bencede
Member
Türkiye’de birinci kere Sarsala Koyu’nda Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu (TSSF) Etraf Şurası Lideri ve su altı manzara direktörü Tahsin Ceylan’ın görüntülediği, İndo-Pasifik kökenli yakıcı hücrelere sahip Cassiopea andromeda (Ters-düz denizanası) tipi denizanasının, Kaş kıyılarında ağır istilası belirlendi. Hem Ceylan birebir vakitte çeşitle ilgili akademik çalışmaları olan Doç. Dr. Nurçin Killi, bu denizanalarına dokunulmaması ikazında bulundu.
‘HASTANELİK OLABİLİRSİNİZ’
Bu çeşidi 2000 yılı Eylül ayında Göcek Sarsala koyunda yaptığı dalışta Türkiye’de birinci sefer görüntüleyip kayıt altına aldığını hatırlatan TSSF Etraf Konseyi Lideri ve su altı manzara direktörü Tahsin Ceylan, “Polip halindeyken tomurcuklanarak çoğalan çeşit, medusa formundayken eşeyli olarak çoğalır. Nematosit ismi verilen yakıcı kapsüllere sahiptir. Dokunmamak en yanlışsız tercihtir. Dokunduğunuz vakit hastanelik olabilirsiniz” dedi.
‘İNANILMAZ ARTIŞ GÖSTERİYOR’
Cinsin muhtemelen gemilerin balast sularıyla Akdeniz’e geldiğini belirten Ceylan, “Şu anda inanılmaz çok bir biçimde de çoğaldığını tespit ettik. Ekosistemde süratli bir değişim yaşıyorlar. Çoklukla yüzeye çıkmıyor, tabanda yaşıyorlar. Tabana bağımlı yaşasa da pelajik alanda, yani su kütlesinde de görülebilir. İnsanların yüzdüğü alanlarda da dikkat etmeleri ve hiç bir biçimde dokunmamaları gerekiyor” diye konuştu.
‘SU BİTKİSİ ÜZERE GÖRÜLEBİLİYOR’
Cinsle ilgili akademik çalışmalar yapan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Nurçin Killi ise, ‘Ters-düz denizanası’ diye isimlendirilmesinin niçinini, kumlu ve çamurlu tabanlarda şemsiye kısmının üzerinde zıt biçimde durması olarak gösterdi. Cinsin, dalışlarda su bitkisi üzere görülebildiğini belirten Doç. Dr. Killi, savunma ve beslenme hedefli kısa vadeli yüzme davranışı gösterdiğini kaydetti.
TÜRKİYE’DE BİRİNCİ GÖCEK’TE GÖRÜLDÜ
Çeşidin, Akdeniz’de birinci defa 1990’da İsrail kıyılarından rapor edildiğini açıklayan Doç. Dr. Killi, Süveyş Kanalı’ndan girdiği düşünülen bu cinsin Akdeniz’e başarılı bir biçimde yerleşmiş birinci Lesepsiyen göçmeni denizanası olduğunu kaydetti. Türkiye kıyılarında ise birinci defa Eylül 2000’de Göcek Sarsala Koyu’nda Tahsin Ceylan tarafınca çekilen sualtı fotoğraflarının, Türk kıyılarındaki varlığını ortaya koyduğunu anlatan Doç. Dr. Nurçin Killi, birinci kaydına ait makalesinin de Prof. Dr. Murat Bilecenoğlu tarafınca yazıldığını söylemiş oldu.
‘KAŞ KIYILARINDA AĞIR GÖZLENDİ’
Cinsin, daha sonraki periyotlarda İskenderun, Ölüdeniz, Hisarönü ve Güllük körfezlerinde rapor edildiğini tabir eden Doç. Dr. Killi, kıyı sularında bol olarak bulunan bu cinsin son olarak Kaş kıyılarında Tahsin Ceylan tarafınca ağır biçimde gözlendiğini söylemiş oldu. Doç. Dr. Killi, “İlkbahar, yaz ve sonbahar ayları denizanalarının çok artışları için uygun sıcaklıkların görüldüğü vakit içinder olduğu için kıyı bölgelerde bu cinslere epeyce rastlanmaktadır. Yeşilimsi kahverengimsi renkteki bu canlıların şemsiye kenarı ve ağız kollarında ağır bir biçimde yakıcı hücreler bulunuyor” dedi.
KUMLU-ÇAMURLU TABANLARDA YAŞIYOR
Girdikleri yeni ortamlara çabuk adapte olabildikleri ve ağır biçimde üreyebildiklerini anlatan Doç. Dr. Killi, “Tabi ki iklim değişimi, çok balık avcılığı, kıyı yapılarının artırılması üzere insan faktörleri de bu canlıların artışına ve yayılımına yardım etmektedir. Ters-düz denizanası daha epey dalışlarla tespit edilmektedir. Sığ sularda, lagünlerde ve kumlu-çamurlu tabanlarda yayılımı yüksektir” diye konuştu.
EN YAKIN SIHHAT KURULUŞUNA GİDİN
Yakıcı özelliği bulunan bu cinsin beşerlerle temas ettiğinde kızarıklık, yanma, kaşıntı ve yavaşça acı formunda tesir edebileceği ikazında bulunan Doç. Dr. Nurçin Killi, şunları söylemiş oldu:
“Fakat bu tesirler temas eden kişinin göstereceği alerjik tepkiye göre değişebilir. Hassas bünyelerde daha fazla tesir görülebilir ve bulantı, kusma üzere tesirlere de niye olabilir. Bu canlılarla temas edildiğinde temas bölgesi deniz suyuyla yıkanmalıdır. Patlamamış yakıcı hücrelerin temas yüzeyinden uzaklaştırılması için kredi kartı ile hafifçeçe sürtülerek bir daha deniz suyuyla yıkama yapılabilir. Fakat benim tavsiyem, bu tip olaylarda kişinin alerjik reaksiyonu bilinmediğinden en yakın sıhhat kuruluşuna gidilmesidir.”
