uçanteneke
New member
60 yaş ve üzeri hastalarda, kardiyovasküler hastalıklar ve inmeden birincil muhafazada asetilsalisilik asit etken unsurlu ilaçların artık önerilmediğine dikkat çeken Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Sinem Özbay Özyılmaz, “Kişide rastgele bir kalp hastalığı yahut tıkayıcı beyin damar hastalığı hikayesi yoksa kardiyovasküler bir olayın yaşanmasını önlemek için yapılan birincil müdafaada asetilsalisilik asit etken unsur içeren ilacı günlük kullanmaya başlamanın gerçek olup olmadığına doktor ile ortak karar vermek gerekir” dedi.
Koroner arter hastalığı, tıkayıcı beyin damar hastalığı ve periferik arter hastalığı Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) ve birçok gelişmiş ülkede olduğu üzere süratle tüm dünyada önde gelen mevt sebebi haline gelmeye başladı. Halk içinde “aspirin” olarak bilinen, steroid olmayan ağrı kesiciler sınıfındaki asetilsalisilik asit isimli etken maddeyi içeren ilacın kullanmasıyla ilgili bilimsel etraflarda son periyotta farklı kanılar ön plana çıktı.
“Hastayı ferdî kıymetlendirmek önemli”
Kalp hastalıklarında aspirin kullanmasıyla ilgili ihtarlarda bulunan Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Sinem Özbay Özyılmaz, “Temel klinik araştırmalardan elde edilen delillere göre, kardiyovasküler olaylar olduktan daha sonra tekrar gelişmesinin önlenmesinde aspirinin net faydaları bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Biz bu bilgiler ışığında kalp krizi yahut ani tıkayıcı beyin damar hastalığına bağlı inme geçiren, koroner arter baypas cerrahisi yahut koroner arter stentleme ile kalp dokusunun bir daha kanlanması sağlanan, periferik arter yahut şahdamarı hastalığı olan hastalara aspirini rutin başlatıyoruz. Lakin öte yandan; bireyde rastgele bir kalp hastalığı yahut tıkayıcı beyin damar hastalığı hikayesi yoksa yani kardiyovasküler olay çabucak hemen yaşanmamış ama yaşanmasını önlemek için yapılan birincil muhafazada aspirin kullanmaya başlamanın hakikat olup olmadığına doktor ile ortak karar vermek gerekir.” açıklamasında bulundu.
“Sindirim sistemi kanamaları görülebilir”
Aspirinin uzun vadeli kullanmasıyla ilgili birincil güvenlik tasasının sindirim sisteminden kaynaklanan kanamalar olduğunun altını çizen Doç. Dr. Özyılmaz, “5 yıl boyunca tertipli günlük aspirin kullanmasında önemli sindirim sistemi kanama riskinde olağan topluma bakılırsa yaklaşık yüzde 1’lik artış varken beyin kanaması riskinde ise 1000’de 1’lik artış görülmektedir. Riskteki bu artışlar, kalp krizi üzere tıkayıcı bir kardiyovasküler hastalığa bağlı mevt riskinden hayli daha az olduğu için ikincil müdafaada hastalara uzun müddetli kullanım için aspirin reçete edilmelidir. Bu yüzden biz de klinik uygulamada kardiyovasküler hastalığı olan yahut yüksek risk altındaki hastalar için günlük 75 ila 100 mg uzun müddetli aspirin tedavisini öneriyoruz” tabirlerini kullandı.
“Yaşı, cinsiyeti, tansiyon kıymetleri, kan kolesterol bedeli kıymetli ”
Bireyde rastgele bir kalp hastalığı yahut tıkayıcı beyin damar hastalığı hikayesi yoksa yani kardiyovasküler olay çabucak hemen yaşanmamış ancak yaşanmasını önlemek için yapılan birincil müdafaada aspirin kullanmaya başlamanın gerçek olup olmadığına ise tabip ile ortak karar verilmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Özyılmaz, bu durumda hastaların yaşı, cinsiyeti, tansiyon pahaları, kan kolesterol pahası ve sigara içip içmediği göz önüne alınarak hastaların 10 yıllık kardiyovasküler olay geçirme riskinin hesaplandığını ve çıkan sonuca göre hastaların düşük, hudutta, orta ve yüksek riskli olarak gruplandırıldığını söylemiş oldu.
