uçanteneke
New member
Mart 2021’den itibaren geçen bir yıllık periyotta Türkiye genelinde konut kiraları yüzde 100’ün üzerinde artış gösterdi. Emlakjet.com bilgilerine bakılırsa Türkiye genelinde ortalama kira sayısı 3 bin 100 TL olurken, İstanbul’da Türkiye ortalamasının iki katının üzerine çıkarak 6 bin 500 TL’yi buldu. Kiralar süratle yükselince, vatandaşın kiralık mesken kriteri de değişti. Evvelce, ev–iş içindeki uzaklık, bina yaşı ve sarsıntıya dayanıklılık üzere kriterler ön planda iken, artık öncelik en uygun fiyatlı konut oldu.
Gelirin yüzde 61’i kiraya gidiyor
Yükselen kiraların bütçe ortasındaki hissesi da yükseldi. Bilgilere göre TÜİK 2020 yılı ortalama kişi başı yıllık geliri 33 bin 428 TL açıklarken, Türkiye’de ortalama aylık kira fiyatı 1300 TL oldu. Bu da bireylerin yıllık gelirinin yüzde 47’sine denk gelirken, sonrasındasındaki senelerda kişi başı gelirin minimum fiyattaki artırım kadar arttığı var iseyılarak yapılan hesaplamada vatandaşların gelirinin yüzde 61’ini kira masrafına ayırdığı varsayım ediliyor.
‘Yeni konut’ artık belirleyici değil
Kira artışlarının, konut satış fiyatlarının artmasının gerisinden geldiğini söyleyen TSKB Gayrimenkul İdare Heyeti Lideri Makbule Yönel Maya, “Pandemi ile birlikte 2 yıla yakın bir süre toplumun büyük kısmı çevrimiçi kendi konutlarında ya da memleketlerinde hayatıştı. ötürüsıyla bu kopuştan daha sonra farklı gayelerle kent merkezine dönme talebi birebir anda oluştu. Birden artan talep canlılığı da yükselen satış fiyatları ile bir arada kiralarda artışı hızlandırdı. Yeni konut sayısındaki azalma da artışlarda tesirli oldu” dedi.
Merkezi yerlerde kiralar arttıkça yönelimin daha çeperlere ya da eski konut stokuna kaydığını aktaran Maya, “Ayrıca kiralamalarda evvelce bilhassa sarsıntıya sağlam olmasından dolayı tercih edilen yeni konutların artan sayılar karşısında eskisi kadar ana belirleyici etken olmadığını gorebiliyoruz” açıklamasını yaptı.
Ulaşım kolaylığı ikinci planda
Paylaşımlı kira ödeyenlerin sayısının arttığına dikkat çeken Maya, “Paylaşımlı kira evvelden daha epeyce üniversite öğrencilerinde görülürken artık bekar nüfus için de bir alternatif, bir daha oda kiralamak da artan kira sayıları karşısında sarfiyat tarafını kişi bazında düşürebilmek ismine bir alternatif olarak karşımıza daha sık çıkıyor. Ev-iş, ev-okul içindeki ara uzaklığından fazla artık ev-iş/ev-okul içindeki ulaşım ilişkileri ve alternatif toplu ulaşım ağları da belirleyici kriter olarak daha sık karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
Arz-talepte büyük dengesizlik var
Zingat Bana Mesken Bul Satış ve Ticari İlgiler Yöneticisi Eser Karaismailoğlu, İstanbul’da vatandaşların şu anda yüzde 70’inin kiralık konut, yüzde 30’unun satılık konut arayışı içerisinde olduğunu aktardı.
Karaismailoğlu “Talep ile arz içinde fecî bir dengesizlik bulunuyor. Bu da fiyatlarda epey sert bir yükselişe sebep oldu. Tüketiciler evvelce mesken – iş içindeki ara, bina yaşı ve sarsıntıya dayanıklılık üzere kriterler üzerinden arama yaparken artık en uygun fiyatlı konuta en süratli biçimde ulaşmaya çalışıyor” dedi.
