uçanteneke
New member
Dolar kurunda yaşanan yükseliş, tedarik zincirindeki kopma ve enflasyonla bir arada şişen fiyatlar esnafı vurdu. bir epey esnaf kepenk kapatırken ayakta kalmaya çalışan İkitelli Organize Sanayi Sitesi’nde faaliyet gösteren bir aksesuar firması yaşadıklarını halktv.com’a anlattı.
İsminin verilmesini istemeyen KOBİ sahibi aslına bakarsanız iktisattaki son yaşananlardan daha sonra “ne kadar ömrüm kaldığını kestiremiyorum” bir de üstüme maliye memurlarının yollanmasını ve ya çalıştığım firmalara benimle çalışmamaları tarafında baskı yapılmasını kaldıramam o niçinle ‘kimliğimi vermeyin” dedi. Firma sahibinin kimliği ve yapılan söyleşinin ses kayıtları halktv.com’da gizlidir.
“İkitelli esnafı yoka düştü”
Pandemi sürecinde üretimin düşmesi ve tedarik zincirinin kopması niçiniyle eski hammadde bolluğu yok . Üstüne bir de malın termin mühleti uzadı ve dolar bazında fiyatlar aldı başını gidiyor. Geçen sene Aralık ayında ben bunların yaşanabileceğini kestirim ederek malı daha yolda bağlayıp depoma yığdım. Müşterime malım var lakin fiyatı bu diyebiliyorum fakat şu an piyasa ‘yoka düştü’. Yani müşteri geliyor İkitelli esnafı malım yok diyor. Artık ben bu güne depodaki malımı harcayarak geldim. Ancak deposunda malı olmayan esnaf fiyat artışlarını karşılayamadıkları ve hammadde bulamadıkları için iş yapamıyor.
“Benim ortasında çember daralıyor”
“Benim ortasında her geçen gün çember daralıyor. Şu an kendim için söylüyorum hammadde stoklarını erittik. Şimdiden daha sonra neler olacağını şahsen yaşayıp bakılırsaceğiz” diyen İkitelli esnafı, “Enflasyon yükseldi, fiyatlar şişti, hammadde düşüncesi var üstüne döviz kurunun bu kadar süratli yükselmesi bizim piyasayı hayli fazla etkileyecek ve bir firmanın kepenk kapatması birlikteinde birfazlaca firmanın da devrilmesine niye oluyor. Zira biz dışarıya mal satarken bununla birlikte da İkitelli’de kendi ortamızda da alışveriş yapıyoruz. Yani bir firma iflas ediyor diye düşünmeyin o firmanın beslediği birfazlaca firmada mali soruna girecek ve sonunda onlarda kepenk kapatacaktır. örneğin benim rakiplerimden mal alan firmalar orada mal bulamayınca bana geliyor. Bende de bulamayınca nereye gidecek? Gidecek yeri kalmayınca o da kepenk kapatacak” dedi.
“Satsam kaygı satmasam daha büyük dert”
“Son bir haftadır dolar kurundaki süratli yükseliş niçiniyle artık fiyat verirken utanır hale geldim” diyen İkitelli esnafı “30 yıllık esnafım inanılmaz bir fiyat artışı var. Doların artması, tedarik zincirinin kırılması niçiniyle 10 liralık mal 40-50 lira oldu. En son yapmış olduğum fiyatlandırmada dolar 10.50 liraydı. Ben üstüne 1 dolar koydum ve müşterime 11.50 dolar dedim. Artık bugün dolar 12.77’yi gördü ve ben ziyanına sattım. Satmasan mukavele imzalamışım olmaz. Sattım ziyan. bir daha fiyat arttırmam lazım. Artık 2 günde bir artırımlı fiyat yenilerken artık dakikada artırımlı fiyat yenilemem gerekiyor. Ne yapacağımızı şaşırdık. Ben 960 dolara aldığım malı artık 16050 dolara alıyorum. Hem malın fiyatı arttı birebir vakitte doların lira karşısındaki pahası arttı. Anlayacağınız malın fiyatı katmerlenerek artıyor. Biz hesaplamaya yetişemiyoruz. bu biçimde enteresan bir durum yaşıyoruz” dedi.
