Bankaya dolar borcunu ödettirmediler

uçanteneke

New member
Son günlerde piyasalar bir dedikoduyla çalkalanıyor. Buna göre, bir özel banka Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk priminin (CDS) yüksek olması niçiniyle maliyeti giderek artan sendikasyon kredisini erken kapatmak istedi lakin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) sürece onay vermedi. Bu yaklaşımın, döviz kıtlığı niçiniyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) son vakit içinderda döviz kullanması ve hesap açma konusunda bankalara uyguladığı baskının bir kesimi olduğu belirtiliyor.

‘Ödemeler istikrarı riski kısmen dindirildi’

Ekonomist Dr. Murat Kubilay, haziran ayında BDDK ve TCMB’nin gerçek dal ve bankalara uyguladığı sermaye kısıtlamaları gerçekleşmeseydi Türkiye’nin dış ödemeler istikrarı krizine girme, yani dış borçlarını ve ithalat ödemelerini tam vaktinde yapabilme zorluğuna düşme durumunun artmış olacağına dikkat çekerek, “Ancak ihtimal hâlâ sürüyor” uyarısı yaptı. Rahatlamadaki bir başka değerli tesirli faktörün net yanılgı ve noksan kalemi altında toplanan ve nizamlı olan döviz girişine işaret eden sermaye akımının olduğunu belirten Kubilay, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:

“Tabii sermaye girişlerinin kara paranın aklanması yahut pak yolla elde edilmiş paranın finansal sisteme kayıt dışı sokulması ya da Rusya’ya uygulanan yaptırımların delinmesi üzere yarattığı kuşku ve haliyle riskler var. Ama bunları bir kenara bırakırsak, Türkiye iktisadı yüksek enflasyon ve düşük faiz ortamında, global piyasalarda işlerin gelişmekte olan ülkeler lehine gitmediği bir periyotta, bu formüllerle dış ödemeler istikrarı riskini kısmen dindirmeyi başardı. bu biçimdece Sri Lanka’nın durumuna düşmedi ve Mısır, Pakistan ile Tunus üzere karşılaştırılan öbür ülkeler üzere IMF kaynaklı döviz kaynaklarına başvurmadı. Öteki taraftan bu tedbirlerin kısa vadede ekonomik aktiviteyi bozucu, yani büyümeyi düşüren olumsuz tesiri oldu. Ayrıyeten kara para merkezi haline gelindiğine dair yurt ortasında ve haricinde makûs bir zan altında kaldı.”

‘Önümüzdeki 6 ayda Türkiye’yi bir daha güç günler bekliyor’


Kaynağı belli sermaye akışının olmaması ve cari açığın kış aylarında doğal olarak artması sonucunda önümüzdeki 6 ayda da Türkiye’yi bir daha güç günlerin beklediğine dikkat çeken Kubilay, kelamlarını şöyleki sürdürdü:

“TCMB’nin elindeki satılabilir rezerv kısıtlı. Bu niçinle Rusya ile yapılan doğalgazın ruble ödenmesi ve Suudi Arabistan’dan sağlanacak döviz mevduat kıymetli olacak. Bir taraftan Türkiye yurt haricinden kıymetli da olsa hâlâ borçlanabiliyor, öbür taraftan borçlanma ölçüsü düşük olduğu için net döviz çıkışı sürüyor. Hatta bu noktada TCMB’nin bankalara daima baskı yaptığı konuşuluyor. Bu esnada seçimlere yanlışsız önümüzdeki 6 aya ait en kritik faktörler; kredi siyasetinin ne derecede genişletileceği ve iktisat idaresinin misal döviz kaynaklarına sıra dışı usullerle ne derece erişmeyi başarabileceği. Zira mevcut rezervler finansal istikrarı muhafazaya bir süre daha kâfi olsa bile bu haliyle çok genişleyici kamu harcamalarının ve kredi musluklarının açılmasının yan kararı olan dövize talebi dengeleyecek durumda çabucak hemen değil. Bir taraftan iktidar bir biçimde ve başarılı olarak tasa ettiğimiz senaryoları öteliyor, öteki taraftan eldeki imkanlarını gitgide tüketiyor. Bu durum yıkıcı süreci 2023’e ötelerken, seçimlere kadar istikrarın korunmasını daha da zorlaştırıyor.”

