bencede
Member
Tarımda kullanılan pestisit denilen zirai ilaçlar insan ve öteki canlılığı tehdit ediyor. Kızılırmak Kuş Cenneti kullanılan kimyasallar niçiniyle tehdit altında.
Samsun’daki 56 bin hektarlık Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nde bilinçsizce kullanılan zirai tarım ilaçları niçiniyle tipler yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Sebahat Sullivan, “Zirai ilaçlar deltanın biyoçeşitliliğine, toprak yapısına, kuş tiplerinin kuşaklarına, manda yetiştiriciliğine, göllerde yaşayan canlı cinslerine, balıklara, insan sıhhatine ziyan veriyor. Önüne geçmek için büyük çapta organik tarım yapılması gerekiyor” dedi.
Türkiye’nin kıymetli sulak alanlarından olan Samsun’un 19 Mayıs, Bafra ve Alaçam ilçelerinin hudutlarında yer alan 56 bin hektarlık Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti alarm vermeye başladı. 359 kuş çeşidinin bulunduğu, UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan, epeyce sayıdaki gölü, sazlık alanları, subasar çayırları ve biyolojik çeşitliliğiyle de dikkat çeken deltanın, bilinçsizce kullanılan zirai tarım ilaçları niçiniyle tehlike altında olduğu açıklandı.
HANGİ CİNSLERİN YOK OLDUĞU TESPİT EDİLEMİYOR
OMÜ Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sebahat Sullivan, bilinçsizce kullanılan tarım ilaçlarının deltanın biyoçeşitliliğine, toprak yapısına, kuş tiplerinin jenerasyonlarına, manda yetiştiriciliğine, göllerde yaşayan canlı cinslerine, balıklara ziyan verdiğini, hatta birfazlaca tıbbın tespit edilmeden yol olduğunu belirterek, deltanın geleceği için büyük çapta organik tarım yapılması gerektiğini söz etti.
Prof. Dr. Sebahat Sullivan, Kızılırmak Deltası’nın Türkiye için fazlaca değerli olduğunu belirterek, “Ramsar Mukavelesi altında, sit alanı ve doğal müdafaa alanıdır. Fakat son senelerda insan ve tarım faaliyetlerinin artış göstermesi, kimyasal ilaç ve gübrelerin kullanılması deltanın biyoçeşitliliğine inanılmaz ziyan veriyor. Kuşlara, tabiattaki tüm canlılara, bitkilere, insanlara hepsine yan tesirleri olan kimyasal ilaçlar kullanılıyor. Dozunda, uygun vakitte kullanılmadığında ve uygun ilaçlama yapılmadığında tehlikeli yan tesirler ortaya çıkıyor. İnsanlarda kalp hastalıklarını, kanser olaylarının artmasını, hipertansiyon, diyabet üzere hastalıkları hem insanlarda hem hayvanlarda olağandışı doğumları bile etkiliyor. Örneğin, deltada danaburnu dediğimiz bir ziyanlı var, bu zararlıya karşı 1990 senelerda ağır bir ilaçlama yapılmış. Bunun kararında ise leyleklerin sayısında önemli bir azalma olduğu görülmüştür. İlaçlama azaltıldığında ise sayının arttığı tespit edilmiştir. 350’den çok kuş çeşidinin bulunduğu delta epey kıymetli bir ekosistem alanıdır. Bu kimyasal ilaçlar, kuşların yumurtalarının oluşmamasına ve kuşaklarının tükenmesine de niye oluyor. Ayrıyeten bir daha delta, manda üreticiliği açısından da epey kıymetli bir yer. Sulak alanda dolaşan mandalar, kimyasal ilaçların ulaştığı suları içiyor. Bu niçinle zehirlenmeler görülüyor” diye konuştu.
‘ESKİMOLARIN DIŞKISINDA BİLE BU İLAÇ BULUNMUŞ’
Deltadaki göllerde de kimyasal birikim olduğunu söz eden Prof. Dr. Sullivan, “Bu durum plankton, alglerin gelişmesini ve orada yaşayan balıkları da etkiliyor. Bu zirai ilaçlamalardan dolayı her yıl binlerce mikroorganizma yok oluyor, faydalı tüm çeşitleri de etkilemiş oluyor. Kuşakların tükenmesine niye oluyor ayrıyeten bu ilaçlar, mikroorganizma ve canlıların içindeki ilgiyi bozduğu için toprak yapısında değişimler, fakirleşmeler meydana geliyor. Oradaki çiftçilerle yapılan görüşmelerde de tarıma birinci başladıkları devirle kıyaslandığında toprak yapısının hayli değiştiğini, sertleştiğini anlatıyorlar. Bu durum kullanılan ağır ziraî ilaçların ve gübrelerin bir kararı olarak ortaya çıkıyor. Yapılan çalışmalar kapsamında deltadan sediment ve su örnekleri alınmış, 13 ilaç kümesi bulunmuştur. Bunlar biyoçeşitliliği etkiliyor, cinslerin jenerasyonunun yok bulunmasına niye oluyor, hatta hiç bilmediğimiz cinsler, teşhis edilmeden yok oluyor. 1940’lı senelerdan beri bu kimyasal ilaçlar kullanılıyor. Örneğin, DDT denilen ilaç senelerca kullanıldı, kimi ilaçlar ayrıştığında daha zehirli birleşiklere dönüşüyor, DDT’de olduğu üzere. Kutuplarda yaşayan Eskimoların dışkısında bile bu ilaç bulunmuş. Bunun manası ise biz ilacı burada kullanıyoruz ancak bir döngü var, bu kimyasal ilaçlar dünyanın her yerine, okyanusun tabanlarına kadar bulaşıyor. Bu ilaç 1981 senelerında yasaklandı ancak birtakım ülkelerde kullanması devam ediyor” sözlerini kullandı.
