uçanteneke
New member
Dolar yeni haftaya 15 TL’yi geçerek başladı. Çok kişiyi şaşırtmış olsa da bence asıl şaşırtan olan doların 15 TL’yi geçmesi değil bugüne kadar geçmemesiydi.
Dolar, Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) faiz artırımları niçiniyle tüm dünyada yükseliyor. Euro karşısında son iki yılın, Yen karşısında son yirmi en yüksek düzeyini gördü. Sterlin, altın… Neredeyse her şey dolar karşısında paha yitiriyor.
TL’den öteki. TL, dolara nasıl direniyor? Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin gözlerindeki ışıltıyla mı? Türk iktisadının gücüyle mi? Osmanlı’nın küllerinden bir daha doğması yardımıyla mi?
D şıkkı, hiç biri. Zira doların pahası artık hür piyasada değil, iktisat idaresinin makam odalarında belirleniyor. Bu uğurda, eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Şenol Babuşçu’nun kelamlarıyla Merkez Bankası rezerevlerinden haftada 2.5-3, ayda 10-12 milyar dolar harcanıyor.
Bu değirmenin suyu nereden geliyor? İhracatçılardan ve kur muhafazalı mevduattan. Rezervleri desteklemek için ihracatçılara döviz gelirlerinin yüzde 40’ını devlete satma zaruriliği getirildi. Ve kur muhafazalı mevduat aracılığıyla bir avuç mevduat sahibine kur garantisi verildi. Bu ortada şirketlere dövizlerini bozsunlar diye vergi muafiyeti getirildi. bu biçimdece Merkez Bankası’nın eriyen rezervlerine doping yapıldı. Dolar bu sayede 15 TL’nin altında tutuldu.
Ama zurnanın zırt dediği yere gelmiş bulunuyoruz. Doların altı kuvvetli para karşısındaki bedelini izleyen endeks dün sabah 104.20 düzeyine yükselerek 2002 Aralık’ından bu yana en yüksek düzeyini gördü. Ona bağlı olarak da içeride 15 TL eşiğini geçti.
TL’deki paha kaybının tek niçini, doların tüm dünyada yükselmesi değil elbette. Türkiye’nin dış ticaret açığı (İthalat ile ihracat içindeki fark) ve ona bağlı olarak cari açık da büyüyor. Savaş niçiniyle başta güç olmak üzere emtia fiyatlarında sert yükselişler yaşandı. Bu da Türkiye’nin ithalat faturasını patlattı.
Savaş kısa müddette bitecek olsa cari açıktaki büyümeden korkmaya tahminen gerek olmazdı. Fakat Rusya ve Ukrayna’dan gelen tüm işaretler uzun, tahminen de hayli uzun süreceğini gösteriyor. Bu, emtia fiyatlarının yüksek kalması demek. hem de, olağan vakit içinderda Rusya ve Ukrayna’dan gelen milyonlarca turistin gelmemesi, turizm gelirlerinde beklenen toparlanmanın gerçekleşmemesi demek. (CHP Milletvekili Çetin Osman Budak dün Halk TV yayınında Antalya’da turizmcilerle konuştuğunu, bu yıl Rusya’dan 1.5 milyon turist beklendiğini söylüyordu. Pandemi öncesinde Rusya’dan yaklaşık 5 milyon turist geldiği düşünülecek olursa bu, önemli bir düşüşe işaret ediyor.)
Öyleyse dolardaki yükseliş sürecek mi? Sabırsız karar vermemek lazım. Ankara’dan küçük bir azınlığa servet transferini daha da şiddetlendirmek değerine doları denetim altında tutmaya yarayacak yeni eserler geliştirildiği haberleri geliyor.
İddiaya göre belli bir meblağın üstündeki döviz mevduatına TL’ye dönmeleri karşılığında muhteşem faiz verilmesi üzerinde beyin jimnastiği yapılıyor. Bunun için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan döviz tevdiat hesapları (DTH) ile ilgili dataların istendiği, döviz mevduatlarının ayrıntılı tahlilinin yapıldığı belirtiliyor…
Kur muhafazalı mevduat, enflasyon muhafazalı eser ya da üstün faizli muhtemel yeni ürünler… Bunların hepsi Hazine sırtından küçük bir azınlığa servet transferi demek. Tasarruf yapabilmek harcadığından fazlasını kazandırmayı gerektirir zira.