Yabancı talebi de artışı tetikledi
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Lideri İsmail Özcan, “2021 yılına nazaran 2022’de boş konut kira artışlarında yüzde 70-80’lere varan artışlar gözlemledik. Genel olarak enflasyonun üzerinde artış oldu. Kira artışları ve konut satış fiyatlarına paralel seyretti” diyor. Özcan, artışlarda Türkiye’de bulunan Suriyelilerin yanı sıra, İran üzere bir hayli ülkeden olan satılık ve konut talebinin de tesirli olduğunu söylemiş oldu. Özcan, “Her ne kadar son periyotta alınan ruhsat sayısı artsa da bunların imal süreci düşünüldüğünde artışlar 1.5-2 yılda sürecek” yorumunda bulundu.
Alternatif modeller hayata geçirilmeli
Dünya’dan Leyla İlhan’ın haberine göre, Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, kanunla belirlenen 12 aylık TÜFE ortalaması (Nisan ayı itibariyle yüzde 29,88) dışında artırım yapmak isteyen konut sahiplerinin sayısının her geçen gün arttığına dikkat çekiyor.
İdikat, “Benim görüşüm satılık fiyatların artmaya devam edeceği ve mesken sahibi olamayanların kiralığa talebinin artmasıyla kiralık probleminin daha da büyüyeceği yönde” dedi.
Tavan fiyat siyasetine da değinen İdikat, “Avrupa’da kimi kentlerde uygulanıyor ancak Türkiye’de tavan fiyatın uygulamaya geçmesini hayli mümkün görmüyorum. Kiralık piyasasına tahlil getirmek için kiralıklardaki masrafların bölünerek ödeneceği alternatif gayrimenkul modelleri hayata geçirilmeli” diye konuştu.
1000 TL altında kiralık daire yalnızca 16 vilayette kaldı
Tapusor.com ‘Gayrimenkul Kesimi Piyasa Tahlili 2022 1. Çeyrek’ raporuna göre Türkiye genelinde vilayet bazında 1.000 TL altında kiralık konut bulunan kent sayısı 16’ya düştü. Adıyaman, Ağrı, Bingöl, Erzurum, Gümüşhane, Kastamonu, Kırşehir, Mardin, Nevşehir, Niğde, Siirt, Aksaray, Kırıkkale ve Iğdır haricinde tüm kentlerde kira bedelleri 1.000 TL’nin üzerine çıktı. Birinci çeyrekte kiralık daire metrekare ünite fiyatı 10 TL’den 14 TL’ye çıkan Konya yüzde 40 paha artışıyla birinci sırada yer alırken İstanbul, Nevşehir ve Yalova yüzde 33 artışla ikinciliği paylaştı. Bu vilayetleri yüzde 31 kıymet artışıyla Adana takip etti. İstanbul’da kiralık daire ünite metrekare meblağları 40 TL’ye ulaştı.
Gelirin yüzde 61’i kiraya gidiyor
Yükselen kiraların bütçe ortasındaki hissesi da yükseldi. Bilgilere göre TÜİK 2020 yılı ortalama kişi başı yıllık geliri 33 bin 428 TL açıklarken, Türkiye’de ortalama aylık kira fiyatı 1300 TL oldu. Bu da bireylerin yıllık gelirinin yüzde 47’sine denk gelirken, sonrasındasındaki senelerda kişi başı gelirin minimum fiyattaki artırım kadar arttığı var iseyılarak yapılan hesaplamada vatandaşların gelirinin yüzde 61’ini kira masrafına ayırdığı varsayım ediliyor.
‘Yeni konut’ artık belirleyici değil
Kira artışlarının, konut satış fiyatlarının artmasının gerisinden geldiğini söyleyen TSKB Gayrimenkul İdare Heyeti Lideri Makbule Yönel Maya, “Pandemi ile birlikte 2 yıla yakın bir süre toplumun büyük kısmı çevrimiçi kendi konutlarında ya da memleketlerinde hayatıştı. ötürüsıyla bu kopuştan daha sonra farklı gayelerle kent merkezine dönme talebi birebir anda oluştu. Birden artan talep canlılığı da yükselen satış fiyatları ile bir arada kiralarda artışı hızlandırdı. Yeni konut sayısındaki azalma da artışlarda tesirli oldu” dedi.
Merkezi yerlerde kiralar arttıkça yönelimin daha çeperlere ya da eski konut stokuna kaydığını aktaran Maya, “Ayrıca kiralamalarda evvelce bilhassa sarsıntıya sağlam olmasından dolayı tercih edilen yeni konutların artan sayılar karşısında eskisi kadar ana belirleyici etken olmadığını gorebiliyoruz” açıklamasını yaptı.