“Risk düşükse başlanmamalı”
Riski orta ve yüksek düzeyde olan 50 ila 59 yaş ortası yetişkinlerde yüksek kanama riski yok ise birincil müdafaada günlük olarak düşük doz aspirin kullanmasını önerildiğini işaret eden Doç. Dr. Özyılmaz, şöyleki devam etti: “Mevcut ispatlar 40 yaşının altında ve 70 yaşın üstündeki yetişkinlerde kardiyovasküler hastalığın birincil önlenmesi için aspirin kullanmasına başlamasının faydası ve ziyanı içindeki dengeyi kıymetlendirmek için yetersiz olmakla bir arada, koroner arter hastalığına dair kuvvetli aile kıssası olanlarda, tedaviye karşın amaç kan şekeri ve kan kolesterol düzeyine ulaşılamayan ve tomografik olarak bedellendirilen yüksek koroner kalsiyum skoruna sahip olan hastalarda birincil müdafaada düşük doz aspirin tedavisi düşünülebilirken, 10 yıllık kardiyovasküler hastalık riski düşük yahut sonda olan bu yaş kümesi yetişkinlerde günlük aspirin kullanması önerilmemektedir. Bilhassa 70 yaş üzeri hastalarda kardiyovasküler hastalık riski çok yüksek düzeyde değilse, günlük aspirin başlamanın potansiyel ziyanı faydasından daha fazladır.”
“60 Yaş üstü şahıslarda riske dikkat”
Doç. Dr. Özyılmaz, “60-69 yaş ortası 10 yıllık kardiyovasküler hastalık riski orta ve yüksek düzeyde olan yetişkinlerde ise düşük doz aspirin tedavisine başlama sonucunın hastaya bakılırsa kişisel alınması gereklidir. Zira kardiyovasküler hastalıklarda ve bu hastalıklardan korunmada faydası ve aktifliği kanıtlanmış bir tedavi olan günlük aspirin kullanmasının bilhassa 60 yaş üstü bireylerde kanamayı artırıcı tesirleri de âlâ tanımlanmıştır. Aspirin başlamadan evvel kanama riski net olarak, titizlikle değerlendirilmelidir” dedi.
Hami olarak önerilmiyor
2019’da Amerikan Kalp Derneğinin yayınladığı kardiyovasküler hastalıkların birincil önlenmesi kılavuzundaki ayrıntıları de paylaşan Doç. Dr. Özyılmaz, şunları söylemiş oldu: “60 yaş üstü hastalarda bilhassa sindirim sistemi kanama riskini artıran mide ülseri, pıhtılaşma bozuklukları, böbrek yetersizliği üzere hastalıkların daha sık görülmesi, kimi kan inceltici ilaçların, ağrı kesici olarak yaygın kullanılan non steroidal anti inflamatuar kümesi ilaçların ve steroidlerin kullanmasının yaşla birlikte artması kanama riskini artırdığından bu yaş kümesi hastalarda günlük aspirin kullanmasının artık kardiyovasküler hastalıklar için yüksek riske sahip olmayan yahut mevcut kalp hastalığı bulunmayan yaşlı yetişkinler için kollayıcı olarak önerilmediği vurgulanmıştır.”
Koroner arter hastalığı, tıkayıcı beyin damar hastalığı ve periferik arter hastalığı Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) ve birçok gelişmiş ülkede olduğu üzere süratle tüm dünyada önde gelen mevt sebebi haline gelmeye başladı. Halk içinde “aspirin” olarak bilinen, steroid olmayan ağrı kesiciler sınıfındaki asetilsalisilik asit isimli etken maddeyi içeren ilacın kullanmasıyla ilgili bilimsel etraflarda son periyotta farklı kanılar ön plana çıktı.
“Hastayı ferdî kıymetlendirmek önemli”
Kalp hastalıklarında aspirin kullanmasıyla ilgili ihtarlarda bulunan Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Sinem Özbay Özyılmaz, “Temel klinik araştırmalardan elde edilen delillere göre, kardiyovasküler olaylar olduktan daha sonra tekrar gelişmesinin önlenmesinde aspirinin net faydaları bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Biz bu bilgiler ışığında kalp krizi yahut ani tıkayıcı beyin damar hastalığına bağlı inme geçiren, koroner arter baypas cerrahisi yahut koroner arter stentleme ile kalp dokusunun bir daha kanlanması sağlanan, periferik arter yahut şahdamarı hastalığı olan hastalara aspirini rutin başlatıyoruz. Lakin öte yandan; bireyde rastgele bir kalp hastalığı yahut tıkayıcı beyin damar hastalığı hikayesi yoksa yani kardiyovasküler olay çabucak hemen yaşanmamış ama yaşanmasını önlemek için yapılan birincil muhafazada aspirin kullanmaya başlamanın hakikat olup olmadığına doktor ile ortak karar vermek gerekir.” açıklamasında bulundu.
