uçanteneke
New member
Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu yılda iki defa yayımlanan Finansal İstikrar Raporu’nun önsözünde yaptığı değerlendirmede; gerçek dalın yabancı para konumundaki güzelleşmenin devam ettiğini, para siyasetinde yakın devirde yapılan güncellemeler daha sonrasında ticari kredi büyümesinin toparlandığını söylemiş oldu.
TCMB’nin Kasım 2021 devrine ait 33’üncü Finansal İstikrar Raporu, bankanın internet sitesinde yayımlandı.
Raporda, salgını sınırlamaya yönelik tedbirlerin gevşetilmesi, aşılamanın sürat kazanması ve destekleyici iktisat siyasetlerinin katkısıyla global iktisadi faaliyetteki toparlanmanın sürdüğü, global tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıkların yol açtığı arz kısıtları, açılmaya bağlı artan talep ve emtia fiyatlarının tesiri ile global ölçekte enflasyon oranlarının yükselmekte olduğu açıklandı.
Gelişmiş ülke para siyasetlerine ait mümkün değişim sinyallerinin, gelişmekte olan ülkelere (GOÜ) yönelen fon akımları üzerinde tesirli olduğu anımsatılan raporda, gerçek dal ve kamu borçluluğu başta olmak üzere global borçluluktaki yüksek seyir, salgının yeni varyantlar ile devam ediyor olması ve iklim değişikliğinin finansal sistem üstündeki tesirlerinin global finansal istikrar açısından en önemli belirsizlik ögeleri içinde yer aldığı tabir edildi.
Raporda, yurt içi iktisadi faaliyette 2020 yılının üçüncü çeyreğinden itibaren görülen kuvvetli toparlanma eğiliminin, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde dış talebin dayanağı ve hizmet bölümlerindeki canlanma ile birlikte devam ettiği bildirildi.
İktisadi faaliyetin yılın ikinci çeyreğinde salgın kısıtlamaları ve finansal şartlardaki sıkılaşmayla bir arada bir ölçü ivme kaybettiği aktarılan raporda, “bu vakitte iç talebin yanı sıra net ihracatın da yıllık büyümeye besbelli katkısı olmuştur. Öncü göstergelere bakılırsa iktisadi faaliyet, yılın üçüncü çeyreğinde salgın kısıtlamalarının kaldırılması ve dış talebin de tesiriyle, sektörel olarak geniş yayılımlı kuvvetli bir seyir izlemiştir.” sözlerine yer verildi.
“Enflasyon görünümü üzerinde büyük ölçüde arz istikametli ögeler etkili”
Finansal İstikrar Raporu’nda ihracattaki canlı seyir başta turizm olmak üzere hizmet gelirlerindeki toparlanma ve altın ithalatındaki düşüşün katkısıyla cari süreçler istikrarında bariz bir düzgünleşme eğilimi görüldüğü açıklandı.
Cari süreçler istikrarının, geçmiş öngörülerle uyumlu biçimde ağustos ve eylül aylarında fazla verdiği, mevsimsellikten arındırılmış bilgilerin de dış istikrardaki güzelleşmeyi teyit ettiği tabir edilen raporda, eylül ayında 18,4 milyar dolara gerileyen on iki aylık birikimli cari süreçler açığındaki bu eğilimin devam edeceğinin öngörüldüğü bildirildi.
Raporda, finansman gereksiniminin azalması ve başka yatırımlardaki artış daha sonrasında TCMB rezervlerinin 2021 yılı başından itibaren 35,1 milyar dolar artış kaydederek 19 Kasım prestijiyle 128,4 milyar dolara ulaştığı aktarıldı.
Enflasyon görünümü üzerinde büyük ölçüde arz taraflı ögelerin tesirli olduğu belirtilen raporda, “Enflasyonda son periyotta gözlenen yükselişte; besin ve başta güç olmak üzere ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar üzere arz taraflı ögeler, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılma kaynaklı talep gelişmeleri tesirli olmaktadır. Enflasyon üzerinde kısa vadede tesirli olan süreksiz ögelerin 2022 yılının birinci yarısında da tesirini sürdürmesi beklenmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
“Reel dalın salgınla bir arada artan borçluluk oranı salgın öncesi düzeylere geriledi”
Raporda, hanehalkının finansal borcunun varlıklara oranının, yükümlülüklerindeki artış suratının yavaşlaması ve finansal varlıklarındaki yükselişin devam etmesi ile tarihi düşük düzeylere gerilediği açıklandı.
