uçanteneke
New member
İktidar şapkadan tavşan çıkarayım derken Türkiye iktisadına epey ağır yan tesirleri olan zehirli bir ilacı içirdi. Dün açıklanan TL mevduata kur garantisi sisteminin tek cümlelik özeti bu biçimde.
TL’ye kur garantisi sistemi 2018 yılındaki Rahip Brunson krizi daha sonrasında iktisat idaresi tarafınca çalışılmış lakin sakıncaları niçiniyle yürek edilememişti.
O devirde dolardaki tırmanışı denetim altına almak için çeşitli siyaset seçenekleri gözden geçirildi ve bunlar içinden uygulanabilir olanları içeren bir önlem seti çalışıldı.
Kaynaklarımdan öğrendiğime göre dün açıklanan TL’ye kur garantisi sistemi de masaya getirilen alternatifler içindeydı. Lakin bu sistemin “önemli riskler içerdiği” kanaatine varılmıştı.
Zira uygulama, tıpkı bugünkü üzere TL mevduat sahiplerine kurdaki gelişmelere bakılırsa sağlanacak ek getirinin Hazine kaynaklarından aktarılması temeline dayanıyordu.
2018 yılında yapılan değerlendirmede, TL mevduatın tamamına bu biçimde bir hak tanınmasının, mümkün kur senaryolarında kamu maliyesi açısından fazlaca yıkıcı tesirler çıkarabileceği kararına ulaşılmıştı.
Bunun üzerine uygulama daraltılarak muhakkak miktarda/yüksek montanlı mevduat için yahut aşikâr vadeler için (6 ay ve üzeri gibi) uygulanması seçeneği çalışıldı.
Beş risk tespit edildi:
Al-satlarla elde edilecek kâr, periyot sonunda gerçekleşecek kur farkı ek getirisinden birçok vakit yüksek olabilir.
Bir sefer bu uygulama hayata geçirilirse bitmiş oldurilmesi kolay olmaz.
TL mevduat sahiplerinin tamamı bu hakkı talep eder.
Mevduat sahipleri uzun vade için bu riski almak istemezler.
Kur dalgalanmalarından yaralanmak için yalnızca kısa vadede tutabilirler.
Bu riskler niçiniyle 2018 yılında çalışılan bu siyaset rafa kaldırıldı, bunun yerine Merkez Bankası “kitapta” yazanı yapıp Rahip Brunson Krizinden bir ay daha sonra 625 baz puanlık kallavi bir faiz artırımına gitti. Dolar yatıştı, TL mevduata kur garantisi üzere olağanüstü tedbirlere gerek kalmadı.
2018 yılında sakıncalı görülerek rafa kaldırılan seçenek bu yıl raftan indirilerek eski Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’a da sunuldu.
Öğrendiğime göre kimi Cumhurbaşkanlığı danışmanlarının ısrarla desteklediği bu teklife Lütfi Elvan, üstte anlattığım sakıncaları sebebiyle karşı çıktı. Bu sistemin denetimden çıkması halinde ve/veya mümkün bir büyük kur şokunda kamu maliyesinin ağır darbe yiyeceğini, bunun kararında ülke risk priminin düzgünce artarak kur şokunu daha da derinleştireceğini anlattı.
Elvan ayrıyeten bu uygulamanın toplumun birtakım kesitlerinden başkasına (yani birikim sahiplerine yahut üst gelir grubuna) servet transferi manasına geleceğini de söz etti.
Mali alan kullanılarak örtülü faiz artışı yapmak ve tüm sistemi dolarize etmek manasına gelen olan bu önlemin işe yaramaması halinde sıranın “süper faizli bono ihracı” seçeneğine geleceği de belirtiliyor.
Pekala 2018’de içerdiği büyük sakıncalar niçiniyle rafa kaldırılan, eski Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın raftan indirilmesine itiraz ettiği konuşulan TL mevduata kur garantisi sisteminin apar topar uygulamaya sokulması ne manaya geliyor?
İki mümkünlük var:
Kurda 18 TL düzeyinin aşılmasının getireceği sonuçlar karşısından pes edildi ve aylardır gündeme olduğu biçimde cüret edilemeyen uygulama devreye alındı.
