“Yumruğumuzu vurduk, doları 5 TL’ye düşürdük” demişlerdi

uçanteneke

New member
İngiltere’deki Plymouth Üniversitesi’nin öğretim üyesi Profesör Peijie Wang, “Döviz Kuru ve Global Finans Ekonomisi” isimli kitabında para ünitelerinin ne vakit paha kaybettiğini şöyleki anlatıyor:

-Enflasyon beklentisi öteki ülkeden yüksekse…
-Para arzı şayet öteki ülkenin para arzından süratli artıyorsa…
-Faiz artış oranı öbür ülkedeki artıştan azsa…

Türkiye’deki enflasyon beklentileri, Venezüella üzere bir iki istisna hariç bütün dünyanın fersah fersah ilerisinde mi, ilerisinde.

Amerikan Merkez Bankası (FED) piyasaya pompaladığı doları Mart’ta sıfırlayacağını duyurmuşken Türkiye’de para arzı doluduzgin artıyor mu, artıyor.

Açılacağı söylenen kredi paketleriyle daha da artacak mı, artacak.

Bütün dünya faizi artırıyorken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası düşürüyor mu, düşürüyor. Türkiye gelişen ülkelerde negatif faiz veren az sayıda ülkeden biri mi, biri.

İktisadın temel dinamikleri bu biçimdeyken, TL mevduata kur garantisi tek başına doları düşürmeye kâfi mi?

Wang’in kitabına ve üniversitelerde okutulan diğer kitaplara göre yetmez, yetmeyecek. İktidar enflasyonla uğraşta önemli olduğunu göstermedikçe, kapsamlı bir programla üzerine gitmedikçe TL bedel kaybedecek. İki sefer iki dört.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, TL mevduata kur garantisini deklare ettikları 20 Aralık günü “bu işin bittiğini”, doların başının ezildiğini söylüyorlar. Ben Cumhurbaşkanlığındaki iktisat danışmanlarından biri olsam, enflasyon yüzde 20’nin üzerindeyken ve gelecek ay yüzde 35-40’a çıkacağı kestirim ediliyorken biraz daha mütevazi olmalarını önerir ve geçmişte edilen savlı kelamların sonuçlarını hatırlatırdım.

Çok değil iki yıl evvel, 2019’da periyodun Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, AKP’nin Rize mitinginde, “kuvvetli yumruğumuzu vurduk. Doları 5 TL’ye düşürdük mü?” demişti.

Albayrak’ın kelamları şöylekiydi:

“Haziran ayında tarihin en büyük hücumuyla karşı karşıya kaldık. O hücumda birileri, ‘Türkiye iktisadı batacak, dolar 7, 8, 10 lira olacak’ diye hayaller kurdu. Takip ettik değil mi? O büyük atağa Cumhurbaşkanımızın liderliğinde kuvvetli yumruğumuzu vurduk, doları 5 liraya düşürdük mü?”

Albayrak bu konuşmadan kısa mühlet evvel, 15 Şubat 2019’da şunları söylüyordu:

“Şimdi kara kara kara düşünüyorlar; 6’dan dolar aldık ne yapacağız? Dolar 5’lere düştü. Siz elinizdeki dolarları tutmaya devam edin, bakın ne olacak! Siz daha epeyce beklersiniz. Türkiye 2018’de kuvvetli bir finansal mimari oluşturmak için hayli adımlar attı.”

bu biçimde da bugün üzere Türkiye’ye karşı birilerinin operasyon çektiğinden dem vuruluyordu. Tanzim satış noktaları kurulmuştu. Marketler bir daha hedefteydi.

Albayrak şu biçimde demişti:

“Ticaret Bakanımız farklı faturalar buldu. Çiftçimiz, esnafımız cüzi sayılarla çalışıyorlar. 6 TL biber 25 TL… Enteresan bir operasyon. İstanbul ve Ankara’da tanzim satış noktalarını ortaya koyduk. Ocak ayı enflasyonunda fahiş fiyatlama olmasaydı enflasyon eksi 0.43 çıkacaktı, yıllık ise 18.85’e düşecekti. daha sonra baktık, tanzim satışları daha sonrası bu mamüllerin fiyatları marketlerde düşmeye başladı. Türkiye’de her şey var ziyadesiyle. Birileri fırsatçılık yapınca, devletin demir yumruğu kalkıyor. Çabucak fiyatlar düştü. Kısa vadeli adımların yanı sıra hal yasası var, eli kulağında bitmek üzere. Yılın birinci 6 ayında yeni hal maddesiyle, uçtan uca besin izleme sistemi ile seracılık alt yapısını güçlendirecek, bu süreci epeyce net noktaya taşıyacağız.”

Albayrak’ın kelam ettiği “devletin demir yumruğu” Nureddin Nebati’nin evvelki gün kelam ettiği Maliye’nin “sopasına” benziyor: “Fiyatlar, aşağı süratli bir biçimde inecek. Yoksa geliyor gelmekte olan: Hazine ve Maliye’nin sopası.”

Yumruk ve sopa haricinde enflasyonla çaba için öteki bir şey yapılıyor mu pekala? Albayrak’ın 2019’da yapılacağını söylemiş olduklerinin hiç biri yapıldı mı örneğin?
 
Üst