Abdülhamit Ten Sonra Tahta Kim Geçti ?

Uluhan

Global Mod
Global Mod
Abdülhamit'ten Sonra Tahta Kim Geçti?

Osmanlı İmparatorluğu'nun 34. padişahı olan Sultan II. Abdülhamit, 1876 yılında tahta çıkmış ve 1909 yılına kadar imparatorluğu yönetmiştir. Saltanatı, Osmanlı Devleti'nin pek çok önemli sosyal, siyasi ve kültürel değişim sürecine sahne olmuş, aynı zamanda Abdülhamit'in yönetim tarzı, uyguladığı otoriter politikalar ve Batı ile ilişkilerdeki dengeyi kurma çabaları nedeniyle oldukça tartışmalı olmuştur. Ancak, Abdülhamit'in saltanatı 1909 yılında, dönemin Osmanlı toplumu ve bürokrasisi içindeki değişim talepleri ve siyasi baskılar sonucu sona ermiştir. Peki, Abdülhamit'ten sonra tahta kim geçti? Bu yazıda, Abdülhamit'in tahttan indirilmesinin sebepleri, tahta geçen yeni padişah ve Osmanlı Devleti'nin sonraki yıllarındaki değişiklikler üzerinde duracağız.

Abdülhamit'in Tahttan İndirilmesi

II. Abdülhamit'in saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarındaki en karmaşık ve kritik dönemlerden birine denk gelmiştir. Abdülhamit, 1876'da tahta çıkarken, imparatorluğun ekonomik, askeri ve iç politikada ciddi zorluklarla karşı karşıya olduğunu görüyordu. Abdülhamit, özellikle 1908 yılında II. Meşrutiyet'in ilan edilmesinden sonra, karşılaştığı liberal ve reformist baskılar nedeniyle kendi yönetim tarzını sıkı bir şekilde uygulamak zorunda kalmıştır.

II. Abdülhamit'in mutlakiyetçi yönetimi, zamanla toplumsal huzursuzluklara yol açtı. Bu durum, özellikle 1908'deki Jön Türk İhtilali ve ardından gelen siyasi hareketlerle iyice belirginleşti. 31 Mart Olayı ve buna bağlı olarak meydana gelen iç karışıklıklar, Abdülhamit’in tahttan indirilmesine zemin hazırladı. Bu olayların ardından, 27 Nisan 1909’da Osmanlı Meclisi, II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesine karar verdi ve yerine kardeşi V. Mehmet (Mehmet Reşat) tahta geçirildi.

V. Mehmet (Mehmet Reşat) Kimdir?

Abdülhamit'in tahttan indirilmesinin ardından yerine geçen padişah V. Mehmet, 1844 yılında doğmuş ve Osmanlı tahtına 1909 yılında oturmuştur. V. Mehmet, Abdülhamit’in kardeşi olup, tahtta kaldığı süre boyunca imparatorluğu devraldığı dönemdeki zorluklarla başa çıkmaya çalışmıştır. Ancak, V. Mehmet'in yönetimi, çoğunlukla anayasal monarşi çerçevesinde şekillendiği için mutlak bir otoriteye sahip değildi. Tahta çıktıktan sonra, anayasal düzenin işlerlik kazanması adına bazı reformlar yapılmış, padişahın yetkileri sınırlanmıştır.

V. Mehmet'in tahta geçişi, aynı zamanda II. Meşrutiyet'in ilan edilmesi ve parlamenter sistemin etkin olduğu bir dönemin başlamasına işaret etmiştir. Padişah, Meşrutiyet’in ilanını desteklemese de bu süreci kabullenmiş ve genellikle sembolik bir figür olarak kalmıştır. V. Mehmet, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde önemli bir yönetici olmasa da, siyasi anlamda iç çekişmelerin ve dış baskıların yaşandığı bir dönemde hükümetin başında bulunmuş bir isimdir.

Abdülhamit'ten Sonra Osmanlı İmparatorluğu'nda Ne Gibi Değişiklikler Oldu?

II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi, sadece padişahın değiştirilmesiyle sınırlı kalmamış, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu'nda köklü değişimlerin de başlangıcını simgelemiştir. Abdülhamit’in yönetimindeki otoriterlik ve istibdat döneminden sonra, V. Mehmet ile birlikte anayasal bir yönetim şekli yeniden kurulmaya başlanmıştır. II. Meşrutiyet’in ilanıyla birlikte, padişahın yetkileri daraltılmış ve Osmanlı'da parlementer sistemin işlerliği artmıştır. Bu dönemde, özellikle Jön Türkler ve İttihat ve Terakki Cemiyeti gibi siyasi hareketler etkin bir rol oynamıştır.

V. Mehmet'in padişah olmasının ardından Osmanlı İmparatorluğu, giderek artan bir iç ve dış baskı altında kalmış, Balkan Savaşları (1912-1913) gibi askeri felaketlerle karşılaşmıştır. Bu savaşlar, Osmanlı'nın Balkanlar'daki topraklarını hızla kaybetmesine yol açmış ve imparatorluğun parçalanma süreci hızlanmıştır. Ayrıca, Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) Osmanlı için sonun başlangıcı olmuştur.

Mehmet Reşat’ın Sembolük Rolü

V. Mehmet (Mehmet Reşat), Osmanlı tahtında kaldığı süre boyunca daha çok sembolik bir figür olarak kalmıştır. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin siyasi gücü giderek arttıkça, padişahın yetkileri daha da kısıtlanmış, devlet yönetimi büyük ölçüde bu cemiyetin liderlerine geçmişti. Padişah, hükümetin kararlarında belirleyici olmasa da, toplumun ruhunu yansıtan bir figür olarak önemli bir yer tutmuştur. Bu durum, V. Mehmet’in saltanatı boyunca Osmanlı'nın siyasi yapısındaki en temel değişikliklerden birini oluşturmuştur.

V. Mehmet’in Tahttan İndirilmesinin Sonrası

V. Mehmet, 1918 yılında I. Dünya Savaşı’nın sonunda, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünün etkisiyle tahtan indirilmiş ve yerine VI. Mehmet (Vahdettin) geçmiştir. Bu süreç, Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarına tanıklık eden, imparatorluğun resmi olarak sona erdiği 1922'ye kadar devam eden bir dönemin başlangıcını simgelemiştir.

Sonuç

Abdülhamit'in tahttan indirilmesinin ardından, yerine geçen V. Mehmet (Mehmet Reşat), Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarındaki yönetimsel değişiklikleri ve toplumsal dönüşümü simgeleyen bir figür olmuştur. II. Meşrutiyet’in ilanıyla birlikte, padişahın yetkileri sınırlanmış ve parlamenter bir yönetim anlayışı benimsenmiştir. Bununla birlikte, Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında iç ve dış politikadaki zorluklar, Osmanlı Devleti'nin dağılma sürecine hız kazandırmıştır. Abdülhamit'ten sonra tahta geçen V. Mehmet, bu dönemin sembolik padişahı olarak kalmış, ancak yönetimde gerçek gücün büyük ölçüde siyasi hareketlerde olduğuna şahit olmuştur.
 
Üst