uçanteneke
New member
NG Araştırma, 11-21 Şubat tarihlerinde ‘Türkiye’de geçim şartları’ eksenli kamuoyu araştırmasını gerçekleştirdi. Son devirde arkası arkasına gelen artırımlar, emeklilere ve minimum fiyatlı vatandaşlara yapılan maaş artışları ile ekonomik şartların, insanlarda alım gücünü nasıl etkilediği bahis alınan araştırma, Türkiye genelinde 15 yaş üzeri bin 855 kişinin iştirakiyle yapıldı.
‘Ek geliri olmayan emeklilerin yüzde 85’i geçinemiyor’
Araştırma bulgularına bakılırsa; iştirakçilerin yüzde 84’ü emekli maaşlarına yapılan yüzde 23, 65’lik artırımı yetersiz buluyor. NG Araştırma ‘Zam beklentileri karşılayabildi mi?’ sorusunun yalnızca emeklilere sorulduğuna dikkat çekerek, bu soruya verilen yanıtlardan ortaya çıkan kararı şöyle deklare etti:
“Her iki emekliden birinin emekli maaşı haricinde öbür bir geliri bulunuyor. Ek gelire de nitekim muhtaçlıkları olduğunu belirttiler. Zira ek geliri olan her 10 emekliden 9’u yalnızca emekli maaşıyla geçinemeyeceğini söylüyor. Emekli maaşı haricinde ek geliri olmayanların ise yüzde 85’i geçinemediğini belirtti.”
‘Her iki bireyden birine bakılırsa minimum fiyatla 2 kişi temel muhtaçlıklarını karşılayamıyor’
Araştırmada iştirakçilere, taban fiyata yapılan yüzde 50 oranındaki artırım da soru olarak yöneltildi. İştirakçilerin yüzde 45’i yapılan artırımı ‘beklentiden uzak’ olarak değerlendirirken, yüzde 33’ü ‘beklediği oranda’ olduğunu, yüzde 22’si ise ‘beklentiden yüksek’ artırım yapıldığını tabir etti.
NG Araştırma, bu soruya verilen karşılığın akabinde iştirakçilere, ‘Kirada yaşayan bir ailenin tek geçim kaynağı olan minimum fiyatla kaç kişinin borçlanmadan temel muhtaçlıkları karşılayıp karşılayamadığı’ sordu. İştirakçilerin yüzde 23’üne nazaran minimum fiyatla bir kişi dahi temel gereksinimlerini karşılayamaz. Bu soruya verilen cevapta, iştirakçilerin yüzde 27’si taban fiyatla bir kişi geçinebilir derken, yüzde 23’ü iki kişi geçinebilir yanıtını verdi.
Minimum fiyatla 4 kişilik bir ailenin geçinebileceğini düşünenlerin oranı yüzde 5’te kalırken, 5 yahut daha fazla kişinin minimum fiyatla geçinebileceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 9 olarak ortaya çıktı. Araştırma bulgularına bakıldığında her iki şahıstan birine göre minimum maaşla 2 kişi temel gereksinimlerini karşılayamıyor.
Araştırmada, son periyotta yapılan artırımlarla bir arada hayat şartlarının nasıl etkilediği de iştirakçilere soruldu.
İştirakçilerin genelinde, fiyat artışlarının geçim koşullarını ‘fazlaca olumsuz’ etkilediği hâkim görüş olurken, en çok doğalgaz, elektrik, su (yüzde 95) ile besin ve akaryakıt fiyatlarındaki artırımların (yüzde 95) vatandaşlara olumsuz yansıdığı tabir edildi.
Araştırmada konut kiralarındaki artışın da iştirakçilerin yüzde 93’ünü etkilediği kaydedildi. Fiyat artışlarından olumsuz etkilenmediği söyleyen bölümün oranı ise yüzde 5’lerde kaldı.
Aylık gelirlerinin yüzde 23’ü kiraya
NG Araştırma, ‘oturdukları konuta ödedikleri kira ile ilgili düşüncelerinin’ sorulduğu iştirakçilerin bu soruya verdikleri cevabı ise şöyle özetledi:
“Kiracıların yüzde 65’i mesken kirasının beklediğinden epeyce fazla olduğunu belirtirken, beklediğim üzere diyenlerin oranı ise yüzde 29. Kirada oturuyorum diyenlerin ödediği aylık kira fiyatının ortalaması bin 503 TL. Bu fiyat ortalama aylık gelirin yüzde 23’üne denk geliyor. Mesken sahibi olanlara, ‘evini kiraya versen beklentin ne olurdu?’ diye sorduğumuzda ise gelen cevapların ortalaması bin 821 TL. Kiracıların ve konut sahiplerinin beklentilerinin birbirinden farklı olduğu görünüyor. Ortalama aylık gelir ve masraf dağılımına baktığımızda, temel gereksinimlerimizin bir kısmının toplam masrafı, toplam gelirimizin yüzde 71’ine denk geliyor.”
