaya başlanan simit, ramazan ayın ile bir arada 4 TL oldu. Artan maliyetleri 4 TL’nin de karşılamadığını söyleyen esnaf, yetkililerden tahlil bekliyor.

Asgari fiyatın 4 bin 253 TL olarak açıklaması ile minimum fiyat ile çalışan bir emekçi, bin 417 simit alabilirken bu sayı son artırımla birlikte bin 63’e düştü. Yani taban fiyatlı, ayda 354 simit kaybetti. Yapılan artırımların yurttaşlar tarafınca da reaksiyonla karşılandığını söyleyen esnaf, günlük simit satışının gerilediğini, halkın artık simit alırkilk evvel fiyatını sorduğunu söylemiş oldu.

Artan kira meblağlarına da dikkat çeken esnaf, simidin ham unsurlarına yüzde 300 ila yüzde 700 içinde artırım yapıldığını, ama kendilerinin yüzde 40 ile 50 içinde artırım uygulayabildiklerini belirtti.

Ankara’nın Dikimevi semtinde 18 yıldır simit fırını işleten Murat Bölükbaşoğlu, artan maliyetleri şu biçimde anlattı:

“18 yıldır durumlar uygundu, bu sene maliyetler yüzde 500 arttı. 400’e aldığımız odun şu an 2,5 milyar (bin TL’yi kastediyor), 60 liraya aldığımız kaşar 105 lira oldu. 130 liraya aldığımız birinci sınıf un 525 TL oldu. Susam (25 kilo) desen, 375 TL’den 1 milyar (bin TL’yi kastediyor) fırladı. Hangi malzemeyi biz alalım? Ankara’da en geç artırımı ben uygulardım, ancak artık çıktığında (zam geldiğinde) uyguladım, o bile kurtarmıyor şu an”

‘Müşteri beddua ediyor’


Simide gelen artırımlar niçiniyle müşterilerin reaksiyonuyla karşılaştıklarını söyleyen Bölükbaşoğlu, “Bir tane alıyor (müşteri), ona da beddua ediyor. Evvelden ‘5 tane, 10 tane ver’ diyordu. Pazar günleri yetiştiremiyorduk. Artık adam iki tane alıyor, ‘Ne kadar’, ‘8 TL’. Geri bırakıp gidiyor. E bu kere da müşteriye ben utanıyorum” dedi.

Müşterilerin nakit yerine kredi kartıyla alışveriş yaptığını, cironun yüzde 80’inin kredi kartıyla yapıldığını söyleyen Bölükbaşoğlu, şöyleki devam etti:

“Geçen sene bin 800-2 bin lira elektrik geliyordu, şu an 7 bin lira. hiç bir şeyim olmamasına karşın 7 bin liranın altında elektrik gelmiyor. Bu ay düzelecek, başka ay düzelecek diye bekliyoruz. Büyüklerimiz buna bir deva bulsun. Depodaki şekeri bize 950 TL’ye veriyorlar toptancılarda. E 550 TL’ye verecek (TÜRKŞEKER’in esnafa indirimli şeker satmasından bahsediyor), benden 50 tane evrak istiyor. E ben ne anladım bu işten? Küçük esnaf esasen battı. Marketler biz mahvetti. Un alamıyoruz. Aralık’tan beri içerideyiz. Gelsinler hesaplayalım, desinler ki ‘Sen kar ediyorsun’, ben bırakıp gideyim dükkanı”

” ‘Bir çay bir simit 12 TL’ deyince müşteri gidiyor”


Bölükbaşoğlu, maliyetler niçiniyle çalışan sayısını da düşürmek zorunda kaldığını söz ederek, “Ben hem tezgaha bakıyorum hem fırına bakıyorum, kimi vakit simit pişiriyorum. Kendimiz uğraşıyoruz, o da bir yere kadar. Müşteri geliyor, ‘Bir çay bir simit’ diyor, ‘12 TL’ deyince adam, ’12 TL’ye şey mi olur’, öylece gidiyor. Küçük, 20 gramlık peynir 4 TL. Ben bunu kaçtan satacağım, müşteri kaçtan yiyecek” diye sordu.

