Merkez ‘döviz satmadık’ ekonomistler ‘arka kapıdan sattınız’ diyor! İşte 20 aralık gecesi yaşanan öykünün aslı

uçanteneke

New member
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 2022 yılın birinci enflasyon raporunu deklare etti. MB Lideri Şahap Kavcıoğlu, 20 Aralık’taki kur muhafazalı mevduat hesabının duyurulduğu gün Merkez Bankası’nın “el altından” döviz sattığı savlarına ait olarak ise “O gün (20 Aralık 2021) Merkez Bankası tek kuruş satmadı. Kişiseller, kurumsallar, yurt dışı yaklaşık 2,250 milyar dolar satarak kuru düşürdü” dedi.

Bir devir Merkez Bankası’nda döviz kuru siyaseti, portföy idaresi ve döviz rezerv idaresi alanlarında çalışmış olan ekonomist Uğur Gürses o periyot yaptığı paylaşımlarla Merkez’in rezevlerinde 2 günde yaklaşık 7 milyar dolar düşüş olduğunu, BDDK’nın hesaplarında ise vatandaşın döviz satmak yerine doların düşüşü ile alış süreci yaptığını duyurmuştu.

İşte Şahap Kavcıoğlu’nun bahsetmiş olduğu kıssanın aslı

Şahap Kavcıoğlu’nun “döviz kurunu düşürmek için o gece Merkez Bankası tek kuruş satmadı” kelamlarını halktv.com.tr’ye yorumlayan Gürses “Şahap Beyefendi aslında ‘Merkez Bankası satış yapmadı derken’ palavra söylemiyor, doğruyu söylüyor. 20 Aralık gecesi Merkez Bankası döviz satmadı. O gece Merkez Bankası kasasındaki dövizleri kamu bankalarına verdi. Kamu bankaları da art kapıdan sattı. Merkez piyasaya direk giderek satış yapmadı. Kamu bankalarını kullanarak satış yapıldı. Biz daima art kapıdan satış yapıldı diyoruz ya işte bunu kast ediyoruz. Öykünün aslı budur” dedi.

‘Şahap Beyefendi bize şu sorunun cevabını versin’

Şahap Kavcıoğlu’nun “Bireyseller, kurumsallar, yurt dışı yaklaşık 2,250 milyar dolar satarak kuru düşürdü” kelamlarına ise Gürses “o kısmı bilemiyoruz ancak o gece bilakis dolar niyet alış oldu. Ben BDDK’nın grafikleri ile de bunu açıklamıştım. Kavcıoğlu bizlere şunun cevabını vermek zorunda 20 Aralık ve 21 Aralık tarihlerinde Merkez’in kasası niye yaklaşık 7 milyar dolar birden düştü? İşte bu sorunun karşılığını versin” dedi

Uğur Gürses

O hafta Merkezin rezervlerinde 9 milyar dolara yakın azalış olduğunu belirten Uğur Gürses kelamlarına şu biçimde devam etti:

Haydi biz daha da genişletelim Aralık ayının toplamında 20 milyar dolara yakın bir eksilme oldu. Haydi diyelim ki 7 milyar dolar direkt kendisi sattı, 3.5 milyar dolar BOTAŞ’a sattı. İkisinin toplamı 10.5 milyar dolar yapıyor. Pekala gerisi ne oldu? Sipesifik olarak Merkez Bankası’nın 20 Aralık gecesi döviz satmadığı hakikat. O dövizler kamu bankalarına verildi. Kamu bankaları da art kapıdan sattı. Bize o kısmını söylemiyor. Biz Merkez Bankası rezervlerini yorumlarken bu parayı asla Merkez sattı demedik. Art kapıdan kamu bankalarına sattırıldı.

20 Aralık gecesi yaşananları en net anlatan 3 tablo


Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, 20 Aralık gecesi “Vatandaşlar döviz bozmak için birbiri ile yarıştı” demişti. Bakan Nebati’nin bu kelamlarından tam bir hafta daha sonra hem Merkez Bankası tıpkı vakitte BDDK haftalık bilgilerini yayınladı. Ekonomist İris Cibre ise 28 Aralık’ta o gece neler olduğunu halktv.com.tr okuyucuları için yorumlamıştı.


Ekonomist İris Cibre, BDDK ve Merkez Bankası’nın grafiklerinin Bakan Nebati’nin tam zıddını dediğini söz etti. Dolardaki düşüşün Merkez Bankası’nın art kapılar ardında satış yapmasına bağlayan Cibre kelamlarına şöyleki devam etti:

@e507

“Birinci grafikte Merkez Bankası’nın net döviz durumunu görmekteyiz. Grafik de -65,8 milyar dolarlık döviz açığı konumu gerçekleşmiş. Tüm swaplar ve hazine dövizleri bu sayının ortasındadır. Merkez’in grafiğine bakınca bir ayda yaklaşık 20 milyar dolarlık satış olduğunu çıkarabiliyoruz. Merkez’in kasasından 20 milyar dolar çıkmış.

Uğur Gürses

İkinci grafik Grafik BDDK’nın hesaplarını gösteriyor. Tabloya banınca döviz tevdiat hesaplarında bariz bir artış görüyoruz. Yani şahıslar döviz almış. Ayın 20’sinde bankaların kasasında 259.8 milyar dolarlık mevduat var. Ayın 22’sine gelindiğinde ise kasada 262 milyar dolara yakın bir mevduat var. Yani bu 2 günde yaklaşık 2 milyar dolarlık bir döviz alımı olmuş. Dolar niyet vatandaşın dolar aldığını görüyoruz. Bu net tablo ortada dururken Hazine ve Maliye Bakanı ile TBB İdare Heyeti Lideri ve Ziraat Bankası Genel Müdürü nasıl oluyor da gece yarısı vatandaşlar dolar bozdurmak için yarıştı diyor. Anlamıyorum.

BDDK

Üçüncü grafikte ise birinci grafiğe benziyor. Ama bu grafik günbegün yaşananları daha net anlatıyor. 20 Aralık’ta 3.579 ve 21 Aralık’ta da 3.381 milyar dolarlık konum açığı vermiş. Yani neredeyse 2 günde 7 milyar dolarlık satış gerçekleşmiş. Bu satışlar 18 liraya kadar yükselen doların 12 liraya düşmesini açıklıyor.

Bakan Nebati gece yarısı vatandaşların satmak için yarıştığını açıklıyor lakin birden fazla bankada süreç yapılamadı. Bu şuurlu mi yapıldı yoksa bilinçsiz mi oldu bilemiyorum. O bahiste bir şey diyemem. Bankalar aslına bakarsanız kapalıydı. Bakın ben o gece yalnızca test etmek için 1dolar satmak ve ya almak istedim ancak sisteme giriş yapamadım. Yok o denli vatandaş birbiri ile yarışmış falan. Bu beyan gerçeği yansıtmıyor. O gece isteme girmek bile mümkün olmadı”
 
Üst