uçanteneke
New member
2. Dünya Savaşı daha sonrası kurulan dünya tertibinde ülkelerin ekonomik entegrasyonuyla altın çağlarını yaşayan globalleşmenin sona yaklaştığına ait karamsar senaryolara bir yenisi daha eklendi: Nükleer savaş mümkünlüğü da içeren jeopolitik ihtilaflar globalleşmenin karşı karşıya olduğu en büyük risk. Globalleşmenin bilakis döndüğü periyotların geçmişte hiç bir vakit barışçıl devirler olmadığına dikkat çeken Wolf, mümkün bir nükleer savaşta 8 milyara yaklaşan dünya nüfusunun 5 milyarının yok olabileceğinin de altını çiziyor.
Dünya gazetesinde yayınlanan habere göre, Financial Times baş muharriri Martin Wolf, evvelki gün kaleme aldığı makalesinde son senelerda derinleşen ticari ihtilafların barışçıl bir biçimde devam etmesinin fazlaca mümkün olmadığını, giderek artan ticaret savaşlarının globalleşmenin beklenenden çok daha yıkıcı biçimde sonlanmasına yol açabileceğini yazdı.
“İnsanlık bunu daha evvel de yaptı” sözlerini kullanan Wolf, 19. yüzyıl boyunca sonlar ortası ekonomik entegrasyonun arttığı iki değerli devir yaşandığını, birincisinin 1. Dünya Savaşı öncesinde, ikincisinin ise 2. Dünya Savaşı daha sonrasında yaşandığını hatırlatıyor. İki dünya savaşı içinde (1914-1945) ise Büyük Buhran ve işleri daha da kötüleştiren bir müdafaacı siyasetler periyodu yaşanmıştı. Globalleşmenin tekrar tıkanma noktasına denk geldiği tarih ise Wolf’a bakılırsa 2007-2009 global finansal kriz ve daha sonrası.
‘Ticaret barış getirmiyor, barış ticareti besliyor’
Küreselleşme ve dünya barışının ne kadar temaslı olduğu sorusuna da değinen Wolf, öteki bir FT köşe muharriri John Plender’ın da vurguladığı “Ticaret barışı garantilemiyor” görüşünü ele alıyor. 1. Dünya Savaşı’nın global ticaretin nispeten uygun gittiği bir devirde çıkmış olması da bu görüşü destekleyen bir gerçek. Wolf’a nazaran daha çok “barış ticareti getiriyor”. Fakat bilhassa Ukrayna Savaşı’nda görüldüğü üzere açıktan bir jeopolitik ihtilaf yaşandığında ticaret çöküyor. Rusya’yla Batı içinde şu anda yaşanan da bu biçimde bir durum.
‘Psikopatların liderliğinde vahim kabahatler işleyebiliriz’
Savaşın hangi tarafında olursa olsun kolay vatandaşlara hiç bir yarar getirmediği görüşü 1. Dünya Savaşı’nda kanıtlanmıştı. Fakat Wolf’un çok karamsar öngörüleri var: “basit Rus vatandaşları Ukrayna’nın işgalinden yahut bayağı Çin vatandaşları Tayvan’ın işgalinden hiç bir yarar sağlamayacak. Lakin bu gerçekler ihtilaflara mahzur değil. Psikopatların liderliğinde, ulusalcılık ve tehlikeli ideolojilerin tesiri altında büyük kusurlar yapabilir ve dehşetli cürümler işleyebiliriz.”
ABD’nin Çin’e yönelik çip ihracat kısıtlamalarının ekonomik bir savaş hareketi olduğunu belirten Wolf, ABD Lideri Joe Biden devrinde alınan Çin aykırısı kararların Donald Trump periyodundaki ticaret savaşlarından fazlaca daha tehditkar olduğuna da dikkat çekiyor: “Amaç belirli ki Çin’in ekonomik kalkınmasını yavaşlatmak. Bu ekonomik bir savaş hareketi. Çok büyük jeopolitik sonuçları olacak.”
‘Küreselleşmenin bilakis dönmesi eşitliği artırmaz’
Küreselleşmenin son periyodunda eşitsizlikteki artışlar niçiniyle insanların globalleşmenin bilakis döndüğü bir devrin eşitsizliği azaltacağını düşünebileceğini belirten Wolf, “Bu fikir de hayli saçma. Daha açık ekonomilerde eşitsizlik fazlaca daha az görülüyor” diyor.