En epey harcama besine
Araştırmaya nazaran ortalama aylık gelir ve sarfiyat dağılımına bakıldığında en epeyce harcama besin alışverişi istikametinde. İştirakçilerin yüzde 28’i en çok harcamayı besin alışverişinde yaptıklarını söz ederken, kiraya yüzde 23, doğalgaza yüzde 10, elektriğe yüzde 7, suya yüzde 3, öbür seçeneğe ise yüzde 29 ayrıldığını görünüyor.
İnsanların yüzde 73’ünün gelirleri masraflarını karşılamıyor
Araştırmaya bakılırsa, artan hayat pahalılığı karşısında insanların aylık gelirleri masraflarını karşılamıyor. Buna göre iştirakçilerin yüzde 73’ü, aylık gelirlerinin temel muhtaçlıklarını karşılayamadığını söylerken, yüzde 22’si karşılayabildiğini kaydetti.
NG Araştırma, “Bu soruya gelen cevapları bölge bazlı incelediğimizde Doğu, Güneydoğu ve Akdeniz bölgelerinde aylık geliri temel gereksinimlerini karşılayamayanların oranı yüzde 80’i aşıyor” sözlerine yer verdi.
Tüm bu ekonomik şartlar içerisinde ‘birikim’ yapamadığını tabir eden şahısların oranı yüzde 72 iken, ‘kimi zaman’ birikim yapabildiğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 24 olarak ortaya çıktı. Nizamlı birikim yapanların oranı ise tüm iştirakçiler içerinde yüzde 4.
Yılbaşından bu yana gelen yüksek orandaki akaryakıt artırımlarına nazaran otomobil kullanma sıklığına ait datalar de araştırma bulgularında yer aldı. Arabası olan her 10 şahıstan 8’i son artırımlardan daha sonra araç kullanım sıklığını azalttığını tabir etti. NG Araştırma, arabası olmayan şahıslara yönelttiği ‘niçin otomobil almıyorsunuz?’ sorusuna ise şu cevabın verildiğini kaydetti:
“Gelen karşılıklar bir daha ekonomik sıkıntıları işaret ediyor. İştirakçilerin yüzde 42’si ekonomik durumunun makûs olmasını sebep olarak gösterirken, yüzde 40’ı ise otomobil meblağlarının çok yüksek olmasından kaynaklandığını belirtti.”
‘Ek geliri olmayan emeklilerin yüzde 85’i geçinemiyor’
Araştırma bulgularına bakılırsa; iştirakçilerin yüzde 84’ü emekli maaşlarına yapılan yüzde 23, 65’lik artırımı yetersiz buluyor. NG Araştırma ‘Zam beklentileri karşılayabildi mi?’ sorusunun yalnızca emeklilere sorulduğuna dikkat çekerek, bu soruya verilen yanıtlardan ortaya çıkan kararı şöyle deklare etti:
“Her iki emekliden birinin emekli maaşı haricinde öbür bir geliri bulunuyor. Ek gelire de nitekim muhtaçlıkları olduğunu belirttiler. Zira ek geliri olan her 10 emekliden 9’u yalnızca emekli maaşıyla geçinemeyeceğini söylüyor. Emekli maaşı haricinde ek geliri olmayanların ise yüzde 85’i geçinemediğini belirtti.”
‘Her iki bireyden birine bakılırsa minimum fiyatla 2 kişi temel muhtaçlıklarını karşılayamıyor’
Araştırmada iştirakçilere, taban fiyata yapılan yüzde 50 oranındaki artırım da soru olarak yöneltildi. İştirakçilerin yüzde 45’i yapılan artırımı ‘beklentiden uzak’ olarak değerlendirirken, yüzde 33’ü ‘beklediği oranda’ olduğunu, yüzde 22’si ise ‘beklentiden yüksek’ artırım yapıldığını tabir etti.
NG Araştırma, bu soruya verilen karşılığın akabinde iştirakçilere, ‘Kirada yaşayan bir ailenin tek geçim kaynağı olan minimum fiyatla kaç kişinin borçlanmadan temel muhtaçlıkları karşılayıp karşılayamadığı’ sordu. İştirakçilerin yüzde 23’üne nazaran minimum fiyatla bir kişi dahi temel gereksinimlerini karşılayamaz. Bu soruya verilen cevapta, iştirakçilerin yüzde 27’si taban fiyatla bir kişi geçinebilir derken, yüzde 23’ü iki kişi geçinebilir yanıtını verdi.
