uçanteneke
New member
Merkez Bankası mecburî karşılık oranlarında değişiklik yaptı. Döviz cinsi mevduat için zarurî karşılık oranı 200 baz puan artırıldı. Yapılan açıklamada, “Türk lirası cinsinden mecburî karşılık tesislerinin yaklaşık 7,4 milyar lira, yabancı para cinsinden mecburî karşılık tesislerinin ise yaklaşık 3,8 milyar dolar karşılığı meblağında artması öngörülmektedir” denildi. Bu sonucun açıklanmasından daha sonra ekonomistler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Zarurî Karşılıklar Hakkında Tebliğ’inin satır ortalarında neler yattığını toplumsal medya paylaşımları ile duyurdular.
Eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Hakan Kara Merkezin mecburî karşılıkların artırılması sonucu için “Bu artışla bir arada 2 hafta ortasında TCMB brüt döviz rezervleri 128 milyar doları aşacak” derken CHP milletvekili ekonomist Aykut Erdoğdu ise “Elde rezerv kalmamış vatandaşın bankalardaki dövizini tırtıklıyor…” dedi.
1- TCMB mecburî karşılık oranlarını artırdı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, yabancı para mevduat/katılım fonu yükümlülükleri için zarurî karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılması sonucu aldı.
Ayrıyeten Türk Lirası mecburî karşılıklarının standart altın cinsinden tesis edilmesi imkanı üst limiti de yüzde 15’ten yüzde 10’a düşürüldü.
TCMB’den yapılan açıklamada, “Alınan bu kararlarla, Türk lirası cinsinden mecburî karşılık tesislerinin yaklaşık 7,4 milyar TL, yabancı para cinsinden zarurî karşılık tesislerinin ise yaklaşık 3,8 milyar ABD doları karşılığı meblağında artması öngörülmektedir” denildi.
2- Mecburî karşılık oranı nedir?
Zarurî karşılıklar bir para siyaseti aracı olarak isimlendirilebilir. Zarurî karşılık, mecburî karşılık oranı ya da munzam karşılık; mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası’nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır ve bu oran Merkez Bankası tarafınca kararlaştırılır.
Evvelce iflas riskine karşı müdafaa sağlanması gayesiyle çıkarılan bu kural, günümüzde daha epey bir piyasa likiditesi denetim aracı olarak kullanılmaktadır. Mevduatın vadesine bakılırsa yerli ve yabancı para cinsinden farklı oranlar dahilinde toplanır.
Kaldıraç oranı Mecburî Karşılıklar Hakkında Tebliğ’de belirlenen oranların altına inen bankalar için zarurî karşılık oranı Tebliğ’de belirlenen eğe tabidir.
Zarurî karşılıklar zati, Türk lirası yükümlülükler için Türk lirası olarak, yabancı para yükümlülüklerde ise ABD doları cinsinden olan kısmı için ABD doları, kalan kısmı için ise ABD doları yahut euro olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasındaki hesaplarda tesis edilmektedir.
3- Zarurî karşılık oranı ne için kullanılır?
Altınbaş Üniversitesi İktisat Kısmı öğretim üyesi Dr. Mahfi Eğilmez mahfiegilmez.com’da yayınlanan yazısında Mecburî karşılık oranı ne için kullanıldığını şöyle tabir ediyor:
Mecburî karşılık oranı para siyasetinin bir aracı olarak kullanılabilir. Bu oran artırıldığında bankaların verebileceği kredi ölçüsü azalacağı için harcama talebi düşer ve bu gelişme büyümeyi sınırlayıcı tesir yapar. Bilakis oran düşürüldüğünde bankaların verebileceği kredi ölçüsü yükselir ve oluşan talep artışı ekonomik büyümeye olumlu tesir yapar. Merkez bankaları bu oranı enflasyon ve büyüme içindeki tercihe göre artırıp azaltırlar.