“Sindirim sistemi kanamaları görülebilir”
Aspirinin uzun vadeli kullanmasıyla ilgili birincil güvenlik tasasının sindirim sisteminden kaynaklanan kanamalar olduğunun altını çizen Doç. Dr. Özyılmaz, “5 yıl boyunca tertipli günlük aspirin kullanmasında önemli sindirim sistemi kanama riskinde olağan topluma bakılırsa yaklaşık yüzde 1’lik artış varken beyin kanaması riskinde ise 1000’de 1’lik artış görülmektedir. Riskteki bu artışlar, kalp krizi üzere tıkayıcı bir kardiyovasküler hastalığa bağlı mevt riskinden hayli daha az olduğu için ikincil müdafaada hastalara uzun müddetli kullanım için aspirin reçete edilmelidir. Bu yüzden biz de klinik uygulamada kardiyovasküler hastalığı olan yahut yüksek risk altındaki hastalar için günlük 75 ila 100 mg uzun müddetli aspirin tedavisini öneriyoruz” tabirlerini kullandı.
“Yaşı, cinsiyeti, tansiyon kıymetleri, kan kolesterol bedeli kıymetli ”
Bireyde rastgele bir kalp hastalığı yahut tıkayıcı beyin damar hastalığı hikayesi yoksa yani kardiyovasküler olay çabucak hemen yaşanmamış ancak yaşanmasını önlemek için yapılan birincil müdafaada aspirin kullanmaya başlamanın gerçek olup olmadığına ise tabip ile ortak karar verilmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Özyılmaz, bu durumda hastaların yaşı, cinsiyeti, tansiyon pahaları, kan kolesterol pahası ve sigara içip içmediği göz önüne alınarak hastaların 10 yıllık kardiyovasküler olay geçirme riskinin hesaplandığını ve çıkan sonuca göre hastaların düşük, hudutta, orta ve yüksek riskli olarak gruplandırıldığını söylemiş oldu.
“Risk düşükse başlanmamalı”
Riski orta ve yüksek düzeyde olan 50 ila 59 yaş ortası yetişkinlerde yüksek kanama riski yok ise birincil müdafaada günlük olarak düşük doz aspirin kullanmasını önerildiğini işaret eden Doç. Dr. Özyılmaz, şöyleki devam etti: “Mevcut ispatlar 40 yaşının altında ve 70 yaşın üstündeki yetişkinlerde kardiyovasküler hastalığın birincil önlenmesi için aspirin kullanmasına başlamasının faydası ve ziyanı içindeki dengeyi kıymetlendirmek için yetersiz olmakla bir arada, koroner arter hastalığına dair kuvvetli aile kıssası olanlarda, tedaviye karşın amaç kan şekeri ve kan kolesterol düzeyine ulaşılamayan ve tomografik olarak bedellendirilen yüksek koroner kalsiyum skoruna sahip olan hastalarda birincil müdafaada düşük doz aspirin tedavisi düşünülebilirken, 10 yıllık kardiyovasküler hastalık riski düşük yahut sonda olan bu yaş kümesi yetişkinlerde günlük aspirin kullanması önerilmemektedir. Bilhassa 70 yaş üzeri hastalarda kardiyovasküler hastalık riski çok yüksek düzeyde değilse, günlük aspirin başlamanın potansiyel ziyanı faydasından daha fazladır.”
“60 Yaş üstü şahıslarda riske dikkat”
Doç. Dr. Özyılmaz, “60-69 yaş ortası 10 yıllık kardiyovasküler hastalık riski orta ve yüksek düzeyde olan yetişkinlerde ise düşük doz aspirin tedavisine başlama sonucunın hastaya bakılırsa kişisel alınması gereklidir. Zira kardiyovasküler hastalıklarda ve bu hastalıklardan korunmada faydası ve aktifliği kanıtlanmış bir tedavi olan günlük aspirin kullanmasının bilhassa 60 yaş üstü bireylerde kanamayı artırıcı tesirleri de âlâ tanımlanmıştır. Aspirin başlamadan evvel kanama riski net olarak, titizlikle değerlendirilmelidir” dedi.
Hami olarak önerilmiyor
2019’da Amerikan Kalp Derneğinin yayınladığı kardiyovasküler hastalıkların birincil önlenmesi kılavuzundaki ayrıntıları de paylaşan Doç. Dr. Özyılmaz, şunları söylemiş oldu: “60 yaş üstü hastalarda bilhassa sindirim sistemi kanama riskini artıran mide ülseri, pıhtılaşma bozuklukları, böbrek yetersizliği üzere hastalıkların daha sık görülmesi, kimi kan inceltici ilaçların, ağrı kesici olarak yaygın kullanılan non steroidal anti inflamatuar kümesi ilaçların ve steroidlerin kullanmasının yaşla birlikte artması kanama riskini artırdığından bu yaş kümesi hastalarda günlük aspirin kullanmasının artık kardiyovasküler hastalıklar için yüksek riske sahip olmayan yahut mevcut kalp hastalığı bulunmayan yaşlı yetişkinler için kollayıcı olarak önerilmediği vurgulanmıştır.”