uçanteneke
New member
İktidar partisi enflasyonu vatan, millet, beka telaffuzunun ardına gizleyemeyeceğini galiba nihayet anladı. Onun yerine daha yaratıcı bir gündem unsuru buldu: Gülşen. Ancak onun da kâr etmeyeceğini anlaması epeyce sürmeyecek…
Aslında şimdiden enflasyonun varlığının kabul edilmeye başladığını gösteren gelişmeler var. Cumhurbaşkanı Erdoğan evvelki gün şöyleki dedi: “Enflasyon, faiz meselemiz yok mu, var.”
Enflasyon yakın vakte kadar iktidar için kıymetsiz, tali bir sıkıntıydı. Duble yol, üçüncü havalimanı, Kanal İstanbul, Suriye, Libya üzere büyük sıkıntılar varken enflasyonun lafı mı olurdu? Bahis enflasyona geldiğinde Cumhurbaşkanı “Enflasyona ezdirmedik” der geçerdi.
Önceki gün ise şu biçimde dedi: “Enflasyonun toplumsal tesirlerini sonlandırdık.” “Ezdirmedik”ten “Sınırlandırdık”a az buz bir ilerleme değil. Bu açıklamalar daha sonrasında ben artık optimistim, bu süratle gidersek enflasyonla çabaya yönelik somut bir iktisat siyasetinin açıklanacağına da inanıyorum.
Fakat olağan enflasyonun sonlandırıldığı da hakikat değil, tersine enflasyonun altında halkın canı çıkmış durumda. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM)’ın bunu ortaya koyan yeni bir araştırma notu yayınlandı.
BETAM’ın bilgilerine nazaran 2022 başında yapılan yüzde 50 artırıma karşın 2022 yılı haziran ayında gerçek taban fiyat yüzde 15.9 azaldı. “Reel”, enflasyondan arındırılmış data demek. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) deklare ettiğı resmi enflasyon. TÜİK enflasyonu hem gerçek ölçmüyor tıpkı vakitte kira üzere dar gelirlilerin harcamalarında fazlaca değerli bir yer tutan kalem için hükümetin deklare ettiğı yüzde 25 oranını dikkate alıyor, yeni kiraya verilen konutlara yapılan astronomik kira artırımlarını hesaba katmıyor. özetlemek gerekirsesı minimum fiyattaki gerçek erime gerçekte hayli daha yüksek.
aslına bakarsanız AKP’nin oylarındaki erime de enflasyonun altında halkın canının çıktığını ortaya koymuyor mu? Bir vakit içinder yüzde 46 oy alan parti anketlere göre yüzde 30’un altına gerilemiş durumda. Sebep? AKP 2002’de girdiği birinci seçimlerde aldığı oyu yüzde 34’den 2007’de nasıl yüzde 46’ya çıkardıysa, birebir sebep: Gerçek gelirin durumu.
Reel taban fiyat bir daha BETAM’ım verisine nazaran 2003 Haziran-2016 Haziran periyodunda iki kattan biraz fazla artmıştı. Bunda taban fiyata yapılan artırımlar kadar enflasyondaki gerileme de rol oynamıştı. AKP oylarını işte bu biçimde yüzde 34’ten yüzde 46’ya çıkardı.
2016’dan daha sonra gerçek gelir erimeye başladı. Evvel yavaş yavaş, geçen yıldan bu yana ise roket üzere.
Bunun bir sebebi enflasyonun gemi azıya almasıysa bir diğer sebebi kaçak çalışan milyonlarca göçmenin ortalama gerçek fiyatı düşürmesi. Öteki bir niye ise darbe teşebbüsü daha sonrasında ilan edilen OHAL ortamında işçilerin haklarını gereğince arayamaması. Enflasyon bunlarla birleşince gerçek gelirler son beş yılda güneş görmüş kardan adam üzere eridi.