‘HASTANELİK OLABİLİRSİNİZ’
Bu çeşidi 2000 yılı Eylül ayında Göcek Sarsala koyunda yaptığı dalışta Türkiye’de birinci sefer görüntüleyip kayıt altına aldığını hatırlatan TSSF Etraf Konseyi Lideri ve su altı manzara direktörü Tahsin Ceylan, “Polip halindeyken tomurcuklanarak çoğalan çeşit, medusa formundayken eşeyli olarak çoğalır. Nematosit ismi verilen yakıcı kapsüllere sahiptir. Dokunmamak en yanlışsız tercihtir. Dokunduğunuz vakit hastanelik olabilirsiniz” dedi.
‘İNANILMAZ ARTIŞ GÖSTERİYOR’
Cinsin muhtemelen gemilerin balast sularıyla Akdeniz’e geldiğini belirten Ceylan, “Şu anda inanılmaz çok bir biçimde de çoğaldığını tespit ettik. Ekosistemde süratli bir değişim yaşıyorlar. Çoklukla yüzeye çıkmıyor, tabanda yaşıyorlar. Tabana bağımlı yaşasa da pelajik alanda, yani su kütlesinde de görülebilir. İnsanların yüzdüğü alanlarda da dikkat etmeleri ve hiç bir biçimde dokunmamaları gerekiyor” diye konuştu.
‘SU BİTKİSİ ÜZERE GÖRÜLEBİLİYOR’
Cinsle ilgili akademik çalışmalar yapan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Nurçin Killi ise, ‘Ters-düz denizanası’ diye isimlendirilmesinin niçinini, kumlu ve çamurlu tabanlarda şemsiye kısmının üzerinde zıt biçimde durması olarak gösterdi. Cinsin, dalışlarda su bitkisi üzere görülebildiğini belirten Doç. Dr. Killi, savunma ve beslenme hedefli kısa vadeli yüzme davranışı gösterdiğini kaydetti.
TÜRKİYE’DE BİRİNCİ GÖCEK’TE GÖRÜLDÜ
Çeşidin, Akdeniz’de birinci defa 1990’da İsrail kıyılarından rapor edildiğini açıklayan Doç. Dr. Killi, Süveyş Kanalı’ndan girdiği düşünülen bu cinsin Akdeniz’e başarılı bir biçimde yerleşmiş birinci Lesepsiyen göçmeni denizanası olduğunu kaydetti. Türkiye kıyılarında ise birinci defa Eylül 2000’de Göcek Sarsala Koyu’nda Tahsin Ceylan tarafınca çekilen sualtı fotoğraflarının, Türk kıyılarındaki varlığını ortaya koyduğunu anlatan Doç. Dr. Nurçin Killi, birinci kaydına ait makalesinin de Prof. Dr. Murat Bilecenoğlu tarafınca yazıldığını söylemiş oldu.
‘KAŞ KIYILARINDA AĞIR GÖZLENDİ’
Cinsin, daha sonraki periyotlarda İskenderun, Ölüdeniz, Hisarönü ve Güllük körfezlerinde rapor edildiğini tabir eden Doç. Dr. Killi, kıyı sularında bol olarak bulunan bu cinsin son olarak Kaş kıyılarında Tahsin Ceylan tarafınca ağır biçimde gözlendiğini söylemiş oldu. Doç. Dr. Killi, “İlkbahar, yaz ve sonbahar ayları denizanalarının çok artışları için uygun sıcaklıkların görüldüğü vakit içinder olduğu için kıyı bölgelerde bu cinslere epeyce rastlanmaktadır. Yeşilimsi kahverengimsi renkteki bu canlıların şemsiye kenarı ve ağız kollarında ağır bir biçimde yakıcı hücreler bulunuyor” dedi.
KUMLU-ÇAMURLU TABANLARDA YAŞIYOR
Girdikleri yeni ortamlara çabuk adapte olabildikleri ve ağır biçimde üreyebildiklerini anlatan Doç. Dr. Killi, “Tabi ki iklim değişimi, çok balık avcılığı, kıyı yapılarının artırılması üzere insan faktörleri de bu canlıların artışına ve yayılımına yardım etmektedir. Ters-düz denizanası daha epey dalışlarla tespit edilmektedir. Sığ sularda, lagünlerde ve kumlu-çamurlu tabanlarda yayılımı yüksektir” diye konuştu.
EN YAKIN SIHHAT KURULUŞUNA GİDİN
Yakıcı özelliği bulunan bu cinsin beşerlerle temas ettiğinde kızarıklık, yanma, kaşıntı ve yavaşça acı formunda tesir edebileceği ikazında bulunan Doç. Dr. Nurçin Killi, şunları söylemiş oldu:
“Fakat bu tesirler temas eden kişinin göstereceği alerjik tepkiye göre değişebilir. Hassas bünyelerde daha fazla tesir görülebilir ve bulantı, kusma üzere tesirlere de niye olabilir. Bu canlılarla temas edildiğinde temas bölgesi deniz suyuyla yıkanmalıdır. Patlamamış yakıcı hücrelerin temas yüzeyinden uzaklaştırılması için kredi kartı ile hafifçeçe sürtülerek bir daha deniz suyuyla yıkama yapılabilir. Fakat benim tavsiyem, bu tip olaylarda kişinin alerjik reaksiyonu bilinmediğinden en yakın sıhhat kuruluşuna gidilmesidir.”