Hokus pokus: Enflasyon nasıl düştü?

uçanteneke

New member
Enflasyon geriliyor. Duy da inanma. TÜİK evvelki gün tüketici enflasyonu (TÜFE) deklare etti. Enflasyon, Ekim’de gerileyerek yüzde 85.51’ten yüzde 84.39’a indi.

“Yüzde 1 de düşüş mü!” diye reaksiyon gösterebilirsiniz, haklı olarak. Lakin bu daha başlangıç, enflasyon önümüzdeki aylarda da gerileyecek. Gelecek ay daha da sert bir düşüş nazaranceğiz, enflasyon yüzde 70’in altına inecek. Düşüş 6 Şubat’ta açıklanacak Ocak enflasyonunda da devam edecek.

Yani enflasyon bitti mi? Yok canım. Fiyat artışları tam gaz sürüyor. bir daha TÜİK’in deklare ettiğı dataya göre geçen ay enflasyon yüzde 2.88 arttı. Aylık enflasyon artıyor, yıllık enflasyon geriliyor, bu nasıl oluyor?
Baz tesiriyle. Hatırlarsanız, geçen yılın kış aylarında enflasyonda patlama yaşanmıştı. 2021’in Kasım ayında enflasyon yüzde 3.51’di. O ay dolarda zelzele oldu. Dolardaki patlama enflasyona yansıdı, Aralık ayı enflasyonu yüzde 13.58’e yükseldi. (Aylık enflasyon.) Ocak’ta da enflasyon yüzde 11.10’du. Bunlar inanılmaz oranlardı.

Yıllık enflasyon, geçen yılın birebir ayından bu yana olan bir yıllık periyot için hesaplanıyor. İşte bu niçinle önümüzdeki ay enflasyondaki düşüş hızlanacak. Zira geçen Aralık ayının yüzde 13.58’lik aylık enflasyonu hesaptan çıkacak, bu yılın Aralık ayının epeyce daha düşük (Muhtemelen yüzde 3 civarındaki) enflasyonu dahil olacak. bu biçimdece yıllık enflasyon bir anda düşecek.

Biraz daha teknik ayrıntı vermek gerekirse, yıllık enflasyonun hesabında geçen yılın birebir ayının TÜFE endeksi ile bu yılın TÜFE endeksi karşılaştırılacak. Formülü şu biçimde:

Yıllık enflasyon = (Ayın enflasyon endeksi / Geçen yılın tıpkı ayının enflasyon endeksi-1)x100.

Bu Kasım’da enflasyon endeksi 1115,26’ydı. Geçen yılın Kasım ayında ise 604,84’tü. Formül şöyleki işledi:

(1115,26-604,84-1)x100=84.38.

Enflasyon işte bu biçimde geriledi. Gelecek ay daha da epeyce gerileyecek, zira geçen Aralık’ta enflasyonu endeksi 686,95’ti.

Yani enflasyon bitti, fiyat artışları durdu mu? Hayır, zira fiyat artışları sürüyor.

Enflasyonun yıllık bazda yüzde 1 gerilediği ay kimi temel besin mamüllerinin fiyatlarında yaşanan artışlara bakalım:

Tereyağı %17,58
Taze süt %15,71
Peynir %15,05 Zerzevat (patates hariç) %13,26
Pirinç %10,87
Patates %8,28
Makarna çeşitleri %7,80

Bunlar yıllık değil aylık artış oranları! Enflasyon tam gaz devam ediyor. Endeksten kaynaklanan düşüş yalnızca bir illüzyon. Fakat iktidar partisi bu illüzyonu zirve tepe kullanacak.
 
Üst