Ulaşım kolaylığı ikinci planda
Paylaşımlı kira ödeyenlerin sayısının arttığına dikkat çeken Maya, “Paylaşımlı kira evvelden daha epeyce üniversite öğrencilerinde görülürken artık bekar nüfus için de bir alternatif, bir daha oda kiralamak da artan kira sayıları karşısında sarfiyat tarafını kişi bazında düşürebilmek ismine bir alternatif olarak karşımıza daha sık çıkıyor. Ev-iş, ev-okul içindeki ara uzaklığından fazla artık ev-iş/ev-okul içindeki ulaşım ilişkileri ve alternatif toplu ulaşım ağları da belirleyici kriter olarak daha sık karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
Arz-talepte büyük dengesizlik var
Zingat Bana Mesken Bul Satış ve Ticari İlgiler Yöneticisi Eser Karaismailoğlu, İstanbul’da vatandaşların şu anda yüzde 70’inin kiralık konut, yüzde 30’unun satılık konut arayışı içerisinde olduğunu aktardı.
Karaismailoğlu “Talep ile arz içinde fecî bir dengesizlik bulunuyor. Bu da fiyatlarda epey sert bir yükselişe sebep oldu. Tüketiciler evvelce mesken – iş içindeki ara, bina yaşı ve sarsıntıya dayanıklılık üzere kriterler üzerinden arama yaparken artık en uygun fiyatlı konuta en süratli biçimde ulaşmaya çalışıyor” dedi.
Yabancı talebi de artışı tetikledi
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Lideri İsmail Özcan, “2021 yılına nazaran 2022’de boş konut kira artışlarında yüzde 70-80’lere varan artışlar gözlemledik. Genel olarak enflasyonun üzerinde artış oldu. Kira artışları ve konut satış fiyatlarına paralel seyretti” diyor. Özcan, artışlarda Türkiye’de bulunan Suriyelilerin yanı sıra, İran üzere bir hayli ülkeden olan satılık ve konut talebinin de tesirli olduğunu söylemiş oldu. Özcan, “Her ne kadar son periyotta alınan ruhsat sayısı artsa da bunların imal süreci düşünüldüğünde artışlar 1.5-2 yılda sürecek” yorumunda bulundu.
Alternatif modeller hayata geçirilmeli
Dünya’dan Leyla İlhan’ın haberine göre, Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, kanunla belirlenen 12 aylık TÜFE ortalaması (Nisan ayı itibariyle yüzde 29,88) dışında artırım yapmak isteyen konut sahiplerinin sayısının her geçen gün arttığına dikkat çekiyor.
İdikat, “Benim görüşüm satılık fiyatların artmaya devam edeceği ve mesken sahibi olamayanların kiralığa talebinin artmasıyla kiralık probleminin daha da büyüyeceği yönde” dedi.
Tavan fiyat siyasetine da değinen İdikat, “Avrupa’da kimi kentlerde uygulanıyor ancak Türkiye’de tavan fiyatın uygulamaya geçmesini hayli mümkün görmüyorum. Kiralık piyasasına tahlil getirmek için kiralıklardaki masrafların bölünerek ödeneceği alternatif gayrimenkul modelleri hayata geçirilmeli” diye konuştu.
1000 TL altında kiralık daire yalnızca 16 vilayette kaldı
Tapusor.com ‘Gayrimenkul Kesimi Piyasa Tahlili 2022 1. Çeyrek’ raporuna göre Türkiye genelinde vilayet bazında 1.000 TL altında kiralık konut bulunan kent sayısı 16’ya düştü. Adıyaman, Ağrı, Bingöl, Erzurum, Gümüşhane, Kastamonu, Kırşehir, Mardin, Nevşehir, Niğde, Siirt, Aksaray, Kırıkkale ve Iğdır haricinde tüm kentlerde kira bedelleri 1.000 TL’nin üzerine çıktı. Birinci çeyrekte kiralık daire metrekare ünite fiyatı 10 TL’den 14 TL’ye çıkan Konya yüzde 40 paha artışıyla birinci sırada yer alırken İstanbul, Nevşehir ve Yalova yüzde 33 artışla ikinciliği paylaştı. Bu vilayetleri yüzde 31 kıymet artışıyla Adana takip etti. İstanbul’da kiralık daire ünite metrekare meblağları 40 TL’ye ulaştı.