‘DELTA İÇİN ORGANİK TARIMIN YAPILMASI GEREKİYOR’
Yaşayacak tek bir dünyanın olduğunu belirten Prof. Dr. Sebahat Sullivan, “Deltayı korumak için evvela tarım yapan vatandaşlarımızın dikkatli olması gerekiyor, bir zararlıyı yahut hastalığı gördüklerinde bunun gerçek teşhis edilmesi gerekiyor. Kesinlikle tarım müdürlüklerine yahut biz üniversitelere gelerek, teknik elemandan bu zararlının ve hastalığın ne olduğunu öğrenmeleri gerekiyor. Bir hastalık yahut ziyanlı goren çiftçi, komşusu ne yapıyorsa birebirini yapabiliyor. Bu hayli yanlış bir usul, evvel gerçek teşhis yapmak gerekiyor, daha sonra o zararlıyı etkileyecek yanlışsız doz ve ilaç nedir, hangi vakitte yapılması gerekiyor, bunların bilinmesi lazım. Üreticilerimiz, başlarına nazaran bir ilacı kullanıyor ve bu tip kullanımlar aşikâr bir süre daha sonra gaye alınan zararlıda dayanıklılığa niye oluyor. bu biçimde olunca ilaç tesirli olmuyor ve yeni ilaçlara yönelim oluyor. Bu mevzuda devletin yaptırım uygulaması ve kurallara uymayanlara da para cezası verilmesi gerekiyor. Tüm bunların önüne geçmek için deltada büyük çapta organik tarımın yapılması gerekiyor. Ziraî ilaçlar yerine biyolojik gayret etmenlerinin devreye sokulması lazım, bunlar deltanın yapısının ve ekosisteminin korunması noktasında epey önemli” dedi.
Samsun’daki 56 bin hektarlık Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nde bilinçsizce kullanılan zirai tarım ilaçları niçiniyle tipler yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Sebahat Sullivan, “Zirai ilaçlar deltanın biyoçeşitliliğine, toprak yapısına, kuş tiplerinin kuşaklarına, manda yetiştiriciliğine, göllerde yaşayan canlı cinslerine, balıklara, insan sıhhatine ziyan veriyor. Önüne geçmek için büyük çapta organik tarım yapılması gerekiyor” dedi.
Türkiye’nin kıymetli sulak alanlarından olan Samsun’un 19 Mayıs, Bafra ve Alaçam ilçelerinin hudutlarında yer alan 56 bin hektarlık Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti alarm vermeye başladı. 359 kuş çeşidinin bulunduğu, UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan, epeyce sayıdaki gölü, sazlık alanları, subasar çayırları ve biyolojik çeşitliliğiyle de dikkat çeken deltanın, bilinçsizce kullanılan zirai tarım ilaçları niçiniyle tehlike altında olduğu açıklandı.
HANGİ CİNSLERİN YOK OLDUĞU TESPİT EDİLEMİYOR
OMÜ Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sebahat Sullivan, bilinçsizce kullanılan tarım ilaçlarının deltanın biyoçeşitliliğine, toprak yapısına, kuş tiplerinin jenerasyonlarına, manda yetiştiriciliğine, göllerde yaşayan canlı cinslerine, balıklara ziyan verdiğini, hatta birfazlaca tıbbın tespit edilmeden yol olduğunu belirterek, deltanın geleceği için büyük çapta organik tarım yapılması gerektiğini söz etti.
