uçanteneke
New member
Türkiye Besin ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu Lideri Kopuz, kuraklığın rekoltede düşüşlere yol açtığı hububat, bakliyat ve yem bitkileri kaynaklı olarak ekmek meblağlarında, hayvansal eserlerde, bakliyatta, dövizdeki değişimlerden olumsuz etkilenen bitkisel yağda fiyatların dalgalanmasının kaçınılmaz olduğunu vurguladı.
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın sorularını yanıtlayan Şemsi Kopuz pandemi başladığından beri tüketicinin fahiş bir biçimde arttığını gözlemlediği fiyatlardaki artışın ana sebebini şöyleki deklare etti:
“Kullanılan hammadde başta olmak üzere girdi maliyetlerindeki artış, besin fiyatlarında yaşanan artışın esas niçinini oluşturdu. Yani tüketiciler raftaki eser fiyatlarının artmasından şikâyet ederken, üreticiler de maliyetlerinin artması problemiyle karşı karşıya. Temelde değerli hale gelen, üretimin maliyetidir. Üretimin sürdürülebilmesi için, maliyetteki bu artışların kısmen de olsa fiyatlara yansıması kaçınılmazdır. Buna bilhassa hammaddede dışa bağımlı olduğumuz dallarda (bitkisel yağ vb.) döviz kurlarında yaşanan sert dalgalanmaların yol açtığı aksilikleri da ekleyebiliriz.”
‘Bu yüksek seyir devam ettiği takdirde, fiyat artışları kaçınılmaz olacaktır’
Kopuz, “Yüzde 45’i aşan bir ÜFE kelam konusu. Siz maliyetlerinizin ne kadarını fiyatlara yansıttınız? Yakın vakitte, yeni bir artırım kelam konusu mu?” sorusuna şöyleki karşılık verdi:
“Yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ağustos ayı prestijiyle yıllık yüzde 45.52 üzere nitekim yüksek bir düzeye ulaştı. Besin mamüllerinde üretici meblağları yıllık yüzde 39.20, içeceklerde yıllık bazda yüzde 19.50 artış kaydedildi.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ise ağustosta aylık yüzde 1.12 artarken, yıllık artış yüzde 19.25’e yükseldi. Besin ve alkolsüz içecekler kümesi, yüzde 29 oranıyla yıllık bazda en yüksek artışın gerçekleştiği ana harcama kümesi oldu. Ve maalesef yıllık besin enflasyonunda, 28 ayın en yüksek düzeyini gördük.
Ağustos 2020’den Ağustos 2021’e üretici meblağları besinde yüzde 39.20, içeceklerde yüzde 19.50 üzere yüksek oranlarda artış gösterirken, besin ve alkolsüz içeceklerde tüketici enflasyonu yüzde 19.25 olarak gerçekleşmiş durumda. Bu da besin ve içecek sanayi şirketlerinin, maliyet artışlarını birebir oranda meblağlarına yansıtmadığını, maliyetin bir kısmını üstlendiğini ortaya koyuyor. Merkez Bankası, enflasyona ait aylık değerlendirmelerinde her seferinde, tüketici enflasyonu üzerinde üretici enflasyonu kaynaklı baskılara dikkat çekmekte. Hakikaten de maliyet artışlarını fiyatlarına yansıtmamaya çalışan şirketler, bir noktaya kadar bu baskıya dayanmaktadır. Bu yüksek seyir devam ettiği takdirde, fiyat artışları kaçınılmaz olacaktır.”
‘Döviz kurlarındaki değişimlerden olumsuz etkilenen bitkisel yağda fiyatların dalgalanması kaçınılmaz’
Hangi eser kümelerinde artırımların olacağında da girdi maliyetlerindeki seyrin belirleyici olacağını söz eden Kopuz, “bir daha de 2021’e damgasını vuran kuraklığın rekoltede düşüşlere yol açtığı hububat, bakliyat ve yem bitkileri kaynaklı olarak ekmek meblağlarında, hayvansal eserlerde, bakliyatta; başka yandan global piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak döviz kurlarındaki değişimlerden olumsuz etkilenen bitkisel yağda fiyatların dalgalanmasının kaçınılmaz olduğunu söylemek yanlış olmaz” diye konuştu.