Küreselleşme karşısındaki en büyük tehdidin güç hengamesi olduğu değerlendirmesini yapan müellif, güvenlik harcamalarını artıran harika güçlerin rakiplerini daha da inançsız bir duruma soktuğunu ve giderek ortasından çıkılmaz bir güvensizlik girdabına soktuğunu belirtiyor: “Bu girdabın içine girmeye başladık bile. Bu gerçek dünya iktisadının mukadderatını belirleyecek. Mülayim bir yerlileşmeye gerçek gittiğimiz yok, negatif toplamlı bir rekabete gerçek gidiyoruz. Dünyamız bu kin ve nefret dolu hastalıktan sağ çıkamayabilir.”
‘Nükleer savaşta 5 milyardan fazla insan ölebilir’
Mevcut periyodu Soğuk Savaş’a benzetmenin “gereğinden çok iyimser” olacağını tabir eden Wolf, “Süper güç bağlarındaki bir kırılmanın sonuçları muhtemelen o dönemdekinden epey daha berbat olur” diyor. Stockholm Memleketler arası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün dünya genelindeki nükleer savaş başlıklarına ait bir grafiğine de yazısında yer veren Wolf, bugün ülkelerin karşılıklı imha kapasitelerinin epey daha yüksek olması niçiniyle bir harika güç arbedesinin fazlaca daha yıkıcı olabileceğine işaret ediyor. Rutgers Üniversitesi tarafınca yapılan yeni bir araştırmada ABD ve Rusya içinde çıkabilecek topyekün bir nükleer savaşın 5 milyardan fazla insanı öldürebileceği belirtiliyor. Wolf’a bakılırsa bu durum hayal etmesi güç bir senaryo değil. SIPRI datalarına bakılırsa dünya genelinde ağustos ayı prestijiyle 13 bine yakın nükleer savaş başlığı var. Rusya 5.977 ve ABD 5.428 nükleer savaş başlığıyla imha kapasitesi en yüksek ülkeler. Bu iki ülkeyi açık orta farklı arttan takip eden ülkeler ve nükleer başlık sayıları ise şu biçimde: Çin 350, Fransa 290, İngiltere 225, Pakistan 165, Hindistan 160, İsrail 90, Kuzey Kore 20.
‘Savaş halinde iklim krizi de çözülemez’
Wolf yazısında yeni mümkün global bir ihtilafın daha yıkıcı olmasının bir öteki sebebini de iklim kriziyle gayretin ziyan gorecek bulunmasına bağlıyor. Yaşanabilir bir gezegen için işbirliğinin artmasına gereksinim olduğuna dikkat çeken Wolf, bilhassa global karbon emisyonlarının yüzde 40’ını üreten Çin ve ABD’nin işbirliğinin iklim kriziyle uğraşta elzem olduğunu vurguluyor. İşbirliğine yönelik münasebetlerin sonlanması gezegeni kurtarmak için aslına bakarsan giderek azalan talihimizin daha da azalması manasına geliyor.
Dünya gazetesinde yayınlanan habere göre, Financial Times baş muharriri Martin Wolf, evvelki gün kaleme aldığı makalesinde son senelerda derinleşen ticari ihtilafların barışçıl bir biçimde devam etmesinin fazlaca mümkün olmadığını, giderek artan ticaret savaşlarının globalleşmenin beklenenden çok daha yıkıcı biçimde sonlanmasına yol açabileceğini yazdı.
“İnsanlık bunu daha evvel de yaptı” sözlerini kullanan Wolf, 19. yüzyıl boyunca sonlar ortası ekonomik entegrasyonun arttığı iki değerli devir yaşandığını, birincisinin 1. Dünya Savaşı öncesinde, ikincisinin ise 2. Dünya Savaşı daha sonrasında yaşandığını hatırlatıyor. İki dünya savaşı içinde (1914-1945) ise Büyük Buhran ve işleri daha da kötüleştiren bir müdafaacı siyasetler periyodu yaşanmıştı. Globalleşmenin tekrar tıkanma noktasına denk geldiği tarih ise Wolf’a bakılırsa 2007-2009 global finansal kriz ve daha sonrası.
‘Ticaret barış getirmiyor, barış ticareti besliyor’
Küreselleşme ve dünya barışının ne kadar temaslı olduğu sorusuna da değinen Wolf, öteki bir FT köşe muharriri John Plender’ın da vurguladığı “Ticaret barışı garantilemiyor” görüşünü ele alıyor. 1. Dünya Savaşı’nın global ticaretin nispeten uygun gittiği bir devirde çıkmış olması da bu görüşü destekleyen bir gerçek. Wolf’a nazaran daha çok “barış ticareti getiriyor”. Fakat bilhassa Ukrayna Savaşı’nda görüldüğü üzere açıktan bir jeopolitik ihtilaf yaşandığında ticaret çöküyor. Rusya’yla Batı içinde şu anda yaşanan da bu biçimde bir durum.