Tablo net: İktidar toplumsal adaletin içine etmek kıymetine seçime kadar doları tutmaya çalışacak. Bu, doların tüm dünyadaki yükselişi ve cari açıktaki büyüme niçiniyle imkansız bir efor olsa da…
Dolar, Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) faiz artırımları niçiniyle tüm dünyada yükseliyor. Euro karşısında son iki yılın, Yen karşısında son yirmi en yüksek düzeyini gördü. Sterlin, altın… Neredeyse her şey dolar karşısında paha yitiriyor.
TL’den öteki. TL, dolara nasıl direniyor? Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin gözlerindeki ışıltıyla mı? Türk iktisadının gücüyle mi? Osmanlı’nın küllerinden bir daha doğması yardımıyla mi?
D şıkkı, hiç biri. Zira doların pahası artık hür piyasada değil, iktisat idaresinin makam odalarında belirleniyor. Bu uğurda, eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Şenol Babuşçu’nun kelamlarıyla Merkez Bankası rezerevlerinden haftada 2.5-3, ayda 10-12 milyar dolar harcanıyor.
Bu değirmenin suyu nereden geliyor? İhracatçılardan ve kur muhafazalı mevduattan. Rezervleri desteklemek için ihracatçılara döviz gelirlerinin yüzde 40’ını devlete satma zaruriliği getirildi. Ve kur muhafazalı mevduat aracılığıyla bir avuç mevduat sahibine kur garantisi verildi. Bu ortada şirketlere dövizlerini bozsunlar diye vergi muafiyeti getirildi. bu biçimdece Merkez Bankası’nın eriyen rezervlerine doping yapıldı. Dolar bu sayede 15 TL’nin altında tutuldu.
Ama zurnanın zırt dediği yere gelmiş bulunuyoruz. Doların altı kuvvetli para karşısındaki bedelini izleyen endeks dün sabah 104.20 düzeyine yükselerek 2002 Aralık’ından bu yana en yüksek düzeyini gördü. Ona bağlı olarak da içeride 15 TL eşiğini geçti.
TL’deki paha kaybının tek niçini, doların tüm dünyada yükselmesi değil elbette. Türkiye’nin dış ticaret açığı (İthalat ile ihracat içindeki fark) ve ona bağlı olarak cari açık da büyüyor. Savaş niçiniyle başta güç olmak üzere emtia fiyatlarında sert yükselişler yaşandı. Bu da Türkiye’nin ithalat faturasını patlattı.
Savaş kısa müddette bitecek olsa cari açıktaki büyümeden korkmaya tahminen gerek olmazdı. Fakat Rusya ve Ukrayna’dan gelen tüm işaretler uzun, tahminen de hayli uzun süreceğini gösteriyor. Bu, emtia fiyatlarının yüksek kalması demek. hem de, olağan vakit içinderda Rusya ve Ukrayna’dan gelen milyonlarca turistin gelmemesi, turizm gelirlerinde beklenen toparlanmanın gerçekleşmemesi demek. (CHP Milletvekili Çetin Osman Budak dün Halk TV yayınında Antalya’da turizmcilerle konuştuğunu, bu yıl Rusya’dan 1.5 milyon turist beklendiğini söylüyordu. Pandemi öncesinde Rusya’dan yaklaşık 5 milyon turist geldiği düşünülecek olursa bu, önemli bir düşüşe işaret ediyor.)
Öyleyse dolardaki yükseliş sürecek mi? Sabırsız karar vermemek lazım. Ankara’dan küçük bir azınlığa servet transferini daha da şiddetlendirmek değerine doları denetim altında tutmaya yarayacak yeni eserler geliştirildiği haberleri geliyor.
İddiaya göre belli bir meblağın üstündeki döviz mevduatına TL’ye dönmeleri karşılığında muhteşem faiz verilmesi üzerinde beyin jimnastiği yapılıyor. Bunun için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan döviz tevdiat hesapları (DTH) ile ilgili dataların istendiği, döviz mevduatlarının ayrıntılı tahlilinin yapıldığı belirtiliyor…
Kur muhafazalı mevduat, enflasyon muhafazalı eser ya da üstün faizli muhtemel yeni ürünler… Bunların hepsi Hazine sırtından küçük bir azınlığa servet transferi demek. Tasarruf yapabilmek harcadığından fazlasını kazandırmayı gerektirir zira.
Tablo net: İktidar toplumsal adaletin içine etmek kıymetine seçime kadar doları tutmaya çalışacak. Bu, doların tüm dünyadaki yükselişi ve cari açıktaki büyüme niçiniyle imkansız bir efor olsa da…