Türkiye’de hanehalkı borçluluğunun salgın periyodunda emsal ülkelere kıyasla daha hudutlu seviyede arttığı, düzey olarak GOÜ ortalamasının çok altında bulunduğu tabir edilen raporda, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Tüketici kredisi borcu olan kişi sayısı salgın öncesine nazaran artarken, kişi başına borçluluktaki düzgünleşme devam etmektedir. tıpkı vakitte, borçlanmanın artan oranda sabit gelirli kesim tarafınca yapılması borcun sürdürülebilirliğini desteklemektedir. Hanehalkı finansal varlıklarındaki artış eğilimi, TL mevduat ve öbür alternatif finansal varlıklardaki kuvvetli büyüme ile devam etmektedir. TL mevduat tercihi mevduat meblağ kırılımlarına bakılırsa tüm müşteri kümelerinde gözlenmektedir. 2021 yılında hanehalkının YP mevduat tercihinde durağan bir seyir izlenmektedir. bu vakitte, hanehalkının yatırım fonları üzere mevduat dışı TL finansal varlıklara yönelimi de dikkat çekmektedir.”
Raporda, gerçek bölümün salgın ile bir arada artan borçluluk oranının (Finansal Borç/GSYİH) salgın öncesi düzeylere gerilediği, bu gelişmede iktisadi faaliyetteki canlanma ve TL ticari kredi büyümesinin geçen yıla göre yavaşlamasının tesirli olduğu aktarıldı.
Gerçek kesimin YP finansal borcunun, yurt haricinden temin edilen krediler kaynaklı bir ölçü arttığı ve net YP konumundaki güzelleşmenin devam ettiği belirtilen raporda, “Firmalar 2021 yılında yurt haricinden değerli ölçüde finansman sağlamış ve dış borçlarını yüzde 130 oranında yenilemiştir. Kısa vadeli net YP durumu da, kısa vadeli YP varlıklardaki yükseliş niçiniyle olumlu görünümünü korumuştur.” tabirlerine yer verildi.
Raporda, gerçek dalın finansal varlıkları içinde kıymetli hisseye sahip olan ticari mevduattaki artış eğiliminin devam ettiği bildirildi.
TL ticari mevduatın, açılma daha sonrasında canlı iktisadi faaliyetle bir arada sağlanan nakit girişleriyle arttığı aktarılan raporda, “YP mevduat artışında ise yaz döneminde turizm faaliyetlerinin canlanması, artan ihracat gelirleri ve yurt haricinde yaşayan Türklerin ziyaretleri ile sisteme giren efektiflerin kıymetli rolü olmuştur.” değerlendirmesi yapıldı.
“Ticari kredi büyümesinde toparlanma eğilimi gözlenmektedir”
Finansal İstikrar Raporu’nda iktisadi faaliyetteki canlı seyrin gerçek dal firmalarının kârlılık, likidite ve borç ödeme göstergelerine olumlu yansıdığı tabir edildi.
Borsa İstanbul’da süreç bakılırsan gerçek bölüm firmalarının nakit oranlarının ihtiyat saikiyle tutulan hazır kıymetlerdeki artışa bağlı olarak yükseldiği aktarılan raporda, bu durumun, gerçek bölüm firmalarının yeni varyant kaynaklı riskler yahut global finans piyasalarına yönelik belirsizliklere karşı hazırlıklı olmaları açısından olumlu değerlendirildiği bildirildi.