‘Psikopatların liderliğinde vahim kabahatler işleyebiliriz’
Savaşın hangi tarafında olursa olsun kolay vatandaşlara hiç bir yarar getirmediği görüşü 1. Dünya Savaşı’nda kanıtlanmıştı. Fakat Wolf’un çok karamsar öngörüleri var: “basit Rus vatandaşları Ukrayna’nın işgalinden yahut bayağı Çin vatandaşları Tayvan’ın işgalinden hiç bir yarar sağlamayacak. Lakin bu gerçekler ihtilaflara mahzur değil. Psikopatların liderliğinde, ulusalcılık ve tehlikeli ideolojilerin tesiri altında büyük kusurlar yapabilir ve dehşetli cürümler işleyebiliriz.”
ABD’nin Çin’e yönelik çip ihracat kısıtlamalarının ekonomik bir savaş hareketi olduğunu belirten Wolf, ABD Lideri Joe Biden devrinde alınan Çin aykırısı kararların Donald Trump periyodundaki ticaret savaşlarından fazlaca daha tehditkar olduğuna da dikkat çekiyor: “Amaç belirli ki Çin’in ekonomik kalkınmasını yavaşlatmak. Bu ekonomik bir savaş hareketi. Çok büyük jeopolitik sonuçları olacak.”
‘Küreselleşmenin bilakis dönmesi eşitliği artırmaz’
Küreselleşmenin son periyodunda eşitsizlikteki artışlar niçiniyle insanların globalleşmenin bilakis döndüğü bir devrin eşitsizliği azaltacağını düşünebileceğini belirten Wolf, “Bu fikir de hayli saçma. Daha açık ekonomilerde eşitsizlik fazlaca daha az görülüyor” diyor.
Küreselleşme karşısındaki en büyük tehdidin güç hengamesi olduğu değerlendirmesini yapan müellif, güvenlik harcamalarını artıran harika güçlerin rakiplerini daha da inançsız bir duruma soktuğunu ve giderek ortasından çıkılmaz bir güvensizlik girdabına soktuğunu belirtiyor: “Bu girdabın içine girmeye başladık bile. Bu gerçek dünya iktisadının mukadderatını belirleyecek. Mülayim bir yerlileşmeye gerçek gittiğimiz yok, negatif toplamlı bir rekabete gerçek gidiyoruz. Dünyamız bu kin ve nefret dolu hastalıktan sağ çıkamayabilir.”
‘Nükleer savaşta 5 milyardan fazla insan ölebilir’
Mevcut periyodu Soğuk Savaş’a benzetmenin “gereğinden çok iyimser” olacağını tabir eden Wolf, “Süper güç bağlarındaki bir kırılmanın sonuçları muhtemelen o dönemdekinden epey daha berbat olur” diyor. Stockholm Memleketler arası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün dünya genelindeki nükleer savaş başlıklarına ait bir grafiğine de yazısında yer veren Wolf, bugün ülkelerin karşılıklı imha kapasitelerinin epey daha yüksek olması niçiniyle bir harika güç arbedesinin fazlaca daha yıkıcı olabileceğine işaret ediyor. Rutgers Üniversitesi tarafınca yapılan yeni bir araştırmada ABD ve Rusya içinde çıkabilecek topyekün bir nükleer savaşın 5 milyardan fazla insanı öldürebileceği belirtiliyor. Wolf’a bakılırsa bu durum hayal etmesi güç bir senaryo değil. SIPRI datalarına bakılırsa dünya genelinde ağustos ayı prestijiyle 13 bine yakın nükleer savaş başlığı var. Rusya 5.977 ve ABD 5.428 nükleer savaş başlığıyla imha kapasitesi en yüksek ülkeler. Bu iki ülkeyi açık orta farklı arttan takip eden ülkeler ve nükleer başlık sayıları ise şu biçimde: Çin 350, Fransa 290, İngiltere 225, Pakistan 165, Hindistan 160, İsrail 90, Kuzey Kore 20.
‘Savaş halinde iklim krizi de çözülemez’
Wolf yazısında yeni mümkün global bir ihtilafın daha yıkıcı olmasının bir öteki sebebini de iklim kriziyle gayretin ziyan gorecek bulunmasına bağlıyor. Yaşanabilir bir gezegen için işbirliğinin artmasına gereksinim olduğuna dikkat çeken Wolf, bilhassa global karbon emisyonlarının yüzde 40’ını üreten Çin ve ABD’nin işbirliğinin iklim kriziyle uğraşta elzem olduğunu vurguluyor. İşbirliğine yönelik münasebetlerin sonlanması gezegeni kurtarmak için aslına bakarsan giderek azalan talihimizin daha da azalması manasına geliyor.