A Bankasına 1 aya kadar vadeli 10.000 TL’lik mevduat yatırıldığını düşünelim. Banka bu paradan (yeni düzenlemeye bakılırsa, ekteki tabloda gösterildiği gibi) yüzde 6 oranını uygulayarak 600 TL mecburî karşılık ayıracak ve bunu vakti geldiğinde TCMB’ye yatıracaktır. Kalan 9.400 TL’yi kredi olarak verebilir. Diyelim ki Merkez Bankası enflasyonla uğraş için talebi kısmaya karar vermiş ve bu çerçevede banka kredilerini frenlemek gayesiyle mecburî karşılık oranı yüzde 6’dan yüzde 10’a yükseltmiş olsun. Bu durumda A Bankası kendisine yatırılan 10.000 TL mevduattan yüzde 10 zarurî karşılık oranını uygulayarak 1.000 TL düşecek ve kalan 9.000 TL’yi kredi olarak verebilecektir. Görüleceği üzere A Bankası’nın kredi hacminde birinci orana göre bir daralma ortaya çıkmış olmaktadır. Bu yolla para arzı sınırlanarak talebin enflasyon üzerinde baskı yapması engellenmeye çalışılmış olmaktadır. Şayet aykırısı olsaydı yani enflasyon makul olduğu biçimde büyümede sorun olsaydı bu durumda Merkez Bankası’nın zarurî karşılık oranlarını düşürmesi ve bankaların kredi hacmini genişleterek iktisadın canlanmasını sağlamalarının yolunun açılması gerekecekti.
4 Zarurî karşılık oranının değiştirilmesi için kim ne dedi?
Hakan Kara
Döviz cinsi yükümlülükler için zarurî karşılıkların artırılmasının temel sebebi brüt rezervi yüksek göstermek.
Bu artışla birlikte 2 hafta ortasında TCMB brüt döviz rezervleri 128 milyar doları aşacak.
Döviz cinsi yükümlülükler için mecburî karşılıkların artırılmasının temel sebebi brüt rezervi yüksek göstermek.
Bu artışla bir arada 2 hafta ortasında TCMB brüt döviz rezervleri 128 milyar doları aşacak. https://t.co/rqFSJ1JCGy
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) November 9, 2021
H. Altuğ Özaslan:
Döviz ve altın mevduatlar için uygulanan mecburî karşılık oranı 200 baz puan daha artırıldı.
Gece Kuşu: Döviz ve altın mevduatlar için uygulanan mecburî karşılık oranı 200 baz puan daha artırıldı.
— H. Altuğ Özaslan (@altugozaslan) November 8, 2021
Aykut Erdoğdu:
TCMB zarurî karşılık oranlarını bir daha artırmış…
Elde rezerv kalmamış vatandaşın bankalardaki dövizini tırtıklıyor…
Aldığı dövizi kuru baskılamak için yeniden vatandaşa satıyor…
Vatandaş alıp tekrar bankaya yatırıyor…
yine karşılık artıyor…
bu biçimde dönüp duruyor…
TCMB mecburî karşılık oranlarını bir daha artırmış…
Elde rezerv kalmamış vatandaşın bankalardaki dövizini tırtıklıyor…
Aldığı dövizi kuru baskılamak için yine vatandaşa satıyor…
Vatandaş alıp tekrar bankaya yatırıyor…
tekrar karşılık artıyor…
bu biçimde dönüp duruyor…
…
#TCMB pic.twitter.com/nSWZE0g1fh
— Aykut Erdoğdu (@aykuterdogdu) November 8, 2021
Şenol Babuşcu
ZARURÎ KARŞILIKLARDA DEĞİŞİKLİK
TL zarurî karşılıkların altın cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı %15’ten %10’a düşürüldü.Bu imkân kademeli olarak azaltılarak sonlandırılacak.
YP mevduat/katılım fonu zarurî karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırıldı
MECBURÎ KARŞILIKLARDA DEĞİŞİKLİK
TL mecburî karşılıkların altın cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı %15’ten %10’a düşürüldü.Bu imkân kademeli olarak azaltılarak sonlandırılacak.
