uçanteneke
New member
“Türkiye’yi evvel 2023 amaçlarına akabinde da 2053 maksatlarına ulaştıracağız”. Bu ifadeyi hem Erdoğan’ın tıpkı vakitte parti kurmaylarının ağzından tekraren sefer duyduk.
2023 maksatlarının çöpe gittiğini farkındayız sanırım. bu biçimde gelin Umut Tükenmez’in emekli olacağı yılı, 2053’ü konuşalım.
Umut, Türkiye’de 20 ile 35 yaş içinde olan 20 milyon gençten biri. Kendisi 34 yaşında. Her şey yolunda giderse 2053’te yani 65 yaşında emekli olacak. Şanslı biri. Makine mühendisi. Mezun olduktan daha sonra 2 yıl kadar iş aramış ve sonunda 25 yaşındayken 250 kadar çalışanı olan orta ölçekli bir firmada işe başlamış. Birinci etapta sigorta girişi yapılmamış. esasen Umut Tükenmez de sigorta yapılmasını talep etmemiş. Emekli bir öğretmen babanın, konut bayanı bir annenin oğlu olan Umut için öncelik bir an evvel işe girip, KYK borcunu ödemek olmuş. Nasıl olsa emekli olacağı 2053’e kadar prim gün sayısını bir halde dolduracağını düşünmüş.
Bugüne kadar irili ufaklı iş yerlerinde çalışmış. Bir işsiz, bir çalışan, meslekte 9 yılını geride bırakmış. 6 yılı sigortalı… Makina Mühendisleri Odası’nın (MMO) “İstanbul’da yaşayan mühendisler” raporuna nazaran mühendislerin geliri ortasında en yaygın maaş aralığı 7 bin 500- 10 bin TL. Umut da 10 bin TL maaşına “fazlaca şükür” diyenlerden. Zira İstanbul’da yaşayan mühendislerin yüzde 14’ünün aylık net geliri minimum fiyat olan 4 bin 250 TL’nin altında. Öbür mühendislere kıyasla hiç değilse işsiz değil, üstelik nazarance üzücü sayılmayan bir maaş alıyor.
Herkes üzere gündelik kaygıların peşinde ömür tüketiyor Umut Tükenmez. Eşi Adalet Tükenmez özel kesimde öğretmen. Onun da 5 bin TL aylığıyla haneye ayda 15 bin TL para giriyor. “Bir çocuk yapsak mı, yapmasak mı” diye düşünüyorlar. Ya işsiz kalırsam diye korkuyor Adalet Hanım. Ya mukavelemi yenilemezlerse? Tek maaşla çocuğumuza bakabilir miyiz?
Bu kaygılar ortasında, enflasyon belasıyla uğraş ediyorlar. Etin, sütün, yumurtanın, zerzevat ve meyvelerin fiyatı, herkes üzere onların da temel konusu. Ancak Umut bir yandan da “sarı siteye” bakıyor. Başka 20 milyon akranı üzere “Kiradan nasıl kurtuluruz” diye düşünüyor. Kiradan kurtulmak en değerli maksatları. Bugün konuttan çıksalar, İstanbul’da mesken bulabilmeleri hayli sıkıntı. Mühendislerin yüzde 85’i üzere onun da geliri enflasyon karşısında erimişken, mesken meblağları ise enflasyondan bile süratli artarken bu ailenin bir meskeni olmayacak. Bunu kabullenmek kaide. Konut hayali kalmayan Umut, vakit zaman çocuk hayalleri kuruyor.
bir daha de “Birikmiş 200 bin TL paramızı peşinat yapabilir miyiz” diye düşünüyorlar. 800 bin TL pahasında 10 yıl vadeli bir konut kredisi çekerlerse, ödenebilir mi sanki? Aylık taksiti 17 bin TL… İmkansız görünüyor.
Umut, tam ümitsizliğe düşecekken, fakülteden arkadaşı Özgür aklına düşüyor. Mühendislerin yüzde 21’i üzere 2 yıldan fazla vakittir iş arıyor Özgür. Artık “Garsonluk da yaparım” diyerek gözünü Avrupa’ya dikmeye başlamış. Umut Tükenmez de “hiç değilse bir işim var” diye şükrediyor.
yıllar yılları kovalıyor. Hükümetler değişiyor, bir o kriz bir bu kriz derken, yaş 65’e dayanıyor. Yıl 2053… Tükenmez ailesinin döküntü bir arabasından diğer elde avuçta bir şeyi yok. Bir de 30 yaşında kız çocukları. senelerca sigortası minimum fiyat üzerinden yatan Tükenmez çiftinin, emekli ikramiyeleri de otomobillerini yenilemeye lakin yetiyor. “Dursun kenarda” diyor Adalet hanım, hastalık var, mevt var…
Tükenmez çifti, senelerca emeklilerin problemlerine özel bir ilgi göstermemişti. Gündelik hayat o denli süratli akıyordu ki, kimsenin yıllar daha sonrasını düşünmeye takati yoktu. Ancak işte o gün gelmiş, emekli olmuşlardı. Cepte taban fiyatın de altında bir aylıkla…
Sadede gelelim. Umut ve Adalet Tükenmez çifti, 1980’lerde, 90’larda, 2000’lerde doğan kentli, fiyatlı, meslek sahibi milyonları temsil ediyor. Yakın geleceğin emekli nesli onlar.