Raporda, “Firma kârlılıkları ve borç ödeme kabiliyetleri de kuvvetli iç ve dış talebin tesiriyle salgın öncesi düzeylerin üzerine çıkarken kârlılıktaki düzgünleşme BİST firmaları geneline yayılmıştır. Kârlılıktaki güzelleşmenin bankacılık bölümünün etkin kalitesine olumlu istikamette yansıyacağı kıymetlendirilmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
2021 yılında kredi büyümesinin ticari krediler kaynaklı olarak yavaşladığı, ferdî kredi büyümesinin kuvvetli bir seyir izlediği vurgulanan raporda, şu sözlere yer verildi:
“Eylül ayından itibaren para siyaseti duruşunda yapılan güncellemeler daha sonrasında ticari kredi büyümesinde toparlanma eğilimi gözlenmektedir. Öte yandan, ferdi kredilerde gözlenen canlılık, 2021 yılı mayıs ayı sonundan itibaren tam açılma ile birlikte kuvvetli ertelenmiş talebin devreye girmesinin yanı sıra bankaların bu kredi çeşidindeki büyüme motivasyonu ile bağlantılıdır. Kişisel kredi büyümesinin ölçülü seyre dönmesi için güçlendirilen makroihtiyati çerçevenin tesirleri takip edilmektedir. Ferdî kredi büyümesinin ölçülü seviyelere gerilemesi, dış istikrar ve enflasyon görünümüne yönelik risklerin sınırlanması açısından değer taşımaktadır.”
“Sektörünün toplam ve YP likidite karşılama oranları tarihi yüksek düzeylere yakın”
Raporda, bankacılık kesimi etkin kalitesinin, salgının başlangıcındaki beklentilerin ötesinde kuvvetli görünümünü koruduğu belirtilerek, iktisadi faaliyetteki canlılığın sürmesi ve kredi sınıflama esnekliklerinin eylül ayı sonuna kadar devam etmesinin tesiriyle tahsili gecikmiş alacak (TGA) oranının nispeten yatay bir patikada hareket ettiği söz edildi.
TGA’lardan yapılan tahsilatlar geçmiş senelera kıyasla kuvvetli seyrettiğine işaret edilen raporda, “Kredi sınıflama esnekliğinin 2021 yılı eylül ayı sonundan itibaren kademeli bir biçimde kaldırılmasıyla TGA’ya eklerin başladığı görülse de, net tesirin hudutlu olması beklenmektedir. Ayrıyeten, bankaların salgın periyodunda ihtiyatlı bir biçimde kredi karşılığı ayırmış olmaları, kredi sınıflandırma esnekliklerinin kaldırılması daha sonrasında oluşabilecek TGA ekleri kaynaklı banka kârlılıkları üstündeki baskının sonlu kalmasına niye olacaktır.” değerlendirmesi yapıldı.
Raporda, bankacılık dalının fonlama ve likidite kaynaklı riskleri yönetebilecek kuvvetli likidite tamponlarının bulunduğu ve bankaların toplam ve YP cinsi likit etkinlerinde görülen artışın, kesimin likidite görünümünü desteklemeye devam ettiği vurgulandı.
Bölümün toplam ve YP likidite karşılama oranlarının tarihi yüksek düzeylere yakın olduğu aktarılan raporda, “Krediler, istikrarlı fonlama aracı olan mevduat ile fonlanmaktadır. 2021 yılında kredi büyümesinin yavaşlaması ile bir arada kredi mevduat oranının son devirdeki en düşük kıymetine ulaştığı gözlenmektedir. Mevduattaki yüksek YP hissesi ve firmaların zayıf seyreden YP kredi talebi niçiniyle bankaların yurt dışı fonlama gereksinimi azalmış olup, dış borç yenileme oranı yüzde 93 düzeyinde gerçekleşmiştir.” sözlerine yer verildi.
Bankaların 2021 yılında gerçekleştirdiği sendikasyon kredisi yenilemelerinin yüzde 100 oranının üzerinde gerçekleştiği, yılın ikinci periyodunda yapılan sendikasyon kredisi faizlerinde düzgünleşme gözlendiği belirtilen raporda,”Sektörün, YP likit faal portföyü kısa vadeli YP cinsi yurt dışı borcunu karşılayabilecek düzeydedir. Bankacılık bölümünün memleketler arası kaynaklara kuvvetli erişim kabiliyetinin yanı sıra, bulundurmuş olduğu likidite tamponları, fonlama ve likidite kaynaklı beklenen risklerin önümüzdeki periyotta yönetilebilir düzeyde olmaya devam edeceğine işaret etmektedir.” değerlendirmesi yapıldı.
