Merkez Bankası’nın Polyanna ve devekuşu sendromu

uçanteneke

New member
Her şeye çok optimistlikle bakan çocuk romanı kahramanı Polyanna’yı hatırlıyor musunuz? Merkez Bankası’nın dünkü faiz sonucunın metni bana Polyanna’yı hatırlattı. Merkez Bankası, mutfakları yangın yerine çeviren, milyonları yoksulluğa sürükleyen enflasyona Polyanna’nın hayata baktığı üzere bakıyor: Canınızı sıkmayın enflasyon kendi kendine düşecek, lay lay lom.
Para Siyaseti Kurulu’nun karar metninde enflasyonun sebepleri şu biçimde sıralanmış:

1) Savaş yüzünden artan global güç meblağları,
2) Besin ve tarımda global artış,
3) “Ekonomik temellerden uzak” artırım yapan şirketler.
Gördüğünüz üzere Merkez Bankası’na ya da iktisat idaresine düşen hiç bir sorumluluk yok.

Cümle motamot şöyleki: “Enflasyonda yakın devirde gözlenen yükselişte; jeopolitik gelişmelerin yol açtığı güç maliyeti artışları, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının süreksiz tesirleri, global güç, besin ve ziraî emtia fiyatlarındaki artışların oluşturduğu kuvvetli negatif arz şokları tesirli olmaya devam etmiştir.”

Yahu hiç mi iktidarın uyguladığı iktisat siyasetlerinin enflasyonda hissesi yok? Merkez Bankası’nın durup dururken siyaset faizini yüzde 19’dan yüzde 14’e indirmesi enflasyona hiç mi akaryakıt dökmedi? Cumhurbaşkanı’nın Merkez Bankası’nın işine karışması, 2018’de devrin liderini “Sözümüzü dinlemiyordu adam” diye nazaranvden alması hiç mi etkilemedi? Merkez Bankası’ndaki istikrarsızlığın, son dört yılda dört sefer lider değişmesinin bir tesiri yok mu? Yanılgılı tarım ve hayvancılık siyasetleri besin fiyatlarındaki patlamada hiç mi rol sahibi değil? Kamu bankalarının pandeminin ortasında 0.64 üzere absürt denebilecek kadar düşük bir oranla konut kredisi dağıtması, yabancılara 250 bin dolarlık mesken alımı karşılığında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı verilmesi emlak fiyatlarındaki patlamayı hiç mi tetiklemedi? Nasreddin Hoca’nın dediği üzere hırsızın hiç mi cürmü yok?

Merkez Bankası Kanunu’nun dördüncü unsuru şöyleki der: “Bankanın temel hedefi fiyat istikrarını sağlamaktır. Banka, fiyat istikrarını sağlamak için uygulayacağı para siyasetini ve kullanacağı para siyaseti araçlarını direkt kendisi belirler.”

Türkiye’de enflasyon yüksek mi? Yüksek. TÜİK’in resmi enflasyonu yüzde 61’i geçti, bağımsız iktisatçıların oluşturduğu ENAG yüzde 140’ın üzerinde olduğunu söylüyor. Enflasyonun önümüzdeki aylarda daha da yükseleceği iddia ediliyor. Fiyat istikrarını sağlama bakılırsavi maddeyle kendisine verilmiş olan Merkez Bankası’nın bir şeyler yapması gerekmez mi?

Bunun yerine Merkez Bankası Polyanna edasıyla kendi haline bırakılırsa enflasyonun düşeceğini söylüyor. Siyaset faizini yüzde 14’te sabit tutan dünkü sonucun metninde motamot şöyleki deniyor: “Kurul, sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrarın tesisi için atılan ve kararlılıkla sürdürülmekte olan adımlar ile bir arada, global barış ortamının bir daha tesis edilmesi ve enflasyonda baz tesirlerinin de ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörmektedir.” Türkçesi: Rusya-Ukrayna savaşı biterse ve sene sonunda geçen yılın yüksek birtakım devreye girerse enflasyon zaten düşecek.

Hakkını yemeyelim, bunların yanında bir de “Sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrar için atılan adımlar”dan kelam edilmiş. Lakin onun da Merkez Bankası’yla bir ilgisi yok, kastedilen Kur Muhafazalı Mevduat olmalı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın geliştirip devreye soktuğu bir uygulama…

Pekala Merkez Bankası maddeyle kendisine verilen asli misyonunu yerine getirmek, enflasyonla çaba etmek için ne yapmış?

Polyanna demiştim lakin devekuşu daha gerçek galiba.
 
Üst