Vatandaş dövizini bozmamakta inat etti, talihimizi bir de şirketlerde deneyelim

uçanteneke

New member
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin kelamlarıyla küçük yatırımcının “çarpılmasına” yol açan kur muhafazalı TL mevduat uygulaması niye getirilmişti? Parasını dövizde tutan vatandaşlar TL’ye geçsin diye, o denli değil mi? Pekala vatandaşlar dövizini bozdu, TL’ye geçti mi?

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme (BDDK) bilgilerine nazaran Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kur muhafazalı TL mevduatı açıklamasından hemilk evvel bireylerin bankalarda 164 milyar dolarlık döviz mevduatı vardı. Artık ne kadar? 163.2 milyar dolar. Dövizini bozanlar devede kulak.

Merkez Bankası’nın dataları de kur muhafazalı mevduatın uygulamada olduğu ikinci hafta, yani 31 Aralık haftası vatandaşların döviz mevduatının azalmadığını, tersine 351 milyon dolar arttığını gösteriyor.

Öyleyse vatandaşların kur muhafazalı mevduata “aşırı ilgi” gösterdiği argümanı nereden çıkıyor?

Bu iddiayı Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan lisana getirdi: “Vatandaşımızın kur muhafazalı Türk lirası mevduat hesabına çok ilgi gösterdiğini bakılırsabiliyoruz.”

Gürcan’ın delili, kur muhafazalı Türk lirası mevduat hesabındaki paranın 7 Ocak Cuma akşamı prestijiyle 107.6 milyar liraya yükselmiş olması. Ancak eksik bıraktığı yahut gözlerden saklamak istediği küçük bir ayrıntı var: Kelamını ettiği meblağ, dövizden TL’ye geçenleri değil, Türk Lirası cinsinden toplam büyüklüğü gösteriyor.
Vatandaşın bankalardaki döviz mevduatında büyük bir değişim olmadığını üstte gördük. Öyleyse kur muhafazalı mevduata giren 107.6 milyar TL nereden geldi? El yanıt: Düşük vadeli yahut vadesiz Türk Lirası mevduatlardan ve bankacılık sistemi haricinden.

Âlâ de iktidarın emeli bankalardaki mevduatın vadesini uzatmak ve bankacılık sistemi haricindeki paranın sisteme girmesini sağlamak mıydı? Hayır emel, döviz mevduatlarının çözülmesiydi. Döviz mevduatları çözüldü mü? Hayır, çözülmedi. Ortada yaldızlı sözlerle gözlerden saklanmak istenen büyük bir başarısızlık var.

aslına bakarsanız bir başarısızlık olmasa başlangıçta uygulama dışı tutulan şirketler apar topar kur garantisine dahil edilir miydi? Dün prestijiyle dövizden TL’ye dönen şirketlere de kur garantisi verildi. “Vatandaş dövizini bozmamakta ısrar ediyor, talihimizi bir de şirketler de deneyelim” diye bakıldığı besbelli.

Vatandaşların yapmadığını şirketler kısmı yapar, döviz mevduatını bozar mı? Bakanlıkta bekleyen imzası, kamu bankalarında bir daha yapılandırmayı beklenen kredisi ya da yüklü vergi borcu olanlar, üstten gelecek bir telefonla ikna olabilir. Başkaları?

Özel bölüm borcunun yarıdan fazlasının döviz cinsinden olduğu, üretim yapmak için evvel ithalat yapan, ithal girdiye göbekten bağımlı bir ülkede olağan kaidelerde hangi şirket dövizden TL’ye dönmeyi kabul eder?

Yarın yurtdışına yeni girdi ya da makine siparişi vermesi gerektiğinde doları, Euro’yu bugünkü düzeyinden alabileceğinin garantisi var mı?

Dolarını bugün 13.8 TL’den bozup üç-beş ay daha sonra muhtaçlık doğduğunda 15-16 TL’den almak göz nazaran gore ziyan etmek değil mi? Türk Ticaret Kanunu bütün işletme sahiplerinin basiretli davranmasını zarurî tutmuyor mu?

Vatandaşlar üzere şirketler kısmının de kur muhafazalı TL mevduata ilgisinin düşük olacağını söylemek için kahin olmaya gerek yok. “Bir deneyelim, ya tutarsa?” diye bakılıyorsa itirazımız yok, denensin olağan. Ancak bu biçimde zikzaklarla plansız programsız iktisat yönetilir mi?
 
Üst