“Bankacılık kesimi TL ve YP cinsinden faiz riskine karşı kuvvetli bilanço yapısına sahiptir”
Finansal İstikrar Raporu’nda bankacılık dalı TL ve YP cinsinden faiz riskine karşı kuvvetli bilanço yapısına sahip olduğu ve mevcut rapor devrinde bölümün vade uyumsuzluğunun gerilemeye devam ettiği söz edildi.
Bankacılık kesimin etkin ve pasifleri içindeki vade farkının sonlu seviyede gerilediği; değişken faizli kredi ve menkul değerlerin bilanço içerisindeki hissesinin yükseldiği aktarılan raporda, “Buna bağlı olarak uygulanan faiz şoku senaryosunda oluşabilecek mümkün kaybın yasal öz kaynaklara oranı bankaların tamamında yasal sonun (öz kaynakların yüzde 20’si) altında kalmaktadır. Öte yandan, 2020 yılı son çeyreğinden itibaren YP durum fazlasına geçen kesimin bu eğilimini 2021 yılı mühletince koruduğu gözlenmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Raporda, salgının olumsuz tesirlerinin besbelli biçimde hissedildiği 2020 yılı ile 2021 yılının birinci yarısında gerileyen bankacılık bölümü kârlılığının, 2021 yılının ikinci yarısından itibaren toparlanma eğilimine girdiğine işaret edilerek, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Kârlılık performansının güzelleşmesinde en değerli öge, kredilerin bir daha fiyatlanması ve ölçülü seyreden mevduat faizlerinin tesiriyle net faiz gelirinin artmasıdır. Öte yandan, TGA ilavelerindeki ölçülü seyrin tesiri ve karşılık iptalleri daha sonrasında kredi karşılık masraflarındaki azalış da kâr performansına takviye vermektedir. Bölüm kârlılığındaki düzgünleşme, öz kaynak kanalından sermaye yeterliliğini desteklemektedir.
Bankacılık bölümünün sermaye yeterliliğindeki kuvvetli görünüm korunmakta, bölümün sermaye yeterlilik oranları yasal hudutların üzerinde kalmaya devam etmektedir. Ülkemizde bankalar yasal sermaye tamponlarının üzerinde ek sermayeye sahiptir. Bankaların yasal öz kaynakları, ziyan karşılama kapasitesi yüksek kalemlerden oluşmaktadır. Bankaların mevcut sermaye stokunun mümkün kayıpları karşılayabilecek düzeyde olduğu görülmektedir.”
TCMB’nin Kasım 2021 devrine ait 33’üncü Finansal İstikrar Raporu, bankanın internet sitesinde yayımlandı.
Raporda, salgını sınırlamaya yönelik tedbirlerin gevşetilmesi, aşılamanın sürat kazanması ve destekleyici iktisat siyasetlerinin katkısıyla global iktisadi faaliyetteki toparlanmanın sürdüğü, global tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıkların yol açtığı arz kısıtları, açılmaya bağlı artan talep ve emtia fiyatlarının tesiri ile global ölçekte enflasyon oranlarının yükselmekte olduğu açıklandı.
Gelişmiş ülke para siyasetlerine ait mümkün değişim sinyallerinin, gelişmekte olan ülkelere (GOÜ) yönelen fon akımları üzerinde tesirli olduğu anımsatılan raporda, gerçek dal ve kamu borçluluğu başta olmak üzere global borçluluktaki yüksek seyir, salgının yeni varyantlar ile devam ediyor olması ve iklim değişikliğinin finansal sistem üstündeki tesirlerinin global finansal istikrar açısından en önemli belirsizlik ögeleri içinde yer aldığı tabir edildi.
Raporda, yurt içi iktisadi faaliyette 2020 yılının üçüncü çeyreğinden itibaren görülen kuvvetli toparlanma eğiliminin, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde dış talebin dayanağı ve hizmet bölümlerindeki canlanma ile birlikte devam ettiği bildirildi.
İktisadi faaliyetin yılın ikinci çeyreğinde salgın kısıtlamaları ve finansal şartlardaki sıkılaşmayla bir arada bir ölçü ivme kaybettiği aktarılan raporda, “bu vakitte iç talebin yanı sıra net ihracatın da yıllık büyümeye besbelli katkısı olmuştur. Öncü göstergelere bakılırsa iktisadi faaliyet, yılın üçüncü çeyreğinde salgın kısıtlamalarının kaldırılması ve dış talebin de tesiriyle, sektörel olarak geniş yayılımlı kuvvetli bir seyir izlemiştir.” sözlerine yer verildi.