Prof. Dr. Sebahat Sullivan, Kızılırmak Deltası’nın Türkiye için fazlaca değerli olduğunu belirterek, “Ramsar Mukavelesi altında, sit alanı ve doğal müdafaa alanıdır. Fakat son senelerda insan ve tarım faaliyetlerinin artış göstermesi, kimyasal ilaç ve gübrelerin kullanılması deltanın biyoçeşitliliğine inanılmaz ziyan veriyor. Kuşlara, tabiattaki tüm canlılara, bitkilere, insanlara hepsine yan tesirleri olan kimyasal ilaçlar kullanılıyor. Dozunda, uygun vakitte kullanılmadığında ve uygun ilaçlama yapılmadığında tehlikeli yan tesirler ortaya çıkıyor. İnsanlarda kalp hastalıklarını, kanser olaylarının artmasını, hipertansiyon, diyabet üzere hastalıkları hem insanlarda hem hayvanlarda olağandışı doğumları bile etkiliyor. Örneğin, deltada danaburnu dediğimiz bir ziyanlı var, bu zararlıya karşı 1990 senelerda ağır bir ilaçlama yapılmış. Bunun kararında ise leyleklerin sayısında önemli bir azalma olduğu görülmüştür. İlaçlama azaltıldığında ise sayının arttığı tespit edilmiştir. 350’den çok kuş çeşidinin bulunduğu delta epey kıymetli bir ekosistem alanıdır. Bu kimyasal ilaçlar, kuşların yumurtalarının oluşmamasına ve kuşaklarının tükenmesine de niye oluyor. Ayrıyeten bir daha delta, manda üreticiliği açısından da epey kıymetli bir yer. Sulak alanda dolaşan mandalar, kimyasal ilaçların ulaştığı suları içiyor. Bu niçinle zehirlenmeler görülüyor” diye konuştu.
‘ESKİMOLARIN DIŞKISINDA BİLE BU İLAÇ BULUNMUŞ’
Deltadaki göllerde de kimyasal birikim olduğunu söz eden Prof. Dr. Sullivan, “Bu durum plankton, alglerin gelişmesini ve orada yaşayan balıkları da etkiliyor. Bu zirai ilaçlamalardan dolayı her yıl binlerce mikroorganizma yok oluyor, faydalı tüm çeşitleri de etkilemiş oluyor. Kuşakların tükenmesine niye oluyor ayrıyeten bu ilaçlar, mikroorganizma ve canlıların içindeki ilgiyi bozduğu için toprak yapısında değişimler, fakirleşmeler meydana geliyor. Oradaki çiftçilerle yapılan görüşmelerde de tarıma birinci başladıkları devirle kıyaslandığında toprak yapısının hayli değiştiğini, sertleştiğini anlatıyorlar. Bu durum kullanılan ağır ziraî ilaçların ve gübrelerin bir kararı olarak ortaya çıkıyor. Yapılan çalışmalar kapsamında deltadan sediment ve su örnekleri alınmış, 13 ilaç kümesi bulunmuştur. Bunlar biyoçeşitliliği etkiliyor, cinslerin jenerasyonunun yok bulunmasına niye oluyor, hatta hiç bilmediğimiz cinsler, teşhis edilmeden yok oluyor. 1940’lı senelerdan beri bu kimyasal ilaçlar kullanılıyor. Örneğin, DDT denilen ilaç senelerca kullanıldı, kimi ilaçlar ayrıştığında daha zehirli birleşiklere dönüşüyor, DDT’de olduğu üzere. Kutuplarda yaşayan Eskimoların dışkısında bile bu ilaç bulunmuş. Bunun manası ise biz ilacı burada kullanıyoruz ancak bir döngü var, bu kimyasal ilaçlar dünyanın her yerine, okyanusun tabanlarına kadar bulaşıyor. Bu ilaç 1981 senelerında yasaklandı ancak birtakım ülkelerde kullanması devam ediyor” sözlerini kullandı.
‘DELTA İÇİN ORGANİK TARIMIN YAPILMASI GEREKİYOR’
Yaşayacak tek bir dünyanın olduğunu belirten Prof. Dr. Sebahat Sullivan, “Deltayı korumak için evvela tarım yapan vatandaşlarımızın dikkatli olması gerekiyor, bir zararlıyı yahut hastalığı gördüklerinde bunun gerçek teşhis edilmesi gerekiyor. Kesinlikle tarım müdürlüklerine yahut biz üniversitelere gelerek, teknik elemandan bu zararlının ve hastalığın ne olduğunu öğrenmeleri gerekiyor. Bir hastalık yahut ziyanlı goren çiftçi, komşusu ne yapıyorsa birebirini yapabiliyor. Bu hayli yanlış bir usul, evvel gerçek teşhis yapmak gerekiyor, daha sonra o zararlıyı etkileyecek yanlışsız doz ve ilaç nedir, hangi vakitte yapılması gerekiyor, bunların bilinmesi lazım. Üreticilerimiz, başlarına nazaran bir ilacı kullanıyor ve bu tip kullanımlar aşikâr bir süre daha sonra gaye alınan zararlıda dayanıklılığa niye oluyor. bu biçimde olunca ilaç tesirli olmuyor ve yeni ilaçlara yönelim oluyor. Bu mevzuda devletin yaptırım uygulaması ve kurallara uymayanlara da para cezası verilmesi gerekiyor. Tüm bunların önüne geçmek için deltada büyük çapta organik tarımın yapılması gerekiyor. Ziraî ilaçlar yerine biyolojik gayret etmenlerinin devreye sokulması lazım, bunlar deltanın yapısının ve ekosisteminin korunması noktasında epey önemli” dedi.