‘Bir öğrencinin 1 milyar (bin tl) parasının çıkması lazım’

Ekonomideki makus gidişin ve maliyetlerdeki artışın devam etmesi halinde dükkanını devretmeyi düşündüğünü söyleyen Bölükbaşoğlu, “İşçilik yapacağız. Personellik en düzgünü. Şu an BAĞ-KUR’umuzu ödüyoruz. Onu da vergi borcundan korktuğumuz için ödüyoruz” diyerek vatandaşın bir aylık simit maliyetini şöyleki anlattı:

“Sabah, öğlen, akşam simit peynir yediğinde bir öğrenci, 36 liraya kahvaltı yapacak. Aylık da dersen, bir öğrencinin 1 milyar (bin TL’yi kastediyor) parasının çıkması lazım. Minimum fiyatlı yiyemez yani. Haftanın bir günü yer, o da lüks oldu. Devlet büyüklerimizden buna bir deva bulmasını istiyoruz, un meblağlarına. Kaşar 30-40 liraydı geçen sene ya. Geçen sene ücretsiz yaşıyormuşuz. Şu an 105 lira. Adam ‘Al’ diyor, hangi birini ben depolayayım? Neye gücüm yetiyor. Kaşara geçen hafta artırım geldi. Bir simitte susam, un, personellik 4 TL. bu biçimde giderse mesleğimiz ölecek. Bu hafta 60 lira daha una artırım gelecek. Kesekağıdı 4-6 TL içindeydı, şu an kilosu 25 TL. Poşetin kilosu geçen sene 9 TL’ydi, şu an 27 TL. Üstünde ‘300 tane’ yazıyor, 185 tane çıktı. Şu an 130-140 bin lira içerideyiz. Gelsinler hesabı yapalım. Devlet büyüklerimize sesleniyoruz, küçük esnafı mağdur etmesinler. bu biçimde giderse Ankara simidi bitme noktasında”

‘4 kişilik minimum fiyatlı bir ailenin 4 simit ve çayı 40 TL’


Ankara Simitçiler Pideciler Çörekçiler Esnaf Odası Lideri Savaş Delibaş ise simit esnafı olarak yaklaşık iki yıldır ayakta kalma çabası verdiklerini, ham unsur fiyatlarına gelen artırımlardan dolayı işlerinin yarı yarıya düştüğünü söylemiş oldu.

Delibaş, “Bizim müşteri potansiyelimizin yüzde 80’i, minimum fiyatla çalışanlarımızdır. Bizim taban fiyatla çalışan vatandaşlarımızın şu anda çay-simit hesabının mümkünü yoktur. Bununla dahi çay-simidi yiyemiyorlar. Bundan dolayı da yüzde 50 müşterimizi kaybettik” diyerek dört kişilik bir ailenin simit hesabını şu biçimde yaptı:

“Dört kişilik, taban fiyatla çalışan bir ailenin dört tane simit aldığını ve çay içtiğini düşünürsek günlük 40 TL yapıyor. Aylıkta bin 600 TL yapıyor. Bunun üstüne kirasını, elektriğini, suyunu koyduktan daha sonra geçinmesinin mümkünü yok.

Esnafın, vatandaşımızın kederi de yüzde 127 tek kalemde gelen elektrik artırımları, yüzde 100’ü geçkin doğal gaz artırımları; artan ek vergilerin, çalışan taban ücretlinin esnafa yükü. ‘Asgari ücretlinin vergisini devlet karşılasın’ diye bir teklifimiz vardı. Lakin olağan ki bu biçimde bir şey kelam konusu dahi olmadı.

‘Ankara’da ben de dahil 1.380 esnaf Bağ-Kur’unu yatıramıyor’

Ankara’da bin 380 esnafımız, ben dahil Ankara Simitçiler Odası Lideri olarak, BAĞ-KUR’umu yatıramıyorum. Onun için de sağlıktan da faydalanamıyorum. Yatıramıyorum ne yapayım. Kendi BAĞ-KUR’unu yatıramayan esnafın, personelin SGK’sını yatırabilme üzere bir durumu olur mu? Onun için de durmadan devlete borçlanıyor. Şu an simit esnafı gırtlağa kadar borçta”

‘Biz esnaf olarak satış yaparken utanıyoruz, lakin yöneticiler utanmıyor’


Simidin temel unsurunun ‘un ve susam’ olduğunu söyleyen Delibaş, simidin maliyetini de şöyleki deklare etti:

“Un, 2020 yılında 130-140 TL içindeyken şu an 500 TL’nin üzerinde. Susam fiyatları, 2021 yılında 300-350 TL içindeyken şu an 875 TL. 2021 yılından 2022 yılına kadar yapılan güç artırımı yüzde 300. Çalışanlar minimum ücretlilere artırım yapıldı. Bu da esnafın cebinden çıktı. 2021 yılında simit fiyatı 2,5 liraydı. çabucak sonrasında 3 TL oldu, artık de 4 TL oldu. Biz yüzde 40-50 ortası artırım yapabildik ancak ham unsurlarımıza yüzde 300’den yüzde 700’e varan artırımlar yapıldı. Bir çalışan, 5 bin lira maaş alıyor ancak 10 bin lira tüketiyor. Nasıl yaşayacak bu vatandaş? Müşteri geliyor. İki tane simit alacakken parası olmuyor, bir tane alıyor. En büyük reaksiyon müşterinin alışveriş yapamamasıdır. Biz esnaf olarak satış yaparken utanıyoruz, lakin yöneticiler utanmıyor”
 
Üst