“Enflasyon görünümü üzerinde büyük ölçüde arz istikametli ögeler etkili”
Finansal İstikrar Raporu’nda ihracattaki canlı seyir başta turizm olmak üzere hizmet gelirlerindeki toparlanma ve altın ithalatındaki düşüşün katkısıyla cari süreçler istikrarında bariz bir düzgünleşme eğilimi görüldüğü açıklandı.
Cari süreçler istikrarının, geçmiş öngörülerle uyumlu biçimde ağustos ve eylül aylarında fazla verdiği, mevsimsellikten arındırılmış bilgilerin de dış istikrardaki güzelleşmeyi teyit ettiği tabir edilen raporda, eylül ayında 18,4 milyar dolara gerileyen on iki aylık birikimli cari süreçler açığındaki bu eğilimin devam edeceğinin öngörüldüğü bildirildi.
Raporda, finansman gereksiniminin azalması ve başka yatırımlardaki artış daha sonrasında TCMB rezervlerinin 2021 yılı başından itibaren 35,1 milyar dolar artış kaydederek 19 Kasım prestijiyle 128,4 milyar dolara ulaştığı aktarıldı.
Enflasyon görünümü üzerinde büyük ölçüde arz taraflı ögelerin tesirli olduğu belirtilen raporda, “Enflasyonda son periyotta gözlenen yükselişte; besin ve başta güç olmak üzere ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar üzere arz taraflı ögeler, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılma kaynaklı talep gelişmeleri tesirli olmaktadır. Enflasyon üzerinde kısa vadede tesirli olan süreksiz ögelerin 2022 yılının birinci yarısında da tesirini sürdürmesi beklenmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
“Reel dalın salgınla bir arada artan borçluluk oranı salgın öncesi düzeylere geriledi”
Raporda, hanehalkının finansal borcunun varlıklara oranının, yükümlülüklerindeki artış suratının yavaşlaması ve finansal varlıklarındaki yükselişin devam etmesi ile tarihi düşük düzeylere gerilediği açıklandı.
Türkiye’de hanehalkı borçluluğunun salgın periyodunda emsal ülkelere kıyasla daha hudutlu seviyede arttığı, düzey olarak GOÜ ortalamasının çok altında bulunduğu tabir edilen raporda, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Tüketici kredisi borcu olan kişi sayısı salgın öncesine nazaran artarken, kişi başına borçluluktaki düzgünleşme devam etmektedir. tıpkı vakitte, borçlanmanın artan oranda sabit gelirli kesim tarafınca yapılması borcun sürdürülebilirliğini desteklemektedir. Hanehalkı finansal varlıklarındaki artış eğilimi, TL mevduat ve öbür alternatif finansal varlıklardaki kuvvetli büyüme ile devam etmektedir. TL mevduat tercihi mevduat meblağ kırılımlarına bakılırsa tüm müşteri kümelerinde gözlenmektedir. 2021 yılında hanehalkının YP mevduat tercihinde durağan bir seyir izlenmektedir. bu vakitte, hanehalkının yatırım fonları üzere mevduat dışı TL finansal varlıklara yönelimi de dikkat çekmektedir.”
Raporda, gerçek bölümün salgın ile bir arada artan borçluluk oranının (Finansal Borç/GSYİH) salgın öncesi düzeylere gerilediği, bu gelişmede iktisadi faaliyetteki canlanma ve TL ticari kredi büyümesinin geçen yıla göre yavaşlamasının tesirli olduğu aktarıldı.
Gerçek kesimin YP finansal borcunun, yurt haricinden temin edilen krediler kaynaklı bir ölçü arttığı ve net YP konumundaki güzelleşmenin devam ettiği belirtilen raporda, “Firmalar 2021 yılında yurt haricinden değerli ölçüde finansman sağlamış ve dış borçlarını yüzde 130 oranında yenilemiştir. Kısa vadeli net YP durumu da, kısa vadeli YP varlıklardaki yükseliş niçiniyle olumlu görünümünü korumuştur.” tabirlerine yer verildi.