‘Adı konmasa da bu önemli bir kriz, üretimde telaş verici bir açık var’
Kopuz, bu yıl da baş gösterecek kuraklığın hangi eser rekoltelerini etkilemesini beklediklerini şu biçimde anlattı:
“Kuraklığın tesirlerini hububatta, yem bitkilerinde, ayçiçeği başta olmak üzere yağlı tohum üretimindeki azalmayla derinde hissediyoruz. Ziraat odalarına bakılırsa kuraklık niçiniyle bu yıl Güneydoğu Anadolu’da yüzde 80’e varan kayıplar kelam konusu oldu. Ege Bölgesi’nde üretilen tütün de kuraklıktan olumsuz etkilendi. Manisa, Denizli, Uşak’ta üreticiler kuraklık niçiniyle yüzde 30-60 oranında rekolte kaybı yaşandığını bildirdi. ABD Tarım Bakanlığı, mayısta azalan yağışlar niçiniyle büyük bir kuraklık yaşandığını, kuraklığın arpa ve buğday üretimi etkilediği açıklandı. Raporda, Türkiye’nin 11.5 milyon ton buğday, 2.75 milyon ton arpa ithal edeceği kestirim edildi. Kuraklık niçiniyle ülkemizin birfazlaca bölgesinde, epey sayıda eserde rekolte olumsuz etkilendi. İsmi konmasa da bu önemli bir kriz, üretimde kaygı verici bir açık var.”
‘İthalat kalıcı değil, dönemsel bir tahlil olarak üretimin alternatif olamaz, olmamalıdır’
“Gümrüksüz ithalat yoluyla bu açık kapatılmaya çalışılırken, global ölçekte kelam konusu emtia fiyatlarındaki artışların yansıması da kaçınılmaz olmakta; bu da kesin eser fiyatlarını direkt etkilemektedir” diyen Kopuz şöyleki uyardı:
“Şu unutulmamalıdır: İthalatla eser meblağlarının aşağı çekilmesi değil, hammadde tedarikinde yaşanan zorluklar, girdi maliyetlerinde yaşanan artışlarla besin meblağlarının daha fazla artmasının önüne geçilmesi asıl maksattır. Bu tarafıyla ithalat kalıcı değil, dönemsel bir tahlil olarak üretimin alternatif olamaz, olmamalıdır.”
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın sorularını yanıtlayan Şemsi Kopuz pandemi başladığından beri tüketicinin fahiş bir biçimde arttığını gözlemlediği fiyatlardaki artışın ana sebebini şöyleki deklare etti:
“Kullanılan hammadde başta olmak üzere girdi maliyetlerindeki artış, besin fiyatlarında yaşanan artışın esas niçinini oluşturdu. Yani tüketiciler raftaki eser fiyatlarının artmasından şikâyet ederken, üreticiler de maliyetlerinin artması problemiyle karşı karşıya. Temelde değerli hale gelen, üretimin maliyetidir. Üretimin sürdürülebilmesi için, maliyetteki bu artışların kısmen de olsa fiyatlara yansıması kaçınılmazdır. Buna bilhassa hammaddede dışa bağımlı olduğumuz dallarda (bitkisel yağ vb.) döviz kurlarında yaşanan sert dalgalanmaların yol açtığı aksilikleri da ekleyebiliriz.”
‘Bu yüksek seyir devam ettiği takdirde, fiyat artışları kaçınılmaz olacaktır’
Kopuz, “Yüzde 45’i aşan bir ÜFE kelam konusu. Siz maliyetlerinizin ne kadarını fiyatlara yansıttınız? Yakın vakitte, yeni bir artırım kelam konusu mu?” sorusuna şöyleki karşılık verdi:
“Yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ağustos ayı prestijiyle yıllık yüzde 45.52 üzere nitekim yüksek bir düzeye ulaştı. Besin mamüllerinde üretici meblağları yıllık yüzde 39.20, içeceklerde yıllık bazda yüzde 19.50 artış kaydedildi.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ise ağustosta aylık yüzde 1.12 artarken, yıllık artış yüzde 19.25’e yükseldi. Besin ve alkolsüz içecekler kümesi, yüzde 29 oranıyla yıllık bazda en yüksek artışın gerçekleştiği ana harcama kümesi oldu. Ve maalesef yıllık besin enflasyonunda, 28 ayın en yüksek düzeyini gördük.