Ufukta bir erken seçim var, o niçinle her türlü risk göze alınıyor.
TL’ye kur garantisi sistemi 2018 yılındaki Rahip Brunson krizi daha sonrasında iktisat idaresi tarafınca çalışılmış lakin sakıncaları niçiniyle yürek edilememişti.
O devirde dolardaki tırmanışı denetim altına almak için çeşitli siyaset seçenekleri gözden geçirildi ve bunlar içinden uygulanabilir olanları içeren bir önlem seti çalışıldı.
Kaynaklarımdan öğrendiğime göre dün açıklanan TL’ye kur garantisi sistemi de masaya getirilen alternatifler içindeydı. Lakin bu sistemin “önemli riskler içerdiği” kanaatine varılmıştı.
Zira uygulama, tıpkı bugünkü üzere TL mevduat sahiplerine kurdaki gelişmelere bakılırsa sağlanacak ek getirinin Hazine kaynaklarından aktarılması temeline dayanıyordu.
2018 yılında yapılan değerlendirmede, TL mevduatın tamamına bu biçimde bir hak tanınmasının, mümkün kur senaryolarında kamu maliyesi açısından fazlaca yıkıcı tesirler çıkarabileceği kararına ulaşılmıştı.
Bunun üzerine uygulama daraltılarak muhakkak miktarda/yüksek montanlı mevduat için yahut aşikâr vadeler için (6 ay ve üzeri gibi) uygulanması seçeneği çalışıldı.
Beş risk tespit edildi:
Al-satlarla elde edilecek kâr, periyot sonunda gerçekleşecek kur farkı ek getirisinden birçok vakit yüksek olabilir.
Bir sefer bu uygulama hayata geçirilirse bitmiş oldurilmesi kolay olmaz.
TL mevduat sahiplerinin tamamı bu hakkı talep eder.
Mevduat sahipleri uzun vade için bu riski almak istemezler.
Kur dalgalanmalarından yaralanmak için yalnızca kısa vadede tutabilirler.
Bu riskler niçiniyle 2018 yılında çalışılan bu siyaset rafa kaldırıldı, bunun yerine Merkez Bankası “kitapta” yazanı yapıp Rahip Brunson Krizinden bir ay daha sonra 625 baz puanlık kallavi bir faiz artırımına gitti. Dolar yatıştı, TL mevduata kur garantisi üzere olağanüstü tedbirlere gerek kalmadı.
2018 yılında sakıncalı görülerek rafa kaldırılan seçenek bu yıl raftan indirilerek eski Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’a da sunuldu.
Öğrendiğime göre kimi Cumhurbaşkanlığı danışmanlarının ısrarla desteklediği bu teklife Lütfi Elvan, üstte anlattığım sakıncaları sebebiyle karşı çıktı. Bu sistemin denetimden çıkması halinde ve/veya mümkün bir büyük kur şokunda kamu maliyesinin ağır darbe yiyeceğini, bunun kararında ülke risk priminin düzgünce artarak kur şokunu daha da derinleştireceğini anlattı.
Elvan ayrıyeten bu uygulamanın toplumun birtakım kesitlerinden başkasına (yani birikim sahiplerine yahut üst gelir grubuna) servet transferi manasına geleceğini de söz etti.
Mali alan kullanılarak örtülü faiz artışı yapmak ve tüm sistemi dolarize etmek manasına gelen olan bu önlemin işe yaramaması halinde sıranın “süper faizli bono ihracı” seçeneğine geleceği de belirtiliyor.
Pekala 2018’de içerdiği büyük sakıncalar niçiniyle rafa kaldırılan, eski Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın raftan indirilmesine itiraz ettiği konuşulan TL mevduata kur garantisi sisteminin apar topar uygulamaya sokulması ne manaya geliyor?
İki mümkünlük var:
Kurda 18 TL düzeyinin aşılmasının getireceği sonuçlar karşısından pes edildi ve aylardır gündeme olduğu biçimde cüret edilemeyen uygulama devreye alındı.
Ufukta bir erken seçim var, o niçinle her türlü risk göze alınıyor.