‘Politika faizinin bir kıymeti kalmadı’


Bu ortamda siyaset faizinin, bankalara TCMB tarafınca aktarılan kaynağın maliyetinin belirlenmesinde ve ticari kredilerde tavan hudut olan referans faizin belirlenmesi dışında bir ehemmiyeti kalmadığını da vurgulayan Kubilay, şu biçimde konuştu:

“Bireylerin dövize olan talebi lakin kur muhafazalı mevduatla, o da getiri düşüklüğünden ötürü kırılgan bir biçimde gerçekleşiyor. Bu niçinle siyaset faiz oranından öte, ne derece kredilerin kullanıldığı, kamu harcamalarının artırıldığı, memur, emekli ve taban fiyatlı maaş artırımlarının ne olacağı; bu esnada sermaye kısıtlamalarının ne derece sertleştirildiği ve kayıt dışı para kaynaklarının ne kadar sürdüğüne odaklanmak gerekiyor. Alışılmış iktisat siyaseti seçim odaklı yürütüleceği için, anketlerdeki durum ve iktidarın kaybetme ihtimali arttıkça daha fazlaca iktisatta gaza basacağı da dikkate alınmalı. Son olarak global piyasalar ve dünya ekonomilerindeki çalkantı ve yavaşlama da önümüzdeki 6 ayda Türkiye iktisadının geleceğini tayin edecek.”

Yüksek CDS niçiniyle sendikasyon kredisinin maliyeti arttı


Akbank öncülüğünde başlayan sendikasyonlarda yenileme oranları gerilerken, Türkiye’nin yüksek CDS’i niçiniyle maliyetler de daima artıyor. Yılın birinci sendikasyonları nisan-mayıs tarihlerinde gerçekleşirken, ikinci periyottaki sendikasyon maliyetlerinde artışlar oldu. Nisan sendikasyonunda dolar dilimi için SOFR+ yüzde 2,75 euro dilimi için Euribor+ yüzde 2,10 iken, bu maliyet ekim-kasım periyodunda SOFR artı yüzde 4,25 ve Euribor artı yüzde 4’e yükseldi.

Şu ana kadar 7 banka sendikasyon kredilerini yenilerken, Garanti Bankası’nın da yakın vadede muahedeyi açıklaması bekleniyor:

Hangi banka, ne kadar sendikasyon aldı?

Akbank:
225 milyon dolar ve 177,5 milyon euro olmak üzere iki dilimli sendikasyon kredisi sağladı. Sendikasyonda çevirme rasyosu yaklaşık yüzde 60 düzeylerinde kaldı.

Denizbank: 329,5 milyon euro ve 276,5 milyon dolar olmak üzere iki dilimden oluşan 367 gün vadeli sendikasyon kredisi aldı. Sendikasyonda çevirme oranı yüzde 72 oldu.

İş Bankası: 330,5 milyon euro ve 191 milyon dolar fiyatında 367 gün vadeli sendikasyon kredisi mutabakatı imzaladı. Sendikasyon kredisi yüzde 69 oranında yenilendi.

TEB: 200 milyon euro ve 63,5 milyon dolar olmak üzere iki dilimden oluşan sendikasyon kredisi sağladı. Sendikasyonu çevirme oranı yüzde 77 oldu.

Vakıfbank: 222,5 milyon dolar ve 328 milyon euro olmak üzere toplam 560,3 milyon dolar fiyatında sendikasyon kredisi aldı. Sendikasyon çevirme oranı yüzde 90 olurken, 2022 yılındaki 1,5 milyar dolarlık kredileri toplamının yüzde 97’sini yeniledi.

Yapı Kredi: 210 milyon dolar ve 249 milyon euro fiyatında iki başka dilimden oluşan yaklaşık toplam 458 milyon dolar sürdürülebilirlik irtibatlı sendikasyon kredisi mutabakatı yaptı. Bankanın sendikasyon çevrim oranı yüzde 61 düzeyinde kaydedildi.

Ziraat Bankası: İkinci devir sendikasyonlara girmedi. Nisanda 352,5 milyon dolar ve 814 milyon euro olmak üzere toplamda 1,24 milyar dolarlık sendikasyon kredisi temin etmişti.

QNB Finansbank: 184,5 milyon dolar ve 253 milyon euro olmak üzere iki dilimden oluşan sürdürülebilirlik kontaklı sendikasyon kredisi temin etmek üzere muahede imzaladı.
 
Üst