Duyan da iktisatta dinden çıkmıştık, dine dönüyoruz sanacak

uçanteneke

New member
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati dün “Ortodoks siyasetleri kenara bıraktık” dedi. Duyan da yakın vakte kadar Türkiye’de Hıristiyanların uyguladığı, Müslümanlara yakışmayacak iktisat siyasetleri vardı, artık AKP’nin rehberliğinde dine döndük sanacak. Finansal okuryazarlığımız düşük, olur mu olur…

halbuki mevzunun Ortodokslukla, Müslümanlıkla bir ilgisi yok. Ortada yeni bir ekonomik model filan da yok. İktisatta “Ortodoks iktisat politikaları”, genel kabul bakılırsan, ekonomistlerin birden fazla tarafınca önerilen, dünyadaki ülkelerin büyük çoğunluğu tarafınca uygulanan siyasetler manasına geliyor.

Bunun karşısında ise Nureddin Nebati’nin “Artık heterodoks siyasetleri uygulayacağız” dediği heterodoks anlayış var. Bunlar da genel kabul görmeyen siyasetler.

örneğin? örneğin “Faiz niye enflasyon sonuç” diye düşünmek, enflasyonla çaba için faizi artırmak yerine indirmek. Bir manada dünya Mersin’e gidiyorken bilakis gitmek.

İktisatta bilakis gitme eforu yeni de değil, Türkiye iktisatta genel kabul bakılırsan siyasetlerden epey evvel, 2011-2016 içinde Merkez Bankası başkanlığı yapan Fazilet Başçı’nın devrinde “ortodoks” siyasetlerden çark etmeye başlamıştı.

O devirde koridor sistemi ile adeta her gün siyaset faizinin bir daha belirlenmesi, para siyasetinde gerçek faizin hayli düşük yahut negatif tutulması üzere uygulamalarla klasik iktisat siyasetlerinden uzaklaşıldı.

Bilakis gitme eforu başkanlık sistemiyle birlikte, Berat Albayrak’ın Hazine ve Maliye bakanlığı devrinde sürat kazandı. Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin rastgele bir resmi açıklama yapılmadan kamu bankaları üzerinden, yani “arka kapıdan” satılması (Meşhur 128 milyar dolar olayı), bankaları daha fazla kredi vermeye zorlamak için “Aktif rasyosu” diye bir oranın icat edilmesi, ithalatı fiilen yavaşlatmak için gümrük süreçlerinin ağırdan alınması üzere uygulamalar aslında “heterodoks”, yani tuhaf, öteki ülkelerde gibisi olmayan uygulamalardı.
Ortodoks siyasetleri terk edip heterodoks siyasetlere geçmek bir işe yaradı mı bari? İşe yarasa Merkez Bankası Lideri Murat Uysal bir gece yarısı ansızın misyondan alınır, Berat Albayrak da istifa etmek zorunda kalır mıydı?

2018-2020 yılları içinde uygulanan 1. Heterodoks Siyaset Devri bir felaketle sonuçlandı. Merkez Bankası siyaset faizini bir yıldan kısa müddet ortasında yüzde 24’ten yüzde 8.25’e indirince dolar patladı, Türkiye bir ödemeler istikrarı krizinin eşiğine geldi.

2020 Kasımında Merkez Bankası başkanlığına atanan Naci Ağbal ile Hazine ve Maliye bakanlığına getirilen Lütfi Elvan, tornistan edip “ortodoks” siyasetlere geri döndüler. Faizler artırıldı, faal rasyosu, ithalatı yavaşlatıcı kısıtlamalar kaldırıldı. Bak sen şu hainlere…

her neyse ki Cumhurbaşkanımız duruma el koydu da, bu periyot kısa sürdü. Lütfi Elvan’ın yerine Nureddin Nebati’nin atanmasıyla 2. Heterodoks Siyaset Dönemi’ne girdik.

Faiz indirimleri, döviz rezervlerinin kamu bankaları üzerinden, yani art kapıdan satışı, marketlere soruşturmalar, bankalara baskılar geri döndü.

Birinci devir büyük bir başarısızlıkla sonuçlanmıştı, ikinci devir başarılı olacak mı? Faizi indirerek enflasyonu düşürebilecek miyiz örneğin?

Merkez Bankası Eylül’den beri faiz indiriyor, hani enflasyon düştü mü? Yooo, yüzde 36’ya fırladı, hiperenflasyona gidiyoruz.

“Heterodoks” siyaset Türkiye’yi uçurumun kenarına gdolayıyor olmasın sakın?
Haşa, faiz niye enflasyon sonuçtur, ayrıyeten Nass’ın ne dediği de ortada. Bunu sokun başınıza.
 
Üst