Bugünlerde emeklinin bayram ikramiyesi ve maaşı konuşuluyor fakat esaslı bir ıslahat programı öneren yok. Bayram ikramiyesi 1100 TL mi olsun, 2000 TL mi? Tartışma bu kısırlıkta ilerliyor. 34 yaşındaki Umut’un epey da ilgilenmediği bir mevzu bu.
Ancak emeklilik sisteminde esaslı bir ıslahat yapılmazsa 2053 Türkiye’si bir distopyayı andıracak. Mesken sahibi yapamadığınız fiyatlı kesitlere, minimum fiyatın altında emekli aylığı ödemeye devam ederseniz, başınıza gelecek sorunu öngörmek için kahin olmak gerekmez. Yakın gelecekte evsiz yaşlılar problemiyle karşı karşıya kalacağız. Yaşlı bakımevlerine olan muhtaçlığımız artacak. Zincir marketlerde 60’lı 70’li yaşlarında kasiyerler nazaranceğiz. Tıptaki onca gelişmeye karşın ortalama yaşımız düşecek. Çalışırken ölenlerin sayısı artacak. Sokaklar üzerine bir battaniye atan, altına bir karton koyan yaşlılarla dolacak. Bugünün genç jenerasyonları, bugünkü yöneticileri hayır duasıyla anmayacak.
Çok mu karamsar buldunuz? bu biçimde Umut Tükenmez’e dönelim… Emekliliğin akabinde kiraya, faturaya güç yetmeyince eşi Adalet hanımla birlikte kızlarının meskenine sığınmışlar. İhracattaki artışı ballandırarak anlatan iktisat bakanını gereğinden fazla seven 2022 doğumlu damat da olmasa, Umut’un ve Adalet’in keyfini kaçıran bir şey yok. Çok şükür…
NOT: Bu yazıda mühendislere ait kullanılan datalar MMO’nun “İstanbul’da yaşayan mühendisler” başlıklı raporundan derlendi. Rapora ulaşmak için; https://makina.mmo.org.tr/assets/docs/MMOİstanbuldaYaşayanMühendislerAraştırması.pdf
2023 maksatlarının çöpe gittiğini farkındayız sanırım. bu biçimde gelin Umut Tükenmez’in emekli olacağı yılı, 2053’ü konuşalım.
Umut, Türkiye’de 20 ile 35 yaş içinde olan 20 milyon gençten biri. Kendisi 34 yaşında. Her şey yolunda giderse 2053’te yani 65 yaşında emekli olacak. Şanslı biri. Makine mühendisi. Mezun olduktan daha sonra 2 yıl kadar iş aramış ve sonunda 25 yaşındayken 250 kadar çalışanı olan orta ölçekli bir firmada işe başlamış. Birinci etapta sigorta girişi yapılmamış. esasen Umut Tükenmez de sigorta yapılmasını talep etmemiş. Emekli bir öğretmen babanın, konut bayanı bir annenin oğlu olan Umut için öncelik bir an evvel işe girip, KYK borcunu ödemek olmuş. Nasıl olsa emekli olacağı 2053’e kadar prim gün sayısını bir halde dolduracağını düşünmüş.
Bugüne kadar irili ufaklı iş yerlerinde çalışmış. Bir işsiz, bir çalışan, meslekte 9 yılını geride bırakmış. 6 yılı sigortalı… Makina Mühendisleri Odası’nın (MMO) “İstanbul’da yaşayan mühendisler” raporuna nazaran mühendislerin geliri ortasında en yaygın maaş aralığı 7 bin 500- 10 bin TL. Umut da 10 bin TL maaşına “fazlaca şükür” diyenlerden. Zira İstanbul’da yaşayan mühendislerin yüzde 14’ünün aylık net geliri minimum fiyat olan 4 bin 250 TL’nin altında. Öbür mühendislere kıyasla hiç değilse işsiz değil, üstelik nazarance üzücü sayılmayan bir maaş alıyor.
Herkes üzere gündelik kaygıların peşinde ömür tüketiyor Umut Tükenmez. Eşi Adalet Tükenmez özel kesimde öğretmen. Onun da 5 bin TL aylığıyla haneye ayda 15 bin TL para giriyor. “Bir çocuk yapsak mı, yapmasak mı” diye düşünüyorlar. Ya işsiz kalırsam diye korkuyor Adalet Hanım. Ya mukavelemi yenilemezlerse? Tek maaşla çocuğumuza bakabilir miyiz?