“Bu kriz 2000 krizi ile kıyaslanamaz”
Dolar kurundaki belirsizliğin vadeli satışı ortadan kaldırdığını söz eden İkitelli esnafı “Şu anda yaşanan krizi 2000 krizi ile kıyaslayamam zira kriz biz esnaf için bununla birlikte bir fırsattır. Artık bu fırsatlar dezavantaja döndü. Dal kan kaybediyor. Benim en düzgün müşterilerimin kimileri işi bıraktı. Ben son 6 ayda 30 olan çalışan sayımı 18’e düşürdüm Çalışan personelleri tutamıyoruz. İstanbul’da her şeyin fiyatı arttığı için geçinemeyen personel konutunu kapayarak memleketine dönüyor. Hiç değilse kira vermem, bahçemi ekerim onu yerim diyor. Kesimde birde bu biçimde bir eza var. İkitellideki sanayi sitesindeki elaman tahtasına ilan yazıyorum.
“Gelen elaman borç ortasında icralar ile uğraşmaktan bıktık işe elaman almaya korkuyoruz”
Gelen elamanların hepsi üç sıfır geriden geliyor. Gelenlerin hepsi borç içerisinde. Adamın acil işe muhtaçlığı var, işe alıyorsunuz işe başlar başlamaz ‘benim yol param yok’ diyor. Ona yol parası için avans veriyoruz. Aldığımız elamanların birçoklarında işe başladıktan 2 gün daha sonra bize mahkemeden kağıt geliyor. Sigorta yaptığımız için maaşına haciz yazısı geliyor. Ben bir KOBİ’yim mahkemelere harç ödemek bunların girdisini çıktısını hesaplamakla mı uğraşayım işime gücüme mi bakayım? Maaşı kesilen elaman o parayla geçinemiyor. esasen üç sıfır geriden başlayan insan hacizli maaşı ile geçinemiyor. Hepsi çoluklu çocuklu aile. Hepsi konut geçindiriyor. Bu icralarla uğraşmaktan bıktık inanın elaman almaya da korkuyoruz. İşe alacağımız adamın ne iş yaptığını ve ya bize ne katkı sağlayacağına bakmıyoruz artık tek kaygımız borcu harcı var mı? Bizi icra ile uğraştırır mı? diye bakıyoruz. Sıkıntılı bir beşerle ne kadar gidebiliriz bizde kendimizi düşünmeye çalışıyoruz fakat insanın içi el vermiyor. Bakın bizim firmamızda çalışan elamanlar taban fiyatla çalışmaz. Zira biz nitelikli elaman alırız. En az taban fiyatın 2 katı maaş veriyoruz. Hepsine özel sıhhat sigortası yapıyoruz ve ben borçlu elaman kederine düşüyorsam en altta yetişmiş olmayanların vay haline. Kalifiyesi borç batağında” diyen İkitelli esnafı son kelam olarak “Bizim firma olarak ömrümüzün ne kadar olduğunu inanın kestiremiyoruz” dedi.
İsminin verilmesini istemeyen KOBİ sahibi aslına bakarsanız iktisattaki son yaşananlardan daha sonra “ne kadar ömrüm kaldığını kestiremiyorum” bir de üstüme maliye memurlarının yollanmasını ve ya çalıştığım firmalara benimle çalışmamaları tarafında baskı yapılmasını kaldıramam o niçinle ‘kimliğimi vermeyin” dedi. Firma sahibinin kimliği ve yapılan söyleşinin ses kayıtları halktv.com’da gizlidir.
“İkitelli esnafı yoka düştü”
Pandemi sürecinde üretimin düşmesi ve tedarik zincirinin kopması niçiniyle eski hammadde bolluğu yok . Üstüne bir de malın termin mühleti uzadı ve dolar bazında fiyatlar aldı başını gidiyor. Geçen sene Aralık ayında ben bunların yaşanabileceğini kestirim ederek malı daha yolda bağlayıp depoma yığdım. Müşterime malım var lakin fiyatı bu diyebiliyorum fakat şu an piyasa ‘yoka düştü’. Yani müşteri geliyor İkitelli esnafı malım yok diyor. Artık ben bu güne depodaki malımı harcayarak geldim. Ancak deposunda malı olmayan esnaf fiyat artışlarını karşılayamadıkları ve hammadde bulamadıkları için iş yapamıyor.
“Benim ortasında çember daralıyor”
“Benim ortasında her geçen gün çember daralıyor. Şu an kendim için söylüyorum hammadde stoklarını erittik. Şimdiden daha sonra neler olacağını şahsen yaşayıp bakılırsaceğiz” diyen İkitelli esnafı, “Enflasyon yükseldi, fiyatlar şişti, hammadde düşüncesi var üstüne döviz kurunun bu kadar süratli yükselmesi bizim piyasayı hayli fazla etkileyecek ve bir firmanın kepenk kapatması birlikteinde birfazlaca firmanın da devrilmesine niye oluyor. Zira biz dışarıya mal satarken bununla birlikte da İkitelli’de kendi ortamızda da alışveriş yapıyoruz. Yani bir firma iflas ediyor diye düşünmeyin o firmanın beslediği birfazlaca firmada mali soruna girecek ve sonunda onlarda kepenk kapatacaktır. örneğin benim rakiplerimden mal alan firmalar orada mal bulamayınca bana geliyor. Bende de bulamayınca nereye gidecek? Gidecek yeri kalmayınca o da kepenk kapatacak” dedi.