Ağustos 2020’den Ağustos 2021’e üretici meblağları besinde yüzde 39.20, içeceklerde yüzde 19.50 üzere yüksek oranlarda artış gösterirken, besin ve alkolsüz içeceklerde tüketici enflasyonu yüzde 19.25 olarak gerçekleşmiş durumda. Bu da besin ve içecek sanayi şirketlerinin, maliyet artışlarını birebir oranda meblağlarına yansıtmadığını, maliyetin bir kısmını üstlendiğini ortaya koyuyor. Merkez Bankası, enflasyona ait aylık değerlendirmelerinde her seferinde, tüketici enflasyonu üzerinde üretici enflasyonu kaynaklı baskılara dikkat çekmekte. Hakikaten de maliyet artışlarını fiyatlarına yansıtmamaya çalışan şirketler, bir noktaya kadar bu baskıya dayanmaktadır. Bu yüksek seyir devam ettiği takdirde, fiyat artışları kaçınılmaz olacaktır.”
‘Döviz kurlarındaki değişimlerden olumsuz etkilenen bitkisel yağda fiyatların dalgalanması kaçınılmaz’
Hangi eser kümelerinde artırımların olacağında da girdi maliyetlerindeki seyrin belirleyici olacağını söz eden Kopuz, “bir daha de 2021’e damgasını vuran kuraklığın rekoltede düşüşlere yol açtığı hububat, bakliyat ve yem bitkileri kaynaklı olarak ekmek meblağlarında, hayvansal eserlerde, bakliyatta; başka yandan global piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak döviz kurlarındaki değişimlerden olumsuz etkilenen bitkisel yağda fiyatların dalgalanmasının kaçınılmaz olduğunu söylemek yanlış olmaz” diye konuştu.
‘Adı konmasa da bu önemli bir kriz, üretimde telaş verici bir açık var’
Kopuz, bu yıl da baş gösterecek kuraklığın hangi eser rekoltelerini etkilemesini beklediklerini şu biçimde anlattı:
“Kuraklığın tesirlerini hububatta, yem bitkilerinde, ayçiçeği başta olmak üzere yağlı tohum üretimindeki azalmayla derinde hissediyoruz. Ziraat odalarına bakılırsa kuraklık niçiniyle bu yıl Güneydoğu Anadolu’da yüzde 80’e varan kayıplar kelam konusu oldu. Ege Bölgesi’nde üretilen tütün de kuraklıktan olumsuz etkilendi. Manisa, Denizli, Uşak’ta üreticiler kuraklık niçiniyle yüzde 30-60 oranında rekolte kaybı yaşandığını bildirdi. ABD Tarım Bakanlığı, mayısta azalan yağışlar niçiniyle büyük bir kuraklık yaşandığını, kuraklığın arpa ve buğday üretimi etkilediği açıklandı. Raporda, Türkiye’nin 11.5 milyon ton buğday, 2.75 milyon ton arpa ithal edeceği kestirim edildi. Kuraklık niçiniyle ülkemizin birfazlaca bölgesinde, epey sayıda eserde rekolte olumsuz etkilendi. İsmi konmasa da bu önemli bir kriz, üretimde kaygı verici bir açık var.”
‘İthalat kalıcı değil, dönemsel bir tahlil olarak üretimin alternatif olamaz, olmamalıdır’
“Gümrüksüz ithalat yoluyla bu açık kapatılmaya çalışılırken, global ölçekte kelam konusu emtia fiyatlarındaki artışların yansıması da kaçınılmaz olmakta; bu da kesin eser fiyatlarını direkt etkilemektedir” diyen Kopuz şöyleki uyardı:
“Şu unutulmamalıdır: İthalatla eser meblağlarının aşağı çekilmesi değil, hammadde tedarikinde yaşanan zorluklar, girdi maliyetlerinde yaşanan artışlarla besin meblağlarının daha fazla artmasının önüne geçilmesi asıl maksattır. Bu tarafıyla ithalat kalıcı değil, dönemsel bir tahlil olarak üretimin alternatif olamaz, olmamalıdır.”