Yükseliş devam ediyor! Dolarda yeni hudut

uçanteneke

New member
Başta kamunun taraf belirleyici olduğu kur olmak üzere iktisat siyasetlerine yönelik tasalar devam ederken, global faiz artışlarının riskten kaçışı tetiklemesiyle dolar/TL yaklaşık iki aydır süreç gördüğü 14,50-15 aralığını dün birinci defa üst taraflı kırdı.

Sabah 15.03 liradan güne başlayan dolar saat 9.30’da 15.25 lirayı gördü. Euro ise 16.04 lirayı gördü.

Dolar/TL 20 Aralık’tan beri birinci sefer 15’i aşarken, Reuters’ın görüşlerine başvurduğu işlemciler TL’nin dolar üzere rezerv para üniteleri karşısında daha epeyce bedel kaybetmesi gerektiğini, aksi biçimde mevcut siyasetlerin sürdürülmesinin daha da zorlaşacağını öngörüyorlar.

Dolar/TL bu sabaha da 15,12’yi bakılırsarek başladı. Dolar/TL en son kur muhafazalı mevduatın (KKM) da belirtildiğı 20 Aralık 2021’de 15’in üzerini görmüştü. Dolar/TL Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlarında 11 Mart’ta da 14.9950 düzeyini test etmiş, Merkez Bankası’nın (TCMB) de döviz satışlarıyla 15 düzeyini aşamamıştı.

Yabancı bankalar uyarmıştı

ABD’nin önde gelen bankalarından JPMorgan geçen hafta yayımladığı raporda, “TL’nin son periyottaki istikrarını, global finansal şartlardaki sıkılaşma ve cari istikrar konumundaki bozulma ile uyumsuz görüyoruz” demişti.

Fransız banka Societe Genarale ise dün yayımladığı bir raporda TCMB’nin yüksek enflasyona karşın para siyaseti duruşunun değişmesinin düşük ihtimal olduğuna dikkat çekerek, “TL’de kademeli paha kaybı bekliyoruz” demişti.

‘Kamu takviyesi kıymet kaybını sınırladı’

Reuters’ın görüşlerine başvurduğu iki işlemci de benzeri para ünitelerinde son bir ayda ABD Merkez Bankası (Fed) ve Ukrayna’daki savaş kaynaklı sert kayıplar yaşandığına işaret ederek, TL’nin de benzeri biçimde bedel kaybetmesi gerektiğine fakat kamunun dayanağı niçiniyle kıymet kaybının daha sonlu kaldığına dikkat çektiler.

Bir işlemci, “TL’nin bir ölçü daha kıymet kaybetmesi piyasa kaideleri açısından daha sağlıklı olur” dedi.

Benzer para ünitelerinde sert kayıplar var

TL bugün dolar karşısında yüzde 1’e yakın kıymet kaybederken, son bir aylık kıymet kaybı ise son üç günde yaşanan yüzde 2,5 paha kaybına eşit.

Benzer para ünitelerinde ise son bir ayda yüzde 7-10 içinde daha bariz kayıplar görülüyor. Kayıpların ana sebebi ABD başta olmak üzere global faiz artışları ve bir daha global riskten kaçışın belirginleşmesi.

Riskten kaçış var

Küresel yatırımcılar, Çarşamba günü açıklanacak olan ABD TÜFE dataları öncesinde de telaşlı kalmayı sürdürüyor. TÜFE’nin çok az gerileyeceği ve bu oranda bir gerilemenin Fed’in Haziran’daki siyaset toplantısında faizleri en az 50 baz puan artırmasının önüne geçemeyeceği öngörülüyor.

Bu süreçte S&P 500 endeksi yılbaşından beri yüzde 15’in üzerinde kaybederken, gelişmekte olan piyasalarda tahvil borsa vb. yatırım araçlarında bilhassa son 10 günde bariz paha kayıpları görülüyor.

Kontrollü kur rejimi

Piyasalar mevcut kur siyasetini kamu denetimli bir rejim olarak nitelendiriyor. TCMB ihracatçı döviz gelirlerinin yüzde 40’ını ve KKM uygulamasının döviz kısmını rezervlerine katsa da bankanın rezervleri birebir oranda artmıyor. Ortadaki fark kamunun istikamet belirleyici olduğu kurda hükümetin tarifiyle “istikrar” için kullanılıyor. TCMB resmi olarak kurdaki müdahalelerini kabul etmezken hareketleri dalgalı kur rejimi olarak yorumluyor.

Artan güç maliyetlerinin de tesiriyle Türkiye iktisadının muhtaçlık duyduğu döviz finansman ölçüsü her geçen gün artıyor. Türkiye’nin güç ithalatının neredeyse tamamı TCMB’nin rezervlerinden karşılanıyor. Bankanın swap hariç eksi 45 milyar dolarlık rezervi bulunuyor.

Tahvile de müdahale

TCMB’nin bilançosunun yüzde 5’ine kadar devam eden tahvil alımlarının da takviyesiyle gösterge 10 yıllık tahvilde ise bileşik getiri Mart ayında yüzde 28,57 ile test ettiği tepeden gerilemiş durumda. Gösterge 10 yıllık tahvilde geçen ay yüzde 22’nin altı test edildi. Cuma günü son süreç yüzde 22,91 olurken, dün saat 15.52’de son süreç yüzde 22,93 düzeyindeydi.

Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri (risk primi) martta 700 baz puanı aşarak rekor düzeye yükseldikten daha sonra gerilemişti. CDS Cuma günü sert yükselişle 661/671 düzeyinden günü tamamlarken, dün birebir saatte 680/692 düzeyinde.
 
Üst