Türk – İş’e göre: Açlık sonu ile minimum fiyat içinde bir simit var

uçanteneke

New member
Türk-İş’in çalışmasına bakılırsa Ocak ayında besin meblağları aylık %3,71, yıllık %59,67 arttı.

Tıpkı ayda açlık sonu 4.249,95 TL (Önceki 4.013,26 TL), yoksulluk hududu 13.843,50 TL (Önceki 13.072,51 TL) olarak gerçekleşti.

Ayrıntılar şöyle:

“TÜRK-İŞ’in 35 yıldan bu yana tertipli olarak her ay hesapladığı ve bu alanda öncü olan Açlık ve Yoksulluk Hududu Araştırması, yeni beslenme kalıbı temel alınarak farklı bir çalışma kümesi tarafınca hesaplandı ve 2022 yılından itibaren açıklanmaya başlandı.


İthalata bağımlılığı yüksek ziraî girdilerdeki artışlar ve piyasadaki yüksek enflasyon beklentisi niçiniyle besin meblağları bu ay artmaya devam etti. 16 Aralık 2022’de Cumhurbaşkanlığında gerçekleşen basın toplantısında net %50 oranında artışla 4.253,40 TL olarak ilan edilen yeni yıl taban fiyatı, yaklaşık altı hafta daha sonra (yılın birinci ayında) dört kişilik hanenin sağlıklı ve istikrarlı beslenmesini sağlayan besin harcanması meblağı olan açlık hududu ile birebir seviyeyi tekrar yakaladı.

TÜRK-İŞ Araştırmasının 2022 Ocak ayı kararına bakılırsa;

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcanması meblağı (açlık sınırı) 4.249,95 TL’ye,

Besin harcanması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması zarurî öbür aylık harcamalarının toplam meblağı (yoksulluk sınırı) 13.843,50 TL’ye,

Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 5.587,79 TL’ye yükseldi.

Aralık ayında detayları kamuoyuna ilan edilen ”kur muhafazalı TL vadeli mevduat“ programı ile dövizde sert bir düşüş yaşansa da haftalar ortasında Türk lirası bir daha paha kaybetmeye başladı ve 2021’in Aralık ayı itibariyle besin sepetinin genelinde yüksek artış gözlemlenmişti. Lakin sonrasındasındaki günlerde, takip edilen birtakım mamüllerin fiyatında gerileme olurken bir kısmının fiyatı değişmedi. Döviz kurlarının son büyük tepesinden daha sonra geçen ay %25’e yakın bir artış goren besin fiyatlarında, bir daha kıymet kazanan Türk lirasının olumlu tesiri market ve pazarlara neredeyse hiç yansımadı. Ülkenin en kıymetli gündemi, bu ay da art geriye gelen fiyat artışları oldu. Akaryakıta, elektriğe, doğalgaza, toplu ulaşıma gelen artırımlarla emekçi ve ailesinin değerli ve birçok vakit tek geliri olan minimum fiyatla geçimi daha da zorlaştı.

TÜRK-İŞ’in dataları temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Ocak 2022 itibariyle şöyle gelişti:

Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken taban harcama fiyatındaki artış bundan evvelki aya bakılırsa % 3,71 oranında gerçekleşti.

Son on iki ay itibariyle artış oranı % 59,67 olarak hesaplandı.

TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara göre, besin mamüllerinde Ocak 2022 itibariyle gözlenen değişim -harcama kümelerine nazaran- şöyle oldu:

Süt, yoğurt, peynir kümesinde;

Süt meblağlarında Ocak ayının birinci haftasında promosyon indirimler yapılsa da ay sonunda, geçen ay olduğu üzere yeniden litrede 12 TL düzeylerine çıktı. Peynir ve yoğurtta geçen ay gelen yüksek artırımları, bu ay raflarda bakılırsace daha az yer kaplayan markaların sonlu fiyat artışları takip etti.

Et, tavuk, balık, kurubaklagil, yağlı tohum mamüllerinin bulunduğu kümede;

Dana kıyma, kuşbaşı et ve balık fiyatı az bir artış gösterirken kuzu kuşbaşı fiyatında %15’lik artış gözlemlendi. Balıklardan hamsinin fiyatı sabit kalırken başka balık tiplerinin fiyatlarında hudutlu değişimler gözlendi. Tavuk fiyatı sabit kaldı. Yumurtanın tanesi fiyat düşüşü ile 1,20 TL’ye kadar geriledi. Bakliyat mamüllerinden nohut ve yeşil mercimekte fiyat azalışları görüldü. Bunun yanında kırmızı mercimek ve kuru fasulyede -özellikle ithal olanlarda- bir ölçü artış gerçekleşti. Bakliyat mamüllerinde son hafta itibariyle promosyon indirim gözlemlenmedi. Yağlı tohumlarda (sert kabuklu yemişler) ise sonlu seviyede bir fiyat azalışı tespit edildi.

Ekmek ve tahıllar kümesinde;

Ekmeğin fiyatında bu ay bir değişim gözlemlenmedi. Başka yandan, önümüzdeki aylarda simitle bir arada ekmek fiyatlarında da –yükselen girdi maliyetleri niçiniyle- artış olması ihtimali kamuoyunda tartışılmaya başlandı. Bu harcama kümesinde yer alan besin kalemlerinden bulgurda fiyat sabit kalırken, pirinç, un ve irmikte az bir ölçü fiyat artışı yaşandı. Dar gelirlilerin çoğunlukla tükettiği makarnada artış %17 olarak gerçekleşti.

Taze sebze-meyve kümesinde;

Taze sebze-meyve ortalama fiyatları bu ay bir daha artış gösterdi. İçerisinde lahana, ıspanak üzere yeşil yapraklıların olduğu zerzevat kümesi ile maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşilliklerinin olduğu zerzevat kümesinde artış tesirli oldu. Ortalama yurttaşın sofrasında tartısı nazarance yüksek olan patatesin fiyatında bu ay bir ölçü düşüş yaşanırken geriye kalan sebzelerin ortalama fiyatları bir ölçü arttı. Her vakit olduğu üzere pazarda çoğunlukla bulunan eserler temel alınarak hesaplama yapıldı. Bu ay sert geçen kışın tesiriyle tezgâhlarda çeşitlilik azalmaya başladı. 19 zerzevat ve 5 meyve olmak üzere toplamda temel 24 eserdeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı.

Temel yağ mamüllerinin bulunduğu kümede;

Margarinin fiyatı sonlu bir seviyede artarken tereyağı fiyatında neredeyse artış olmadı. Ayçiçek yağı sabit kalırken zeytinyağında %11’lik bir artış oldu. Lakin raflarda ayçiçek yağı marka çeşitliliğinde azalış gözlemlendi.

Son küme ortasında yer alan besin hususlarından;

Siyah ve yeşil zeytin fiyatında değişim olmadı. Şeker, bal ve reçel fiyatlarında az ölçüde artış gözlemlenirken pekmez fiyatındaki düşüş sonlu oldu. Tuz fiyatı artarken baharatların ortalama fiyatı düştü. Çay fiyatı değişmedi. Ihlamurdaki fiyat düşüşü hudutlu oldu. Çeşitli salça markalarında indirim gözlemlendi. “
 
Üst