uçanteneke
New member
Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi İktisadi, İdari ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Uyar, muz serası yatırımı ve fiyatındaki dalgalanmalar hakkında Manavgat’ta yapılan görüşmede üreticileri bilgilendirdi. 2015 yılında yaklaşık 300 bin ton olan muz üretiminin, geçen yıl 728 bin tona yükseldiğini belirten Prof. Dr. Uyar, bu sene ise 900 bin ton civarında beklediklerini söylemiş oldu.
‘Belirli dönemde daima kesim olmalı’
Muz fiyatındaki dalgalanmanın seralarda kesim planlaması yapılmamasından kaynaklandığını savunan Prof. Dr. Uyar, “Muzu, döviz kuru üzere bakılırsan üretici ‘fiyatı yükseldiğinde keselim, düştüğünde kesmeyelim’ üzere bir algıyla yaklaşıyor. O da sirkülasyonu negatif etkiliyor. Serada muhakkak dönemde daima kesim, hem tüketici hem üretici açısından daha rasyonel bir karar” diye konuştu.
‘Yerli muzun fiyatı dünya ortalaması üzerinde’
Türkiye’de üretilen muzun ihraç edilmesinin mümkün görünmediğini aktaran Prof. Dr. Uyar, şunları söylemiş oldu:
“Şu anda dünya ortalamasında muzun kilo fiyatı 95 cent civarında. Bizim iç piyasadaki sayılarımız, bu fiyata yakın yahut üzerinde. Ek dayanak sağlanmadıkça ülkemize yakın bölge ve komşu ülkeler hariç kısa vadede ihracatımız mümkün görünmüyor.”
‘Sera maliyetleri yükseldi’
Muz serası yatırımlarında maliyetin yükseldiğini belirten Prof. Dr. Uyar, yeni üretim alanlarından fazla mevcut üretimin kaliteleştirilmesi, daha uygun paketlenmesi, daha standardize edilmesi ve tüketiciye daha uygun şartlarda nakledilmesi konusunda çalışılması gerektiğini vurguladı. Birkaç yıl evvel dönüm başı 50-100 bin lira olan üretim maliyetinin 200 bin liraya yükseldiğini söz eden Prof. Dr. Uyar, muz serası yatırımının bugünlerde rasyonel olmadığını söylemiş oldu.
‘Muz klasik lezzetli meyve’
Yerli muzun kuru meyve ya da meyve suyu üzere yan sanayi eseri olarak tüketiminin epey az olduğunu belirten Prof. Dr. Uyar, “ötürüsıyla muz klâsik bir meyvedir. Pazardan alınır, kolay kolay kabuğu soyulur ve lezzetiyle yenilir. Genelde alışkanlığımız bu. Toplam tüketimin neredeyse yüzde 99’u bu türlü. Geri kalanını sanayi kısmında ne kadar değerlendirebilirsek o da üretimin yaşayacağı problemleri azaltır” diye konuştu.
‘Pahalı olması için muz kısmı yapılmıyor’
Yılda 140 bin ton muz üretimi yapılan Manavgat’ta, seralarda hasadın başlamasıyla pazar tezgahında muz fiyatları ucuzladı. İlçe pazarında 2 hafta evvel 15 liraya satılan yerli muz, seralarda bölümün fazlalaşmasından daha sonra 9 liradan tezgahta yerini aldı. Manavgat pazarında 25 yıldır muz satan İsmet Kaçar, muzdaki fiyat dalgalanmasının üreticilerden kaynaklandığını tez etti. Üreticinin, kıymetli olması için muz bölümü yapmadığını söyleyen Kaçar, “Piyasa kuruyorlar, 5 yahut 6 lira. ‘Benim muzum pahalılanacak, daha kaliteli’ diye düşünenler kesmiyor. Muzda bir günün fiyatı, öteki günle tutmuyor. Sistemli kesim yahut tertipli üretim yapsalar, muz standart fiyatında durur” dedi.
‘Belirli dönemde daima kesim olmalı’
Muz fiyatındaki dalgalanmanın seralarda kesim planlaması yapılmamasından kaynaklandığını savunan Prof. Dr. Uyar, “Muzu, döviz kuru üzere bakılırsan üretici ‘fiyatı yükseldiğinde keselim, düştüğünde kesmeyelim’ üzere bir algıyla yaklaşıyor. O da sirkülasyonu negatif etkiliyor. Serada muhakkak dönemde daima kesim, hem tüketici hem üretici açısından daha rasyonel bir karar” diye konuştu.
‘Yerli muzun fiyatı dünya ortalaması üzerinde’
Türkiye’de üretilen muzun ihraç edilmesinin mümkün görünmediğini aktaran Prof. Dr. Uyar, şunları söylemiş oldu:
“Şu anda dünya ortalamasında muzun kilo fiyatı 95 cent civarında. Bizim iç piyasadaki sayılarımız, bu fiyata yakın yahut üzerinde. Ek dayanak sağlanmadıkça ülkemize yakın bölge ve komşu ülkeler hariç kısa vadede ihracatımız mümkün görünmüyor.”
‘Sera maliyetleri yükseldi’
Muz serası yatırımlarında maliyetin yükseldiğini belirten Prof. Dr. Uyar, yeni üretim alanlarından fazla mevcut üretimin kaliteleştirilmesi, daha uygun paketlenmesi, daha standardize edilmesi ve tüketiciye daha uygun şartlarda nakledilmesi konusunda çalışılması gerektiğini vurguladı. Birkaç yıl evvel dönüm başı 50-100 bin lira olan üretim maliyetinin 200 bin liraya yükseldiğini söz eden Prof. Dr. Uyar, muz serası yatırımının bugünlerde rasyonel olmadığını söylemiş oldu.
‘Muz klasik lezzetli meyve’
Yerli muzun kuru meyve ya da meyve suyu üzere yan sanayi eseri olarak tüketiminin epey az olduğunu belirten Prof. Dr. Uyar, “ötürüsıyla muz klâsik bir meyvedir. Pazardan alınır, kolay kolay kabuğu soyulur ve lezzetiyle yenilir. Genelde alışkanlığımız bu. Toplam tüketimin neredeyse yüzde 99’u bu türlü. Geri kalanını sanayi kısmında ne kadar değerlendirebilirsek o da üretimin yaşayacağı problemleri azaltır” diye konuştu.
‘Pahalı olması için muz kısmı yapılmıyor’
Yılda 140 bin ton muz üretimi yapılan Manavgat’ta, seralarda hasadın başlamasıyla pazar tezgahında muz fiyatları ucuzladı. İlçe pazarında 2 hafta evvel 15 liraya satılan yerli muz, seralarda bölümün fazlalaşmasından daha sonra 9 liradan tezgahta yerini aldı. Manavgat pazarında 25 yıldır muz satan İsmet Kaçar, muzdaki fiyat dalgalanmasının üreticilerden kaynaklandığını tez etti. Üreticinin, kıymetli olması için muz bölümü yapmadığını söyleyen Kaçar, “Piyasa kuruyorlar, 5 yahut 6 lira. ‘Benim muzum pahalılanacak, daha kaliteli’ diye düşünenler kesmiyor. Muzda bir günün fiyatı, öteki günle tutmuyor. Sistemli kesim yahut tertipli üretim yapsalar, muz standart fiyatında durur” dedi.