Sehven bakanlığı: ‘Zeytinyağına’ ayçiçek yağı kısıtlaması

uçanteneke

New member
Rusya ve Ukrayna savaşı niçiniyle global piyasalarda buğday fiyatları 14 yılın doruğuna çıktı. Türkiye ise geçen yıl buğdayın yüzde 78’ini Rusya’dan yüzde 12’sini Ukrayna’dan alıyor. Ayçiçek yağında yüzde 85’ini mısırında yüzde 55’i ithal ediyoruz. halktv.com.tr’ye konuşan tarım muharriri Ali Ekber Yıldırım çıkan savaş niçiniyle Türkiye’nin önünde 2 büyük risk olduğunu belirterek yaşanacaklara karşı uyardı. Ekmek üzere unlu mamullerde ve ayçiçek yağı fiyatlarında artış yaşanacağını önnazarann Yıldırım “zeytin yağını ayçiçek yağı ile karıştıran yöneticilerin fiyat artışının tavan yaptığı devirde peş peşe ihale düzenlediğini” deklare etti.

Tarım muharriri Ali Ekber Yıldırım

“Türkiye açısından baktığımızda Ukrayna Rusya savaşı ülkemizi iki taraflı etkileyecek” diyen tarım muharriri Ali Ekber Yıldırım önümüzdeki günlerde yaşanacakları şöyleki tabir etti:

Birincisi buğday, ayçiceği, mısır üzere eserleri ithal edemeyeceğiz

Birincisi yaptığımız ithalatın kıymetli bir kısmı Rusya ve Ukrayna’dan. Buğday’ın yüzde 78’ini Rusya’dan yüzde 12’sini Ukrayna’dan alıyoruz. Bu ayçiçek yağında yüzde 85’i buluyor. Mısır’da da yüzde 55’i bulan bir sayı var. Savaş sürerse bu eserlere ulaşamayacağız ve ya ulaşmada meseleler yaşayacağız. Şu anda Ukrayna limanları kapalı. Rusya’nin limanları açık lakin savaş ortamında gemiler bur eserleri ne kadar getirebilir? Orası büsbütün meçhul. Çok problemli günler bizi bekliyor.

İkincisi bulduğumuz eserin fiyatı devasa yükseklikte olacak

İkincisi bu yaptırımlar niçiniyle fiyatlar artıyor. Bizim ithalat faturamız her geçen gün kabarıyor. Örneğin bugün buğday ithalatı için bir ihale yapıldı. Geçen hafta buğdayın tonuna 320 dolar fiyat verilmişti. Bugün 400 dolar fiyat verildi. Fiyat istikametinden epey önemli bir artış kelam konusu. Fiyatlar arttıkça bizim daha fazla döviz ödemesi yapmamız gerekecek. Bu yüksek döviz ödemeleri bütçeyi sarsacak kadar yüksek. aslına bakarsan döviz yok diye kasvet yaşanıyor.


Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna haricinde da alternatifleri var

“2020 yılında buğdayın tonu ortalama 230 dolar düzeyindeydi. 2021 yılının ortalaması ise 297 dolar oldu. Şuanda ise 346 dolar. Bu sayı Chicago borsasındaki sayı. Uygulamada ise sayılar epey daha üstlere çıkardığını”
söz eden Yıldırım Türkiye’nin buğday ithalatında alternatifleri olduğunu ancak kullanılamadığını belirtti. Yıldırım “Rusya’dan buğday alamazsak; Fransa, Romanya yahut Amerika’dan alacağız ve oralardan taşımak hayli daha maliyetli olacak. Pandemi daha sonrası global piyasalarda nakliyat meblağları fazlaca yükseldi. Bilhassa gemi nakliyeciliğinde fiyatlar mamüllerin fiyatı ile yarışıyor. Bu niçinle dünyada artık ithal mal alacak olan ülkeler kendilerine en yakın kaynağı seçiyor. Bize en yakın kaynak Rusya ve Ukrayna’dır. Öteki ülkelerden almaya kalkarsak nakliyat maliyetleri üstüne binecektir. Bu da direk fiyatlara yansır.” dedi.


‘Ortalığın durulmasını bekleyemeyecek kadar depolarımız boş’

“Toprak Mahsulleri Ofisi’nin depolarında ne kadar eser olduğu bilgisi bizlerle paylaşılmadığı için Türkiye’nin elinde ne kadar buğday, ayçiçek yağı, mısır ya da arpa olduğunu bilemiyoruz. Sayılar şeffaf olmadığı için bir eza yaşanmayacak diyen Tarım Bakanlığı’nına güvenemediğini”
söyleyen Yıldırım, “Depolar dolu olsa 1 Mart’ta 435 bin ton buğday ihalesi düzenleniyor. TMO 2021 yılının Haziran ayından bu yana 10 ihale yaptı. 11. ihale de bugün yapılıyor. Adama sormazlar mı? Depolar doluysa biz bu gün bu ihaleyi niye yapıyoruz? Demek ki ortalığın durulmasını bekleyemeyecek kadar depolarımız boş.” dedi.

Ekmeğe artırım kapıda

“TMO ithal ettiği buğdayı ekmeğin fiyatı artmasın diye daha ucuza un sanayicilerine ve fırınlara veriyor. Buğday ithalatında fiyatlar artınca devlet nereye kadar sülvanse edecek?”
diyen Ali Ekber Yıldırım bu durumun sürdürülemeyeceğini belirterek otomatik olarak ekmek fiyatlarının da artacağını belirtti.


