AKP iktidarında Türk Lirası’nın dolar karşısında bedeli yüzde 81.1, Avro karşısında yüzde 83.9 bedel kaybı yaşadı

uçanteneke

New member
CHP, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana uygulanan siyasetler niçiniyle TL’nin erimesini tablolarla ortaya koydu.

CHP TBMM Grubu’nun iktisat raporunda, ‘tek adam rejimi ve makûs ekonomik yönetimin’ Türkiye’nin memleketler arası prestijinin yanı sıra TL’nin bedelini de yok ettiğine dikkat çekildi. Merkez Bankası’nın (MB) faiz indiriminin gerisinden dolar kurunun geçen haftayı özgür piyasada 8.89 TL seviyesinde kapattığı anımsatılan raporda, “Dolar kuru yıl başından bu yana yaklaşık yüzde 20.2, Avro kuru ise yüzde 14.8 oranında arttı. Başka bir tabirle TL yıl başından bu yana dolara karşı yüzde 16.8, Avro’ya karşı ise yüzde 12.9 oranında kıymet kaybetti” denildi.

Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın aktardığına göre, raporda, “tek adam rejimiyle ilgili anayasa değişikliğinin kabul edilmesi ve daha sonrasındaki gelişmelerin TL’nin bedelinde yarattığı değişimlere” de yer verildi. Raporda yer alan tablolardaki bilgiler şöyleki:

– 3 Kasım 2002’de AKP’nin iktidara geldiği seçim günü dolar 1.67 TL, Avro 1.66 TL düzeyindeydi.

– 6 Nisan 2017 anayasa referandumunda dolar 3.68 TL, Avro 3.90 TL’ydi.

– 19 Haziran 2018 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan’ın “Yetkiyi verin; faizle, şununla bununla nasıl uğraşılır goreceksiniz” dediği gün dolar 4.75 TL, Avro 5.49 TL oldu.

– Bu yıl başında dolar 7.34 TL, Avro 9 TL düzeyini gördü. 19 Mart’ta Naci Ağbal’ın Merkez Bankası vazifesinden alınmasından bir gün evvel dolar 7.26 TL, Avro 8.65 TL seviyesiydeydi. 24 Eylül prestijiyle dolar 8.82 TL, Avro 10.34 TL oldu..

– 3 Kasım 2002’den bu yana dolar yüzde 428.4, Avro yüzde 522.6, anayasa referandumundan bu yana dolar yüzde 139.8, Avro yüzde 164.6 artış gösterdi. Bu süreçte TL dolar karşısında yüzde 81.1, Avro karşısında yüzde 83.9; anayasa referandumundan bu yana TL, dolar karşısında yüzde 58.3, Avro karşısında yüzde 62.2 kıymet kaybetti.

‘Borçlanma maliyeti arttı’

Rapora nazaran, Merkez Bankası’nın faiz indirimi niçiniyle Türkiye’nin dış borçlarını geri ödeme (temerrüt) risk primini gösteren CDS’i (kredi temerrüt sigortası- 5 yıl vadeli) ise geçen hafta yüzde 8 oranında artarak 24 Eylül prestijiyle 391.7 oldu. bu biçimdece faiz indirimi, Türkiye’nin hem iç tıpkı vakitte dış borçlanma maliyetlerini artırdı. Raporda, “CDS’i Türkiye’den yüksek ülke olarak bir tek Arjantin bulunuyor. Türkiye öteki tüm ülkelerden daha yüksek bir risk primine sahip” denildi.

Raporda, Hazine’nin iç ve dış borçlarının ağustosta bundan evvelki aya nazaran 9 milyar lira daha artarak 2 trilyon 42 milyar liraya kadar yükseldiği anımsatıldı. Borçlarda yılın birinci 8 aylık devrinde 229 milyar liralık artış yaşandığı kaydedildi. Ağustos sonu prestijiyle 2 trilyon 42 milyar lira olan borç stokunun, 1 trilyon 169 milyar liralık kısmını iç borçlar, 872 milyar liralık kısmını ise dış borçlar oluşturuyor. Dış borçların tamamı, iç borçların ise yüzde 23.8’i yabancı para cinsinden alınmış borçlar. Yabancı para cinsinden borçlar, borç stokunun yüzde 56.4’ünü oluşturuyor.

Yeni tepe aranıyor

Dolar/TL, faiz indiriminin akabinde dün 8.8998 ile yeni tarihi tepesini görürken, piyasalar bu indirimlerin ne süratte devam edeceğine odaklandı. Dün Asya piyasalarında 8.91 düzeyini nazarann dolar/ TL, Türkiye’de ise 8.83-8.90 içinde süreç gördü. Avro da, 10.4222 lirayı gördükten daha sonra 10.31-10.40 lira içinde hareket etti.

Öte yandan geçen hafta yerli yatırımcıların geçen hafta kâr realizasyonu kapsamında 2 milyar dolarlık döviz sattığı kestirim ediliyor.
 
Üst