İktidar partisi bunu durdurmak için ne yaptı? Enflasyonla uğraşta zincir marketleri soruşturmak haricinde atılan bir adımı hatırlıyor musunuz? Göçmen personelleri sigortasız, taban fiyatın altına çalıştıran şirketlere açılmış bir soruşturma duydunuz mu?
Ama dediğim üzere ben bir daha de optimistim. Cumhurbaşkanı en azından “Enflasyon, faiz problemimiz yok mu, var” diyerek sorunun varlığını kabul etmiş oldu. Artık sıra sorunun sebeplerini tespit etmekte. Lakin gördüğüm kadarıyla iktidar bu mevzuda bir sorumluluk üstlenmeye çabucak hemen hazır değil. Enflasyonun tek sebebinin dünyadaki fiyat artışları olduğunu söyleyip duruyorlar. Pekala nasıl oluyor da, öteki ülkelerde enflasyon yüzde 9’ken bizde yüzde 80’de? Cumhurbaşkanı bunu şöyleki açıklıyor: “Diyorlar ki onlarda enflasyon yüzde 9 bizde 80’e dayandı. Onlardaki 9 enflasyonun ekonomik ve toplumsal neticeleriyla bizdekinin tesirleri tıpkı değil ki, bunu masaya yatıracaksın.”
Yani Türkiye’deki enflasyonun light versiyonunu, onlar ise orjinal sürümünü kullanıyor. İkisi bir mi?
Enflasyonun sebebi dünyadaki gelişmelerse yurtarasında bir şey yapmanıza gerek kalmaz. Hakikaten ortada enflasyonla uğraş ismine elle tutulur hiç bir siyaset yok.
Ama dediğim üzere ben optimistim, bir süre daha sonra AKP’de aklıselimin galip geleceğine ve iktisat siyasetinde yapılan vahim yanlışların da enflasyondaki yükselişte hisse sahibi olduğunun kabul edileceğine inanıyorum.
Gerçi o sırada seçim tarihi gelmiş olacak lakin olsun. Ne demişler, geç olsun güç olmasın.
Hem uygulanma imkanı bulunmasa bile açıklanacak enflasyonla gayret programı yeni hükümete değerli bir dayanak sağla. O denli ya, enflasyonla çabanın yolunu onu yaratanlardan daha uygun kim bilecek!
Aslında şimdiden enflasyonun varlığının kabul edilmeye başladığını gösteren gelişmeler var. Cumhurbaşkanı Erdoğan evvelki gün şöyleki dedi: “Enflasyon, faiz meselemiz yok mu, var.”
Enflasyon yakın vakte kadar iktidar için kıymetsiz, tali bir sıkıntıydı. Duble yol, üçüncü havalimanı, Kanal İstanbul, Suriye, Libya üzere büyük sıkıntılar varken enflasyonun lafı mı olurdu? Bahis enflasyona geldiğinde Cumhurbaşkanı “Enflasyona ezdirmedik” der geçerdi.
Önceki gün ise şu biçimde dedi: “Enflasyonun toplumsal tesirlerini sonlandırdık.” “Ezdirmedik”ten “Sınırlandırdık”a az buz bir ilerleme değil. Bu açıklamalar daha sonrasında ben artık optimistim, bu süratle gidersek enflasyonla çabaya yönelik somut bir iktisat siyasetinin açıklanacağına da inanıyorum.
Fakat olağan enflasyonun sonlandırıldığı da hakikat değil, tersine enflasyonun altında halkın canı çıkmış durumda. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM)’ın bunu ortaya koyan yeni bir araştırma notu yayınlandı.