Minimum fiyatla 4 kişilik bir ailenin geçinebileceğini düşünenlerin oranı yüzde 5’te kalırken, 5 yahut daha fazla kişinin minimum fiyatla geçinebileceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 9 olarak ortaya çıktı. Araştırma bulgularına bakıldığında her iki şahıstan birine göre minimum maaşla 2 kişi temel gereksinimlerini karşılayamıyor.
Araştırmada, son periyotta yapılan artırımlarla bir arada hayat şartlarının nasıl etkilediği de iştirakçilere soruldu.
İştirakçilerin genelinde, fiyat artışlarının geçim koşullarını ‘fazlaca olumsuz’ etkilediği hâkim görüş olurken, en çok doğalgaz, elektrik, su (yüzde 95) ile besin ve akaryakıt fiyatlarındaki artırımların (yüzde 95) vatandaşlara olumsuz yansıdığı tabir edildi.
Araştırmada konut kiralarındaki artışın da iştirakçilerin yüzde 93’ünü etkilediği kaydedildi. Fiyat artışlarından olumsuz etkilenmediği söyleyen bölümün oranı ise yüzde 5’lerde kaldı.
Aylık gelirlerinin yüzde 23’ü kiraya
NG Araştırma, ‘oturdukları konuta ödedikleri kira ile ilgili düşüncelerinin’ sorulduğu iştirakçilerin bu soruya verdikleri cevabı ise şöyle özetledi:
“Kiracıların yüzde 65’i mesken kirasının beklediğinden epeyce fazla olduğunu belirtirken, beklediğim üzere diyenlerin oranı ise yüzde 29. Kirada oturuyorum diyenlerin ödediği aylık kira fiyatının ortalaması bin 503 TL. Bu fiyat ortalama aylık gelirin yüzde 23’üne denk geliyor. Mesken sahibi olanlara, ‘evini kiraya versen beklentin ne olurdu?’ diye sorduğumuzda ise gelen cevapların ortalaması bin 821 TL. Kiracıların ve konut sahiplerinin beklentilerinin birbirinden farklı olduğu görünüyor. Ortalama aylık gelir ve masraf dağılımına baktığımızda, temel gereksinimlerimizin bir kısmının toplam masrafı, toplam gelirimizin yüzde 71’ine denk geliyor.”
En epey harcama besine
Araştırmaya nazaran ortalama aylık gelir ve sarfiyat dağılımına bakıldığında en epeyce harcama besin alışverişi istikametinde. İştirakçilerin yüzde 28’i en çok harcamayı besin alışverişinde yaptıklarını söz ederken, kiraya yüzde 23, doğalgaza yüzde 10, elektriğe yüzde 7, suya yüzde 3, öbür seçeneğe ise yüzde 29 ayrıldığını görünüyor.
İnsanların yüzde 73’ünün gelirleri masraflarını karşılamıyor
Araştırmaya bakılırsa, artan hayat pahalılığı karşısında insanların aylık gelirleri masraflarını karşılamıyor. Buna göre iştirakçilerin yüzde 73’ü, aylık gelirlerinin temel muhtaçlıklarını karşılayamadığını söylerken, yüzde 22’si karşılayabildiğini kaydetti.
NG Araştırma, “Bu soruya gelen cevapları bölge bazlı incelediğimizde Doğu, Güneydoğu ve Akdeniz bölgelerinde aylık geliri temel gereksinimlerini karşılayamayanların oranı yüzde 80’i aşıyor” sözlerine yer verdi.
Tüm bu ekonomik şartlar içerisinde ‘birikim’ yapamadığını tabir eden şahısların oranı yüzde 72 iken, ‘kimi zaman’ birikim yapabildiğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 24 olarak ortaya çıktı. Nizamlı birikim yapanların oranı ise tüm iştirakçiler içerinde yüzde 4.
Yılbaşından bu yana gelen yüksek orandaki akaryakıt artırımlarına nazaran otomobil kullanma sıklığına ait datalar de araştırma bulgularında yer aldı. Arabası olan her 10 şahıstan 8’i son artırımlardan daha sonra araç kullanım sıklığını azalttığını tabir etti. NG Araştırma, arabası olmayan şahıslara yönelttiği ‘niçin otomobil almıyorsunuz?’ sorusuna ise şu cevabın verildiğini kaydetti:
“Gelen karşılıklar bir daha ekonomik sıkıntıları işaret ediyor. İştirakçilerin yüzde 42’si ekonomik durumunun makûs olmasını sebep olarak gösterirken, yüzde 40’ı ise otomobil meblağlarının çok yüksek olmasından kaynaklandığını belirtti.”