Raporda, gerçek dalın finansal varlıkları içinde kıymetli hisseye sahip olan ticari mevduattaki artış eğiliminin devam ettiği bildirildi.
TL ticari mevduatın, açılma daha sonrasında canlı iktisadi faaliyetle bir arada sağlanan nakit girişleriyle arttığı aktarılan raporda, “YP mevduat artışında ise yaz döneminde turizm faaliyetlerinin canlanması, artan ihracat gelirleri ve yurt haricinde yaşayan Türklerin ziyaretleri ile sisteme giren efektiflerin kıymetli rolü olmuştur.” değerlendirmesi yapıldı.
“Ticari kredi büyümesinde toparlanma eğilimi gözlenmektedir”
Finansal İstikrar Raporu’nda iktisadi faaliyetteki canlı seyrin gerçek dal firmalarının kârlılık, likidite ve borç ödeme göstergelerine olumlu yansıdığı tabir edildi.
Borsa İstanbul’da süreç bakılırsan gerçek bölüm firmalarının nakit oranlarının ihtiyat saikiyle tutulan hazır kıymetlerdeki artışa bağlı olarak yükseldiği aktarılan raporda, bu durumun, gerçek bölüm firmalarının yeni varyant kaynaklı riskler yahut global finans piyasalarına yönelik belirsizliklere karşı hazırlıklı olmaları açısından olumlu değerlendirildiği bildirildi.
Raporda, “Firma kârlılıkları ve borç ödeme kabiliyetleri de kuvvetli iç ve dış talebin tesiriyle salgın öncesi düzeylerin üzerine çıkarken kârlılıktaki düzgünleşme BİST firmaları geneline yayılmıştır. Kârlılıktaki güzelleşmenin bankacılık bölümünün etkin kalitesine olumlu istikamette yansıyacağı kıymetlendirilmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
2021 yılında kredi büyümesinin ticari krediler kaynaklı olarak yavaşladığı, ferdî kredi büyümesinin kuvvetli bir seyir izlediği vurgulanan raporda, şu sözlere yer verildi:
“Eylül ayından itibaren para siyaseti duruşunda yapılan güncellemeler daha sonrasında ticari kredi büyümesinde toparlanma eğilimi gözlenmektedir. Öte yandan, ferdi kredilerde gözlenen canlılık, 2021 yılı mayıs ayı sonundan itibaren tam açılma ile birlikte kuvvetli ertelenmiş talebin devreye girmesinin yanı sıra bankaların bu kredi çeşidindeki büyüme motivasyonu ile bağlantılıdır. Kişisel kredi büyümesinin ölçülü seyre dönmesi için güçlendirilen makroihtiyati çerçevenin tesirleri takip edilmektedir. Ferdî kredi büyümesinin ölçülü seviyelere gerilemesi, dış istikrar ve enflasyon görünümüne yönelik risklerin sınırlanması açısından değer taşımaktadır.”
“Sektörünün toplam ve YP likidite karşılama oranları tarihi yüksek düzeylere yakın”
Raporda, bankacılık kesimi etkin kalitesinin, salgının başlangıcındaki beklentilerin ötesinde kuvvetli görünümünü koruduğu belirtilerek, iktisadi faaliyetteki canlılığın sürmesi ve kredi sınıflama esnekliklerinin eylül ayı sonuna kadar devam etmesinin tesiriyle tahsili gecikmiş alacak (TGA) oranının nispeten yatay bir patikada hareket ettiği söz edildi.
TGA’lardan yapılan tahsilatlar geçmiş senelera kıyasla kuvvetli seyrettiğine işaret edilen raporda, “Kredi sınıflama esnekliğinin 2021 yılı eylül ayı sonundan itibaren kademeli bir biçimde kaldırılmasıyla TGA’ya eklerin başladığı görülse de, net tesirin hudutlu olması beklenmektedir. Ayrıyeten, bankaların salgın periyodunda ihtiyatlı bir biçimde kredi karşılığı ayırmış olmaları, kredi sınıflandırma esnekliklerinin kaldırılması daha sonrasında oluşabilecek TGA ekleri kaynaklı banka kârlılıkları üstündeki baskının sonlu kalmasına niye olacaktır.” değerlendirmesi yapıldı.