BETAM’ın bilgilerine nazaran 2022 başında yapılan yüzde 50 artırıma karşın 2022 yılı haziran ayında gerçek taban fiyat yüzde 15.9 azaldı. “Reel”, enflasyondan arındırılmış data demek. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) deklare ettiğı resmi enflasyon. TÜİK enflasyonu hem gerçek ölçmüyor tıpkı vakitte kira üzere dar gelirlilerin harcamalarında fazlaca değerli bir yer tutan kalem için hükümetin deklare ettiğı yüzde 25 oranını dikkate alıyor, yeni kiraya verilen konutlara yapılan astronomik kira artırımlarını hesaba katmıyor. özetlemek gerekirsesı minimum fiyattaki gerçek erime gerçekte hayli daha yüksek.
aslına bakarsanız AKP’nin oylarındaki erime de enflasyonun altında halkın canının çıktığını ortaya koymuyor mu? Bir vakit içinder yüzde 46 oy alan parti anketlere göre yüzde 30’un altına gerilemiş durumda. Sebep? AKP 2002’de girdiği birinci seçimlerde aldığı oyu yüzde 34’den 2007’de nasıl yüzde 46’ya çıkardıysa, birebir sebep: Gerçek gelirin durumu.
Reel taban fiyat bir daha BETAM’ım verisine nazaran 2003 Haziran-2016 Haziran periyodunda iki kattan biraz fazla artmıştı. Bunda taban fiyata yapılan artırımlar kadar enflasyondaki gerileme de rol oynamıştı. AKP oylarını işte bu biçimde yüzde 34’ten yüzde 46’ya çıkardı.
2016’dan daha sonra gerçek gelir erimeye başladı. Evvel yavaş yavaş, geçen yıldan bu yana ise roket üzere.
Bunun bir sebebi enflasyonun gemi azıya almasıysa bir diğer sebebi kaçak çalışan milyonlarca göçmenin ortalama gerçek fiyatı düşürmesi. Öteki bir niye ise darbe teşebbüsü daha sonrasında ilan edilen OHAL ortamında işçilerin haklarını gereğince arayamaması. Enflasyon bunlarla birleşince gerçek gelirler son beş yılda güneş görmüş kardan adam üzere eridi.
İktidar partisi bunu durdurmak için ne yaptı? Enflasyonla uğraşta zincir marketleri soruşturmak haricinde atılan bir adımı hatırlıyor musunuz? Göçmen personelleri sigortasız, taban fiyatın altına çalıştıran şirketlere açılmış bir soruşturma duydunuz mu?
Ama dediğim üzere ben bir daha de optimistim. Cumhurbaşkanı en azından “Enflasyon, faiz problemimiz yok mu, var” diyerek sorunun varlığını kabul etmiş oldu. Artık sıra sorunun sebeplerini tespit etmekte. Lakin gördüğüm kadarıyla iktidar bu mevzuda bir sorumluluk üstlenmeye çabucak hemen hazır değil. Enflasyonun tek sebebinin dünyadaki fiyat artışları olduğunu söyleyip duruyorlar. Pekala nasıl oluyor da, öteki ülkelerde enflasyon yüzde 9’ken bizde yüzde 80’de? Cumhurbaşkanı bunu şöyleki açıklıyor: “Diyorlar ki onlarda enflasyon yüzde 9 bizde 80’e dayandı. Onlardaki 9 enflasyonun ekonomik ve toplumsal neticeleriyla bizdekinin tesirleri tıpkı değil ki, bunu masaya yatıracaksın.”
Yani Türkiye’deki enflasyonun light versiyonunu, onlar ise orjinal sürümünü kullanıyor. İkisi bir mi?
Enflasyonun sebebi dünyadaki gelişmelerse yurtarasında bir şey yapmanıza gerek kalmaz. Hakikaten ortada enflasyonla uğraş ismine elle tutulur hiç bir siyaset yok.
Ama dediğim üzere ben optimistim, bir süre daha sonra AKP’de aklıselimin galip geleceğine ve iktisat siyasetinde yapılan vahim yanlışların da enflasyondaki yükselişte hisse sahibi olduğunun kabul edileceğine inanıyorum.
Gerçi o sırada seçim tarihi gelmiş olacak lakin olsun. Ne demişler, geç olsun güç olmasın.
Hem uygulanma imkanı bulunmasa bile açıklanacak enflasyonla gayret programı yeni hükümete değerli bir dayanak sağla. O denli ya, enflasyonla çabanın yolunu onu yaratanlardan daha uygun kim bilecek!