Bilim insanlarından ‘Kıyamet buzulu’ için 5 yıl uyarısı

bencede

Member
Deniz düzeylerinde çekilmelere niye olan global ısınma, artık de Antarika’da bulunan Kıyamet buzulunu harekete geçirdi. Buzulun büyük bir kısmında yaşanan çatlak için ‘edişe verici’ değerlendirmesinde bulunan ABD’li bilim insanları, gelecek 5 yıl içerisinde Thwaites buzulunun yok olacağını söylemiş oldu.

DENİZALTI DENETİMİNİ KAYBEDEBİLİR

Araştırmacılar, Thwaites Buzulu’nun erimesinin şu anda global deniz düzeyindeki artışının yaklaşık yüzde 4’ünü oluşturduğunu söylemiş oldu. Yeni datalar, okyanusların ısınmasının Thwaites Doğu Buz Sahanlığı’nın (TEIS) buzulun geri kalanına tutunması için bir sabitleme noktası nazaranvi bakılırsan denizaltı sığlığı yahut kıyısı üstündeki denetimini kaybetmesine niye olduğunu gösteriyor.


DENİZ DÜZEYİ YÜKSELECEK

Amerikan Jeofizik Birliği’nin yıllık toplantısında sunulan uydu imgelerinde, TEIS boyunca uzanan birkaç büyük ve çapraz çatlaklar yer aldı. Araştırmacılar, sunum sırasında “Bu yüzen buz rafı parçalanırsa, Thwaites Buzulu’nun erimesi hızlanacak ve deniz düzeyinin yükselmesine katkısı yüzde 25’e kadar artacak” dedi.

Memleketler arası Thwaites Buzulları İşbirliği’nin (ITGC) ABD baş koordinatörü buzul bilimci Prof. Dr. Ted Scambos ise, “Muhtemelen on yıldan kısa bir süre ortasında buzulun önünde dramatik değişiklik artacak” dedi. Hem yayınlanmış birebir vakitte yayınlanmamış çalışmaların bu istikamete işaret ettiğini bildiren Scambos, “Bu, durum Thwaites’in suratını artıracak ve buzulun tehlikeli kısmını tesirli bir biçimde genişletecek” diye konuştu.


“BİR OTOMOBİLİN ÖN CAMI ÜZERE PARÇALANACAK”

tıpkı vakitte, çalışmanın başyazarı Oregon Eyalet Üniversitesi’nden Erin Pettit, büyüyen çatlağın, tıpkı bir arabanın ön camı üzere çatlayarak yüzlerce küçük modüle ayrılacağı konusunda uyardı.

Petit şunları söylemiş oldu: , “Buz rafının daha zayıf ve daha kuvvetli alanlarını haritaladık. Kırıkların buz katmanında süratle ilerleyebileceğini modelledik. Sonuçta, beş yıl üzere kısa bir süre ortasında, rafın parçalanacağını öngörüyoruz. TEIS’in orta kısmı, buz akışına paralel olarak hizalanmış besbelli bir bazal kanalın yüzey tabiri haricinde, bariz yüzey yarıkları ve pürüzsüz yüzey topografyasına sahip değildir.


Bu pürüzsüz yüzeye karşın, yere nüfuz eden radar, mahallî hidrostatik istikrarda olmayan fazlaca sayıda bazal yarık dahil olmak üzere zayıf bir ince buz bölgesi ve karmaşık bazal topografya gösteriyor. Bu lokal dengesizlik, buz sahanlığının bu kritik kısmını daha da zayıflatan yüksek dikey kesme gerilmelerinin varlığını kanıtlıyor.”

BİRDEN ÇOK FAKTÖR VAR

Öbür taraftan uzmanlar, “Kıyamet Buzulu”nun erimesinde tek sorumlunun global ısınma olmadığını aktardı.Ağustos ayında yapılan farklı bir araştırma, Thwaites Buzulu’nun iklim değişikliği etkisinin yanı sıra Dünya’nın kendisinden gelen ısı niçiniyle eridiğini buldu.


Deniz düzeyinin yükselmesi üstündeki tesirinden dolayı “Kıyamet Buzulu” olarak isimlendirilen Thwaites Buzulu, Batı Antarktika’nın 16 ila 25 km derinliğinde olduğu için, Dünya’nın kabuğundan gelen ısı ile çarpışıyor.

SON YILDA 600 MİLYAR TON BUZ KAYBETTİ

Öte yandan, New York Times tarafınca NASA JPL’den alınan bilgiler kullanılarak yapılan 2017 tahliline bakılırsa, Thwaites Buzulu 1980’den bu yana en az 600 milyar ton buz kaybetti.
 
Üst