YP mevduat/katılım fonu mecburî karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırıldı
— Şenol Babuşcu (@senolbabuscu) November 9, 2021
Atilla Yesilada
Munzamı yükseltmek TL’ye yaramaz…amin
Munzamı yükseltmek TL’ye yaramaz…amin https://t.co/YVzlNbPELE
— Atilla Yesilada (@AtillaYesilada1) November 9, 2021
Eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Hakan Kara Merkezin mecburî karşılıkların artırılması sonucu için “Bu artışla bir arada 2 hafta ortasında TCMB brüt döviz rezervleri 128 milyar doları aşacak” derken CHP milletvekili ekonomist Aykut Erdoğdu ise “Elde rezerv kalmamış vatandaşın bankalardaki dövizini tırtıklıyor…” dedi.
1- TCMB mecburî karşılık oranlarını artırdı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, yabancı para mevduat/katılım fonu yükümlülükleri için zarurî karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılması sonucu aldı.
Ayrıyeten Türk Lirası mecburî karşılıklarının standart altın cinsinden tesis edilmesi imkanı üst limiti de yüzde 15’ten yüzde 10’a düşürüldü.
TCMB’den yapılan açıklamada, “Alınan bu kararlarla, Türk lirası cinsinden mecburî karşılık tesislerinin yaklaşık 7,4 milyar TL, yabancı para cinsinden zarurî karşılık tesislerinin ise yaklaşık 3,8 milyar ABD doları karşılığı meblağında artması öngörülmektedir” denildi.
2- Mecburî karşılık oranı nedir?
Zarurî karşılıklar bir para siyaseti aracı olarak isimlendirilebilir. Zarurî karşılık, mecburî karşılık oranı ya da munzam karşılık; mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası’nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır ve bu oran Merkez Bankası tarafınca kararlaştırılır.
Evvelce iflas riskine karşı müdafaa sağlanması gayesiyle çıkarılan bu kural, günümüzde daha epey bir piyasa likiditesi denetim aracı olarak kullanılmaktadır. Mevduatın vadesine bakılırsa yerli ve yabancı para cinsinden farklı oranlar dahilinde toplanır.
Kaldıraç oranı Mecburî Karşılıklar Hakkında Tebliğ’de belirlenen oranların altına inen bankalar için zarurî karşılık oranı Tebliğ’de belirlenen eğe tabidir.
Zarurî karşılıklar zati, Türk lirası yükümlülükler için Türk lirası olarak, yabancı para yükümlülüklerde ise ABD doları cinsinden olan kısmı için ABD doları, kalan kısmı için ise ABD doları yahut euro olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasındaki hesaplarda tesis edilmektedir.
3- Zarurî karşılık oranı ne için kullanılır?
Altınbaş Üniversitesi İktisat Kısmı öğretim üyesi Dr. Mahfi Eğilmez mahfiegilmez.com’da yayınlanan yazısında Mecburî karşılık oranı ne için kullanıldığını şöyle tabir ediyor:
Mecburî karşılık oranı para siyasetinin bir aracı olarak kullanılabilir. Bu oran artırıldığında bankaların verebileceği kredi ölçüsü azalacağı için harcama talebi düşer ve bu gelişme büyümeyi sınırlayıcı tesir yapar. Bilakis oran düşürüldüğünde bankaların verebileceği kredi ölçüsü yükselir ve oluşan talep artışı ekonomik büyümeye olumlu tesir yapar. Merkez bankaları bu oranı enflasyon ve büyüme içindeki tercihe göre artırıp azaltırlar.
