uçanteneke
New member
Yapı Kredi’nin küçük ortağı İtalyan bankası Unicredit, 2022 ve 2023 beklentilerini deklare ettiğı raporda Türkiye’ye de yer vermiş. Banka, doların bu yıl bir daha 18 TL’ye yükselmesini bekliyor. Bunda şaşıracak bir şey yok. Resmi enflasyonun yüzde 50’ye dayandığı bir ülkenin para ünitesinin bedel kaybetmeye devam etmesini öngörmek berbat niyetle değil, basiretle açıklanabilir.
Gelecek yıl ise malum seçim var. “Seçimleri muhalefetin kazanması halinde daha ortodoks bir para siyaseti izleneceğini düşünüyoruz” diyen Unicredit, iktidar değişikliğinin Türkiye’ye sermaye girişlerini artıracağını öngörüyor. İtalyan bankasına göre bu da Türk Lirası’nın dolar ve başka paralar karşısında bedel kazanmasına niye olacak. Ve bunun tesiriyle dolar seçimden daha sonra 13.5 TL’ye düşecek.
Olur mu? Yabancı sermaye girişinin TL’nin dolar karşısında güçlenmesine niye olduğu bir sır değil. AKP’nin birinci periyodunda de bu biçimde olmuş, 2008 yılında dolar 1.15 TL’nin altına kadar gerilemişti. (Şimdi inanılmaz geliyor, o denli değil mi?) Bunun gerisinde o periyotta Türkiye’ye oluk oluk akan yabancı sermaye vardı.
Türk Lirası’nın bu kadar hayli kıymet kazanması güzel bir şey mi, tartışılır. Halkın alım gücünü artırması açısından elbette güzel lakin ihracatçıların memleketler arası pazarlarda rekabet gücünü aşındırdığı, Türkiye’yi ithalat cennetine çevirdiği için berbat.
Seçmenlerin bir kısmını, alım gücündeki hormonlu artışa bakıp Türkiye’nin muhteşem güç olduğuna, Osmanlı’nın küllerinden bir daha doğduğuna inandırması da uğraşı.
her neyse, iktisat tartışmalarını bir kenara bırakalım, bu yazının konusu olan probleme gelelim. Demek ki, yabancı sermaye girişi hakikaten de TL’de ralli yaşanmasına niye oluyor. Unicredit, “Yabancı sermaye girişi olursa TL bedel kazanır” tezinde haklı görünüyor. bu biçimde soru: İktidar değişikliği olursa Türkiye’ye giren yabancı sermaye fiyatında büyük artış yaşanır mı?
AKP’nin birinci periyodunda Türkiye’ye niye yabancı sermaye akmıştı? Zira Türkiye Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakereleri masasındaydı. AKP çabucak hemen anti-demokratik yüzünü tam olarak ortaya çıkarmamıştı. Ve en değerlisi, Unicredit’in kullandığı sözle “Ortodoks” iktisat siyasetleri uygulanıyordu.
Ortodoks iktisat siyaseti ne demek? Genel kabul bakılırsan, iktisat kitaplarının birçoğunda yazan, önerilen siyasetler demek. Bu, ortodoks siyasetlerin şahane olduğu manasına gelmiyor. Kamu kuruluşlarının maliyet/fayda tahlili yapılmadan, ideolojik bir saplantıyla apar topar özelleştirilmeleri de bir devir piyasa “ortodoksisi”ne dahildi.
tıpkı vakitte en makus ortodoksinin, yani genel kabul nazarann siyasetlerin “Faiz niye, enflasyon sonuçtur” tezine dayanan bugünkü “heterodoks” iktisat siyasetlerinden fazlaca daha rasyonel olduğuna kuşku yok.
Millet İttifakı’nın adayı, seçimi kazandığında AKP’nin birinci devrindeki ortodoks iktisat siyasetlerine mı döner, yoksa ondan daha rasyonel siyasetler mı uygular, çabucak hemen bilmiyoruz. Ancak iki alternatifin de Türkiye’ye yabancı yatırımcıların bir daha gözdesi yapacağına kuşku yok. Bu da Unicredit’in dediği üzere kaçınılmaz formda TL’nin kıymetlenmesine yol açar.
Aslında Unicredit, “Muhalefet kazanırsa TL güçlenir” tezinde yalnız değil. Daha evvel de Japonya’nın ünlü yatırım bankası Nomura emsal görüşü savunan bir rapor yayınlamıştı.
Nomura, Kasım’da yayınladığı “Şafaktan evvelki en karanlık an” başlıklı raporda, Türkiye’de seçimi muhalefetin kazanacağı ve dolar/TL’de düşüş olacağını öne sürüyordu. Bankanın tezine göre Türk Lirası’nda ralli seçim öncesinde yaşanmaya başlayacak, iktidar değişikliğinden daha sonra hızlanacaktı.
