uçanteneke
New member
Türkiye uzun bir ortadan daha sonra evvelki gün hiperenflasyona tekrar merhaba dedi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyonun 2021’in son ayında yüzde 36.08’e yükseldiğini deklare etti. Bağımsız iktisatçıların oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu’na göre ise yüzde 80’i geçti.
Resmisiyle, bağımsızıyla enflasyon önümüzdeki aylarda daha da azacak, zira bir daha TÜİK tarafınca ölçülen üretici fiyatlarındaki artış yüzde 80’e dayanmış durumda. Şirketler ziyanına üretim yapacak değil ya, üretim maliyetlerindeki artışı peyderpey fiyatlara yansıtacaklar. Vatandaşın geçim düşüncesi daha da büyüyecek.
Eski Başbakan ve Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, “Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur” demişti. Nitekim de seçmen 70 yıldır sandığa giderken tenceresinin kaynayıp kaynamadığını yahut bir ayda kaç tencere kaynatabildiğini dikkate alıyor. Demirel’in vaktinde bu biçimdeydi, bugün de bu biçimde.
Pekala lakin bunun oranı ne? Enflasyon seçmenin davranışını ne oranda etkiliyor? Enflasyondaki patlama AKP’nin oylarını ne kadar eritir?
Prof. Ali Akarca, Amerika’daki Chicago Illinois Üniversitesi‘nde ders veren bir iktisatçı. Akarca’nın Türkiye’de 1950’den beri yapılan seçimlerin neticelerina göre oluşturduğu bir ekonometrik modeli var. Bu model seçmenin iktisattaki gelişmelere nasıl reaksiyon verdiğini gösteriyor.
Buna bakılırsa enflasyondaki 1 puanlık artış iktidar partisinin oylarından 0.13 puan gdolayıyor. Buna karşılık kişi başına gelirdeki 1 puanlık artış iktidar partisinin oylarını 1.05 artırıyor.
Akarca’nın ekonometrik modeli, yüzde 40’lık enflasyonun AKP’nin oylarından 5.2 puan götüreceğini söylüyor.
Buna karşılık Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın düşük faizle, kamu bankalarının dağıttığı kredilerle, taban fiyata yüzde 50 artırımla daha da artırmaya çalıştığı ekonomik büyüme ise iktidar partisinin lehine. Erdoğan aslına bakarsan büyük oranda bu niçinle düşük faizde ısrar ediyor. Düşük faiz ve kamu bankaları ya da Kredi Garanti Fonu (KGF) üzerinden açılan dev kredi paketleri bir evvelki seçimlerde AKP’ye hayli oy getirmişti.
Lakin AKP’nin kazandığı evvelki seçimlerde bugünkü üzere hiperenflasyon yoktu. Birebir ırmakta iki defa yıkanılmaz kelamı tam da bu durum için söylenmiş üzere. Düşük faiz ve kamu bankalarının kredileriyle artırılmaya çalışılan büyüme iktidar partisini kurtaramayacak. Gayrisafi yurtiçi hasıladaki artış yüzde 9-10’a çıksa, ona paralel olarak kişi başına gelir 6-7 puan artsa bile havuzun tabanındaki delik, yani enflasyon AKP’nin oylarını eritmeye devam edecek.
Enflasyon ve ekonomik büyümenin seçmen davranışı üstündeki üstte anlattığım tesiri yalnızca Türkiye’ye mahsus değil. Prof. Akarca bütün dünyada ekonomik büyümenin iktidar partilerinin işine yaradığını, enflasyonun ise oylarını erittiğini belirtiyor.
Gelin, 1950 ile 2004 içinde yapılan seçimlerde bu iki ölçüte nazaran iktidar partilerinin karnelerini ve oy oranlarını inceleyelim. Bakalım, Demirel’in dediği üzere boş tencere iktidarı nitekim yıkıyor mu, yıkmıyor mu?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyonun 2021’in son ayında yüzde 36.08’e yükseldiğini deklare etti. Bağımsız iktisatçıların oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu’na göre ise yüzde 80’i geçti.
Resmisiyle, bağımsızıyla enflasyon önümüzdeki aylarda daha da azacak, zira bir daha TÜİK tarafınca ölçülen üretici fiyatlarındaki artış yüzde 80’e dayanmış durumda. Şirketler ziyanına üretim yapacak değil ya, üretim maliyetlerindeki artışı peyderpey fiyatlara yansıtacaklar. Vatandaşın geçim düşüncesi daha da büyüyecek.
Eski Başbakan ve Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, “Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur” demişti. Nitekim de seçmen 70 yıldır sandığa giderken tenceresinin kaynayıp kaynamadığını yahut bir ayda kaç tencere kaynatabildiğini dikkate alıyor. Demirel’in vaktinde bu biçimdeydi, bugün de bu biçimde.
Pekala lakin bunun oranı ne? Enflasyon seçmenin davranışını ne oranda etkiliyor? Enflasyondaki patlama AKP’nin oylarını ne kadar eritir?
Prof. Ali Akarca, Amerika’daki Chicago Illinois Üniversitesi‘nde ders veren bir iktisatçı. Akarca’nın Türkiye’de 1950’den beri yapılan seçimlerin neticelerina göre oluşturduğu bir ekonometrik modeli var. Bu model seçmenin iktisattaki gelişmelere nasıl reaksiyon verdiğini gösteriyor.
Buna bakılırsa enflasyondaki 1 puanlık artış iktidar partisinin oylarından 0.13 puan gdolayıyor. Buna karşılık kişi başına gelirdeki 1 puanlık artış iktidar partisinin oylarını 1.05 artırıyor.
Akarca’nın ekonometrik modeli, yüzde 40’lık enflasyonun AKP’nin oylarından 5.2 puan götüreceğini söylüyor.
Buna karşılık Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın düşük faizle, kamu bankalarının dağıttığı kredilerle, taban fiyata yüzde 50 artırımla daha da artırmaya çalıştığı ekonomik büyüme ise iktidar partisinin lehine. Erdoğan aslına bakarsan büyük oranda bu niçinle düşük faizde ısrar ediyor. Düşük faiz ve kamu bankaları ya da Kredi Garanti Fonu (KGF) üzerinden açılan dev kredi paketleri bir evvelki seçimlerde AKP’ye hayli oy getirmişti.
Lakin AKP’nin kazandığı evvelki seçimlerde bugünkü üzere hiperenflasyon yoktu. Birebir ırmakta iki defa yıkanılmaz kelamı tam da bu durum için söylenmiş üzere. Düşük faiz ve kamu bankalarının kredileriyle artırılmaya çalışılan büyüme iktidar partisini kurtaramayacak. Gayrisafi yurtiçi hasıladaki artış yüzde 9-10’a çıksa, ona paralel olarak kişi başına gelir 6-7 puan artsa bile havuzun tabanındaki delik, yani enflasyon AKP’nin oylarını eritmeye devam edecek.
Enflasyon ve ekonomik büyümenin seçmen davranışı üstündeki üstte anlattığım tesiri yalnızca Türkiye’ye mahsus değil. Prof. Akarca bütün dünyada ekonomik büyümenin iktidar partilerinin işine yaradığını, enflasyonun ise oylarını erittiğini belirtiyor.
Gelin, 1950 ile 2004 içinde yapılan seçimlerde bu iki ölçüte nazaran iktidar partilerinin karnelerini ve oy oranlarını inceleyelim. Bakalım, Demirel’in dediği üzere boş tencere iktidarı nitekim yıkıyor mu, yıkmıyor mu?