A Bankasına 1 aya kadar vadeli 10.000 TL’lik mevduat yatırıldığını düşünelim. Banka bu paradan (yeni düzenlemeye bakılırsa, ekteki tabloda gösterildiği gibi) yüzde 6 oranını uygulayarak 600 TL mecburî karşılık ayıracak ve bunu vakti geldiğinde TCMB’ye yatıracaktır. Kalan 9.400 TL’yi kredi olarak verebilir. Diyelim ki Merkez Bankası enflasyonla uğraş için talebi kısmaya karar vermiş ve bu çerçevede banka kredilerini frenlemek gayesiyle mecburî karşılık oranı yüzde 6’dan yüzde 10’a yükseltmiş olsun. Bu durumda A Bankası kendisine yatırılan 10.000 TL mevduattan yüzde 10 zarurî karşılık oranını uygulayarak 1.000 TL düşecek ve kalan 9.000 TL’yi kredi olarak verebilecektir. Görüleceği üzere A Bankası’nın kredi hacminde birinci orana göre bir daralma ortaya çıkmış olmaktadır. Bu yolla para arzı sınırlanarak talebin enflasyon üzerinde baskı yapması engellenmeye çalışılmış olmaktadır. Şayet aykırısı olsaydı yani enflasyon makul olduğu biçimde büyümede sorun olsaydı bu durumda Merkez Bankası’nın zarurî karşılık oranlarını düşürmesi ve bankaların kredi hacmini genişleterek iktisadın canlanmasını sağlamalarının yolunun açılması gerekecekti.
4 Zarurî karşılık oranının değiştirilmesi için kim ne dedi?
Hakan Kara
Döviz cinsi yükümlülükler için zarurî karşılıkların artırılmasının temel sebebi brüt rezervi yüksek göstermek.
Bu artışla birlikte 2 hafta ortasında TCMB brüt döviz rezervleri 128 milyar doları aşacak.
Döviz cinsi yükümlülükler için mecburî karşılıkların artırılmasının temel sebebi brüt rezervi yüksek göstermek.
Bu artışla bir arada 2 hafta ortasında TCMB brüt döviz rezervleri 128 milyar doları aşacak. https://t.co/rqFSJ1JCGy
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) November 9, 2021
H. Altuğ Özaslan:
Döviz ve altın mevduatlar için uygulanan mecburî karşılık oranı 200 baz puan daha artırıldı.
Gece Kuşu: Döviz ve altın mevduatlar için uygulanan mecburî karşılık oranı 200 baz puan daha artırıldı.
— H. Altuğ Özaslan (@altugozaslan) November 8, 2021
Aykut Erdoğdu:
TCMB zarurî karşılık oranlarını bir daha artırmış…
Elde rezerv kalmamış vatandaşın bankalardaki dövizini tırtıklıyor…
Aldığı dövizi kuru baskılamak için yeniden vatandaşa satıyor…
Vatandaş alıp tekrar bankaya yatırıyor…
yine karşılık artıyor…
bu biçimde dönüp duruyor…
TCMB mecburî karşılık oranlarını bir daha artırmış…
Elde rezerv kalmamış vatandaşın bankalardaki dövizini tırtıklıyor…
Aldığı dövizi kuru baskılamak için yine vatandaşa satıyor…
Vatandaş alıp tekrar bankaya yatırıyor…
tekrar karşılık artıyor…
bu biçimde dönüp duruyor…
…
#TCMB pic.twitter.com/nSWZE0g1fh
— Aykut Erdoğdu (@aykuterdogdu) November 8, 2021
Şenol Babuşcu
ZARURÎ KARŞILIKLARDA DEĞİŞİKLİK
TL zarurî karşılıkların altın cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı %15’ten %10’a düşürüldü.Bu imkân kademeli olarak azaltılarak sonlandırılacak.
YP mevduat/katılım fonu zarurî karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırıldı
MECBURÎ KARŞILIKLARDA DEĞİŞİKLİK
TL mecburî karşılıkların altın cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı %15’ten %10’a düşürüldü.Bu imkân kademeli olarak azaltılarak sonlandırılacak.
YP mevduat/katılım fonu mecburî karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırıldı
— Şenol Babuşcu (@senolbabuscu) November 9, 2021
Atilla Yesilada
Munzamı yükseltmek TL’ye yaramaz…amin
Munzamı yükseltmek TL’ye yaramaz…amin https://t.co/YVzlNbPELE
— Atilla Yesilada (@AtillaYesilada1) November 9, 2021