Raporda, bankacılık dalının fonlama ve likidite kaynaklı riskleri yönetebilecek kuvvetli likidite tamponlarının bulunduğu ve bankaların toplam ve YP cinsi likit etkinlerinde görülen artışın, kesimin likidite görünümünü desteklemeye devam ettiği vurgulandı.
Bölümün toplam ve YP likidite karşılama oranlarının tarihi yüksek düzeylere yakın olduğu aktarılan raporda, “Krediler, istikrarlı fonlama aracı olan mevduat ile fonlanmaktadır. 2021 yılında kredi büyümesinin yavaşlaması ile bir arada kredi mevduat oranının son devirdeki en düşük kıymetine ulaştığı gözlenmektedir. Mevduattaki yüksek YP hissesi ve firmaların zayıf seyreden YP kredi talebi niçiniyle bankaların yurt dışı fonlama gereksinimi azalmış olup, dış borç yenileme oranı yüzde 93 düzeyinde gerçekleşmiştir.” sözlerine yer verildi.
Bankaların 2021 yılında gerçekleştirdiği sendikasyon kredisi yenilemelerinin yüzde 100 oranının üzerinde gerçekleştiği, yılın ikinci periyodunda yapılan sendikasyon kredisi faizlerinde düzgünleşme gözlendiği belirtilen raporda,”Sektörün, YP likit faal portföyü kısa vadeli YP cinsi yurt dışı borcunu karşılayabilecek düzeydedir. Bankacılık bölümünün memleketler arası kaynaklara kuvvetli erişim kabiliyetinin yanı sıra, bulundurmuş olduğu likidite tamponları, fonlama ve likidite kaynaklı beklenen risklerin önümüzdeki periyotta yönetilebilir düzeyde olmaya devam edeceğine işaret etmektedir.” değerlendirmesi yapıldı.
“Bankacılık kesimi TL ve YP cinsinden faiz riskine karşı kuvvetli bilanço yapısına sahiptir”
Finansal İstikrar Raporu’nda bankacılık dalı TL ve YP cinsinden faiz riskine karşı kuvvetli bilanço yapısına sahip olduğu ve mevcut rapor devrinde bölümün vade uyumsuzluğunun gerilemeye devam ettiği söz edildi.
Bankacılık kesimin etkin ve pasifleri içindeki vade farkının sonlu seviyede gerilediği; değişken faizli kredi ve menkul değerlerin bilanço içerisindeki hissesinin yükseldiği aktarılan raporda, “Buna bağlı olarak uygulanan faiz şoku senaryosunda oluşabilecek mümkün kaybın yasal öz kaynaklara oranı bankaların tamamında yasal sonun (öz kaynakların yüzde 20’si) altında kalmaktadır. Öte yandan, 2020 yılı son çeyreğinden itibaren YP durum fazlasına geçen kesimin bu eğilimini 2021 yılı mühletince koruduğu gözlenmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Raporda, salgının olumsuz tesirlerinin besbelli biçimde hissedildiği 2020 yılı ile 2021 yılının birinci yarısında gerileyen bankacılık bölümü kârlılığının, 2021 yılının ikinci yarısından itibaren toparlanma eğilimine girdiğine işaret edilerek, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Kârlılık performansının güzelleşmesinde en değerli öge, kredilerin bir daha fiyatlanması ve ölçülü seyreden mevduat faizlerinin tesiriyle net faiz gelirinin artmasıdır. Öte yandan, TGA ilavelerindeki ölçülü seyrin tesiri ve karşılık iptalleri daha sonrasında kredi karşılık masraflarındaki azalış da kâr performansına takviye vermektedir. Bölüm kârlılığındaki düzgünleşme, öz kaynak kanalından sermaye yeterliliğini desteklemektedir.
Bankacılık bölümünün sermaye yeterliliğindeki kuvvetli görünüm korunmakta, bölümün sermaye yeterlilik oranları yasal hudutların üzerinde kalmaya devam etmektedir. Ülkemizde bankalar yasal sermaye tamponlarının üzerinde ek sermayeye sahiptir. Bankaların yasal öz kaynakları, ziyan karşılama kapasitesi yüksek kalemlerden oluşmaktadır. Bankaların mevcut sermaye stokunun mümkün kayıpları karşılayabilecek düzeyde olduğu görülmektedir.”