Bu kaygılar ortasında, enflasyon belasıyla uğraş ediyorlar. Etin, sütün, yumurtanın, zerzevat ve meyvelerin fiyatı, herkes üzere onların da temel konusu. Ancak Umut bir yandan da “sarı siteye” bakıyor. Başka 20 milyon akranı üzere “Kiradan nasıl kurtuluruz” diye düşünüyor. Kiradan kurtulmak en değerli maksatları. Bugün konuttan çıksalar, İstanbul’da mesken bulabilmeleri hayli sıkıntı. Mühendislerin yüzde 85’i üzere onun da geliri enflasyon karşısında erimişken, mesken meblağları ise enflasyondan bile süratli artarken bu ailenin bir meskeni olmayacak. Bunu kabullenmek kaide. Konut hayali kalmayan Umut, vakit zaman çocuk hayalleri kuruyor.
bir daha de “Birikmiş 200 bin TL paramızı peşinat yapabilir miyiz” diye düşünüyorlar. 800 bin TL pahasında 10 yıl vadeli bir konut kredisi çekerlerse, ödenebilir mi sanki? Aylık taksiti 17 bin TL… İmkansız görünüyor.
Umut, tam ümitsizliğe düşecekken, fakülteden arkadaşı Özgür aklına düşüyor. Mühendislerin yüzde 21’i üzere 2 yıldan fazla vakittir iş arıyor Özgür. Artık “Garsonluk da yaparım” diyerek gözünü Avrupa’ya dikmeye başlamış. Umut Tükenmez de “hiç değilse bir işim var” diye şükrediyor.
yıllar yılları kovalıyor. Hükümetler değişiyor, bir o kriz bir bu kriz derken, yaş 65’e dayanıyor. Yıl 2053… Tükenmez ailesinin döküntü bir arabasından diğer elde avuçta bir şeyi yok. Bir de 30 yaşında kız çocukları. senelerca sigortası minimum fiyat üzerinden yatan Tükenmez çiftinin, emekli ikramiyeleri de otomobillerini yenilemeye lakin yetiyor. “Dursun kenarda” diyor Adalet hanım, hastalık var, mevt var…
Tükenmez çifti, senelerca emeklilerin problemlerine özel bir ilgi göstermemişti. Gündelik hayat o denli süratli akıyordu ki, kimsenin yıllar daha sonrasını düşünmeye takati yoktu. Ancak işte o gün gelmiş, emekli olmuşlardı. Cepte taban fiyatın de altında bir aylıkla…
Sadede gelelim. Umut ve Adalet Tükenmez çifti, 1980’lerde, 90’larda, 2000’lerde doğan kentli, fiyatlı, meslek sahibi milyonları temsil ediyor. Yakın geleceğin emekli nesli onlar.
Bugünlerde emeklinin bayram ikramiyesi ve maaşı konuşuluyor fakat esaslı bir ıslahat programı öneren yok. Bayram ikramiyesi 1100 TL mi olsun, 2000 TL mi? Tartışma bu kısırlıkta ilerliyor. 34 yaşındaki Umut’un epey da ilgilenmediği bir mevzu bu.
Ancak emeklilik sisteminde esaslı bir ıslahat yapılmazsa 2053 Türkiye’si bir distopyayı andıracak. Mesken sahibi yapamadığınız fiyatlı kesitlere, minimum fiyatın altında emekli aylığı ödemeye devam ederseniz, başınıza gelecek sorunu öngörmek için kahin olmak gerekmez. Yakın gelecekte evsiz yaşlılar problemiyle karşı karşıya kalacağız. Yaşlı bakımevlerine olan muhtaçlığımız artacak. Zincir marketlerde 60’lı 70’li yaşlarında kasiyerler nazaranceğiz. Tıptaki onca gelişmeye karşın ortalama yaşımız düşecek. Çalışırken ölenlerin sayısı artacak. Sokaklar üzerine bir battaniye atan, altına bir karton koyan yaşlılarla dolacak. Bugünün genç jenerasyonları, bugünkü yöneticileri hayır duasıyla anmayacak.
Çok mu karamsar buldunuz? bu biçimde Umut Tükenmez’e dönelim… Emekliliğin akabinde kiraya, faturaya güç yetmeyince eşi Adalet hanımla birlikte kızlarının meskenine sığınmışlar. İhracattaki artışı ballandırarak anlatan iktisat bakanını gereğinden fazla seven 2022 doğumlu damat da olmasa, Umut’un ve Adalet’in keyfini kaçıran bir şey yok. Çok şükür…
NOT: Bu yazıda mühendislere ait kullanılan datalar MMO’nun “İstanbul’da yaşayan mühendisler” başlıklı raporundan derlendi. Rapora ulaşmak için; https://makina.mmo.org.tr/assets/docs/MMOİstanbuldaYaşayanMühendislerAraştırması.pdf