‘Zeytin yağını ayçiçek yağı ile karıştıracak kadar kesimden bihaberler ya da…’

Ali Ekber Yıldırım 28 Şubat günü Resmi Gazete’de 3 esere ihracat kısıtlaması getirildiğini fakat kısıtlama sonucunda trajikomik bir durum yaşandığını deklare etti. Yıldırım yaşanan durumu şu biçimde tabir etti:

Tarım ve Orman Bakanlığı Besin ve Denetim Genel Müdürlüğü kuru fasulye, kırmızı mercimek ve dökme zeytinyağı ihracatına kısıtlama getirdi. Resmi Gazete’nin 27 Ocak 2022 tarihindeki sayısında yayınlanan bildirim ile 20 tarım eserinde dönemsel ihracat düzenlemesi Tarım Bakanlığı’na verilmişti. bu biçimde bu yetkilendirmenin bir kısıtlamanın önünü açmak için yapıldığını söyleyenlere Bakan Pakdemirli bu biçimde bir uygulama yapılmayacak kelamı verdi. Daha verdiği kelamın üzerinden 1 ay geçmeden birinci uygulama olarak 3 eserde ihracat kısıtlamasına gidildi.

Bakanlık, Rusya – Ukrayna savaşını münasebet göstererek kırmızı mercimek, kuru fasulye ve dökme zeytinyağı ihracatına kısıtlama getirdi. İhracat kısıtlamasının öne sürülen nedeni olarak Rusya-Ukrayna savaşı gösterilirken bilhassa zeytinyağı ihracatının bu bölgeyle hiç bir ilgisinin olmaması dikkat çekti. Bölüm temsicilerinden aldığımız bilgilere bakılırsa bakanlık bürokratları ayçiçek yağı ile zeytinyağını karıştırdı ve zeytin yağına ihracat kısıtlaması koydu. Bu karar daha sonrasında üreticide zeytinyağı fiyatı litre başına 2 lira düştü. İhracat yasağı devam ederse çiftçinin ziyan nazaranceğini belirten dal temsilcilerinin bakanlık yetkililerinden düzeltme kelamı aldığını öğrendik. Hakikaten zeytin yağı kısıtlaması sehven mi oldu yoksa birilerinin iş düzelene kadar para kazanması için mi yapıldı bilemiyoruz?


Bakanlık’tan zeytinyağına kısıtlama


Tarım ve Orman Bakanlığı Besin ve Denetim Genel Müdürlüğü kuru fasulye, kırmızı mercimek ve dökme zeytinyağı ihracatına kısıtlama getirdi. Resmi Gazete’nin 27 Ocak 2022 tarihindeki sayısında yayınlanan bildiri ile 20 tarım eserinde dönemsel ihracat düzenlemesi Tarım Bakanlığı’na verilmişti. Birinci uygulama olarak 3 eserde ihracat kısıtlamasına gidildi.

İşte o yazı

Besin ve Denetim Genel Müdürü Harun Seçkin’in bakan ismine imzaladığı ve 81 Vilayet Tarım ve Orman Vilayet Müdürlüğü ile tüm Zirai Karantina Müdürlüklerine gönderilen yazıda şöyleki deniliyor:

“Bilindiği üzere 27.01.2022 tarih ve 31732 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Bazı Tarım Eserlerinin İhracatına Ait Bildirim (İHRACAT: 2022/1)”de belirtilen mamüllerin ihracatında gerektiğinde dönemsel düzenlemeler yapmaya Bakanlığımız yetkilidir.

Karadeniz havzasında yaşanan olağanüstü durum niçiniyle ülkemizde besin arz güvenliğinin sağlanması ve besin mamüllerine erişimde sorun yaşanmaması maksadıyla önlem alınmasına gereksinim duyulmuştur.

26.02.2022 tarih ve 4652059 sayılı Bakanlık Olur’u ile;

– Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)’ne yapılacak ihracat müracaatları,

– Suriye’de güvenlik altına alınan bölgelere Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri ve bağlı kuruluşları tarafınca yapılacak ihracat müracaatları,

– AFAD, Kızılay yahut öteki İnsani Yardım Kuruluşları tarafınca yapılacak ihracat müracaatları,

– Denizlerimizden transit geçen ve ülkemiz limanlarına uğrayan yabancı bayraklı gemilerin iaşe muhtaçlıklarının karşılanması için gemi kumanyacılığı yapan firmalara gemi başına her bir eser için en çok 500 Kg’a kadar yapılacak ihracat müracaatları,

– Dahilde Sürece Rejimi kapsamında yapılacak ihracat müracaatları,

– Başlamış süreçler, hariç olmak üzere arz/talep ve mevcut stok durumumuz dikkate alınarak yeni bir bilgilendirme yapılana kadar; 2022/1 sayılı Bildirim kapsamında yer alan;

1- 071333900019 GTİP’li İsmi Fasulye (Beyaz Fasulye Dahil),

2- 071340000013 GTİP’li Kırmızı Mercimek,

3- 150930000014 ve 150990000018 GTİP’li Zeytinyağı (Diğerleri) (Ambalaj ölçüsü 5 Kg’ı Geçen Dökme Zeytinyağı), mamüllerin ihracatının kısıtlanmasına karar verilmiştir.

Bu kapsamda, İsmi Fasulye (Beyaz Fasulye), Kırmızı Mercimek, Dökme Zeytinyağı (Ambalaj Ölçüsü 5 Kg geçen) eserler için Bitki Sıhhat Sertifikası ve/veya Sıhhat Sertifikası düzenlenmemesi konusunda ayrıntılarınızı ve gereğini rica ederim.
 
Üst