“Satsam kaygı satmasam daha büyük dert”
“Son bir haftadır dolar kurundaki süratli yükseliş niçiniyle artık fiyat verirken utanır hale geldim” diyen İkitelli esnafı “30 yıllık esnafım inanılmaz bir fiyat artışı var. Doların artması, tedarik zincirinin kırılması niçiniyle 10 liralık mal 40-50 lira oldu. En son yapmış olduğum fiyatlandırmada dolar 10.50 liraydı. Ben üstüne 1 dolar koydum ve müşterime 11.50 dolar dedim. Artık bugün dolar 12.77’yi gördü ve ben ziyanına sattım. Satmasan mukavele imzalamışım olmaz. Sattım ziyan. bir daha fiyat arttırmam lazım. Artık 2 günde bir artırımlı fiyat yenilerken artık dakikada artırımlı fiyat yenilemem gerekiyor. Ne yapacağımızı şaşırdık. Ben 960 dolara aldığım malı artık 16050 dolara alıyorum. Hem malın fiyatı arttı birebir vakitte doların lira karşısındaki pahası arttı. Anlayacağınız malın fiyatı katmerlenerek artıyor. Biz hesaplamaya yetişemiyoruz. bu biçimde enteresan bir durum yaşıyoruz” dedi.
“Bu kriz 2000 krizi ile kıyaslanamaz”
Dolar kurundaki belirsizliğin vadeli satışı ortadan kaldırdığını söz eden İkitelli esnafı “Şu anda yaşanan krizi 2000 krizi ile kıyaslayamam zira kriz biz esnaf için bununla birlikte bir fırsattır. Artık bu fırsatlar dezavantaja döndü. Dal kan kaybediyor. Benim en düzgün müşterilerimin kimileri işi bıraktı. Ben son 6 ayda 30 olan çalışan sayımı 18’e düşürdüm Çalışan personelleri tutamıyoruz. İstanbul’da her şeyin fiyatı arttığı için geçinemeyen personel konutunu kapayarak memleketine dönüyor. Hiç değilse kira vermem, bahçemi ekerim onu yerim diyor. Kesimde birde bu biçimde bir eza var. İkitellideki sanayi sitesindeki elaman tahtasına ilan yazıyorum.
“Gelen elaman borç ortasında icralar ile uğraşmaktan bıktık işe elaman almaya korkuyoruz”
Gelen elamanların hepsi üç sıfır geriden geliyor. Gelenlerin hepsi borç içerisinde. Adamın acil işe muhtaçlığı var, işe alıyorsunuz işe başlar başlamaz ‘benim yol param yok’ diyor. Ona yol parası için avans veriyoruz. Aldığımız elamanların birçoklarında işe başladıktan 2 gün daha sonra bize mahkemeden kağıt geliyor. Sigorta yaptığımız için maaşına haciz yazısı geliyor. Ben bir KOBİ’yim mahkemelere harç ödemek bunların girdisini çıktısını hesaplamakla mı uğraşayım işime gücüme mi bakayım? Maaşı kesilen elaman o parayla geçinemiyor. esasen üç sıfır geriden başlayan insan hacizli maaşı ile geçinemiyor. Hepsi çoluklu çocuklu aile. Hepsi konut geçindiriyor. Bu icralarla uğraşmaktan bıktık inanın elaman almaya da korkuyoruz. İşe alacağımız adamın ne iş yaptığını ve ya bize ne katkı sağlayacağına bakmıyoruz artık tek kaygımız borcu harcı var mı? Bizi icra ile uğraştırır mı? diye bakıyoruz. Sıkıntılı bir beşerle ne kadar gidebiliriz bizde kendimizi düşünmeye çalışıyoruz fakat insanın içi el vermiyor. Bakın bizim firmamızda çalışan elamanlar taban fiyatla çalışmaz. Zira biz nitelikli elaman alırız. En az taban fiyatın 2 katı maaş veriyoruz. Hepsine özel sıhhat sigortası yapıyoruz ve ben borçlu elaman kederine düşüyorsam en altta yetişmiş olmayanların vay haline. Kalifiyesi borç batağında” diyen İkitelli esnafı son kelam olarak “Bizim firma olarak ömrümüzün ne kadar olduğunu inanın kestiremiyoruz” dedi.