Amerika’daki seçimlerin doların üzerinde nasıl bir tesir yaratabileceğine dair spekülasyon yapmak ne kadar olağansa, Türkiye’deki seçimlerin piyasalara tesiri konusunda spekülasyon yapmak da o kadar olağan. İtalyan, Japon bankalarının Türkiye’yle ilgili rapor yayınlamasını engellemek için ekonomiyi toptan kapatmanız gerekiyor. O kadarı da olmaz umarım.
Gelecek yıl ise malum seçim var. “Seçimleri muhalefetin kazanması halinde daha ortodoks bir para siyaseti izleneceğini düşünüyoruz” diyen Unicredit, iktidar değişikliğinin Türkiye’ye sermaye girişlerini artıracağını öngörüyor. İtalyan bankasına göre bu da Türk Lirası’nın dolar ve başka paralar karşısında bedel kazanmasına niye olacak. Ve bunun tesiriyle dolar seçimden daha sonra 13.5 TL’ye düşecek.
Olur mu? Yabancı sermaye girişinin TL’nin dolar karşısında güçlenmesine niye olduğu bir sır değil. AKP’nin birinci periyodunda de bu biçimde olmuş, 2008 yılında dolar 1.15 TL’nin altına kadar gerilemişti. (Şimdi inanılmaz geliyor, o denli değil mi?) Bunun gerisinde o periyotta Türkiye’ye oluk oluk akan yabancı sermaye vardı.
Türk Lirası’nın bu kadar hayli kıymet kazanması güzel bir şey mi, tartışılır. Halkın alım gücünü artırması açısından elbette güzel lakin ihracatçıların memleketler arası pazarlarda rekabet gücünü aşındırdığı, Türkiye’yi ithalat cennetine çevirdiği için berbat.
Seçmenlerin bir kısmını, alım gücündeki hormonlu artışa bakıp Türkiye’nin muhteşem güç olduğuna, Osmanlı’nın küllerinden bir daha doğduğuna inandırması da uğraşı.
her neyse, iktisat tartışmalarını bir kenara bırakalım, bu yazının konusu olan probleme gelelim. Demek ki, yabancı sermaye girişi hakikaten de TL’de ralli yaşanmasına niye oluyor. Unicredit, “Yabancı sermaye girişi olursa TL bedel kazanır” tezinde haklı görünüyor. bu biçimde soru: İktidar değişikliği olursa Türkiye’ye giren yabancı sermaye fiyatında büyük artış yaşanır mı?
AKP’nin birinci periyodunda Türkiye’ye niye yabancı sermaye akmıştı? Zira Türkiye Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakereleri masasındaydı. AKP çabucak hemen anti-demokratik yüzünü tam olarak ortaya çıkarmamıştı. Ve en değerlisi, Unicredit’in kullandığı sözle “Ortodoks” iktisat siyasetleri uygulanıyordu.
Ortodoks iktisat siyaseti ne demek? Genel kabul bakılırsan, iktisat kitaplarının birçoğunda yazan, önerilen siyasetler demek. Bu, ortodoks siyasetlerin şahane olduğu manasına gelmiyor. Kamu kuruluşlarının maliyet/fayda tahlili yapılmadan, ideolojik bir saplantıyla apar topar özelleştirilmeleri de bir devir piyasa “ortodoksisi”ne dahildi.
tıpkı vakitte en makus ortodoksinin, yani genel kabul nazarann siyasetlerin “Faiz niye, enflasyon sonuçtur” tezine dayanan bugünkü “heterodoks” iktisat siyasetlerinden fazlaca daha rasyonel olduğuna kuşku yok.
Millet İttifakı’nın adayı, seçimi kazandığında AKP’nin birinci devrindeki ortodoks iktisat siyasetlerine mı döner, yoksa ondan daha rasyonel siyasetler mı uygular, çabucak hemen bilmiyoruz. Ancak iki alternatifin de Türkiye’ye yabancı yatırımcıların bir daha gözdesi yapacağına kuşku yok. Bu da Unicredit’in dediği üzere kaçınılmaz formda TL’nin kıymetlenmesine yol açar.
Aslında Unicredit, “Muhalefet kazanırsa TL güçlenir” tezinde yalnız değil. Daha evvel de Japonya’nın ünlü yatırım bankası Nomura emsal görüşü savunan bir rapor yayınlamıştı.
Nomura, Kasım’da yayınladığı “Şafaktan evvelki en karanlık an” başlıklı raporda, Türkiye’de seçimi muhalefetin kazanacağı ve dolar/TL’de düşüş olacağını öne sürüyordu. Bankanın tezine göre Türk Lirası’nda ralli seçim öncesinde yaşanmaya başlayacak, iktidar değişikliğinden daha sonra hızlanacaktı.
Amerika’daki seçimlerin doların üzerinde nasıl bir tesir yaratabileceğine dair spekülasyon yapmak ne kadar olağansa, Türkiye’deki seçimlerin piyasalara tesiri konusunda spekülasyon yapmak da o kadar olağan. İtalyan, Japon bankalarının Türkiye’yle ilgili rapor yayınlamasını engellemek için ekonomiyi toptan kapatmanız gerekiyor. O kadarı da olmaz umarım.